Ανθολογία Βουλγαρικής Ποίησης, Άρη Δικταίου
24grammata.com- free ebook
επιλογή, επιμέλεια: Γιώργος Πρίμπας
άλλα έργα του Άρη Δικταίου στο 24grammata.com : ανθολογία κινέζικης ποίησης κλικ εδώ
- Free ebooks on Classical Literature and History click here
- ebook in Italiano click qui
- ελληνικά ebook κλικ
No account needed, no registration, no payment
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Αναγκασμένος όντας, να προλογίσω αυτή την εργασία, ένιωσα, στην αρχή τουλάχιστον, πραγματικά μεταξύ σφύρας και άκμονος. Ο νοών νοείτω, εντεύθεν και πέραν των συνόρων. Γι’ αυτό και θα τονίσω ένα μονάχα: ότι είμαι ποιητής· κοντολογίς, ότι τα συστατικά του στοιχείου μου είναι η ελευθερία, η αλήθεια, η αγάπη μου για τον άνθρωπο. δεν έχω παρά να αγνοήσω τον βουλγαρικά άκμονα και την ελληνική σφύρα. Τις ιερές αυτές σελίδες (ιερές, όχι μόνο γιατί ‘ναι λογοτεχνικές, δηλαδή: άδολες, μα, κυρίως, γιατί η πρόθεση τους είναι να φέρουν δυο βασανισμένους λαούς πια κοντά τον έναν στην καρδιά του άλλου, βοηθώντας τους για μια πιο στενή αλληλογνωριμία κι αλληλοκατανόηση, ώστε να μπορέσουν να συνεννοηθούν, κάποτε, μεταξύ τους, επιτέλους) δεν πρέπει να τις ρυπάνω με αναφορές στην πολιτική.
Τί γνωρίζουμε, αλήθεια, εδώ, από τις σλαβικές λογοτεχνίες; Αν εξαιρέσουμε τη ρωσική, στις σημαντικότερες εκδηλώσεις της τουλάχιστον, από τις υπόλοιπες είμαστε περίπου αστοιχείωτοι. Ποτέ δεν έγινε η παραμικρότερη συστηματική προσπάθεια, να πληροφορήσουμε το ελληνικό αναγνωστικό κοινό, για το τι γίνεται στον πνευματικό χώρο της Πολωνίας, της Τσεχοσλοβακίας, της Γιουγκοσλαβίας, της Βουλγαρίας. Κ’ εντούτοις, για να περιοριστώ στη λογοτεχνία των βορείων γειτόνων μας, η βουλγαρική λογοτεχνία, όπως ιστορούμε στις τελευταίες σελίδες τούτου δω του τόμου έχει βαθύτατες ρίζες μέσα στο παρελθόν, —βαθύτερες, οπωσδήποτε, από τις περισσότερες ευρωπαϊκές, και, το πιο αποφασιστικό, ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον και πλούσιο σε προσωπικές φωνές παρόν, που προοιωνίζεται ένα λαμπρό μέλλον.
Την έλλειψη τούτη την ένιωσα πολύ έντονα το 1960, όταν κυκλοφορούσα την πολυσέλιδη εργασία μου «Ανθολογία Παγκοσμίου Ποιήσεως»: η σλαβική ποίηση αντιπροσωπευόταν, σ’ αυτήν, με πολύ λίγα ποιήματα. Έκτοτε πέρασαν δώδεκα χρόνια κοντά, αρκετά, οπωσδήποτε, για να πληροφορηθώ μερικά πράγματα: την έκταση των πληροφοριών μου τη μαρτυρά, ίσαμε ένα σημείο, η «Ανθολογία Βουλγάρικης Ποιήσεως».
Την απόφαση να την καταπιαστώ, την πήρα στα 1964, στη Σόφια, ως μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας του Α’ Βαλκανικού Συνεδρίου Συγγραφέων. Μπόρεσα να συγκεντρώσω αρκετά πλούσιο υλικό (στα γαλλικά, ιταλικά, αγγλικά και γερμανικά, ακόμη και σε, κατά λέξη, ωμές, ελληνικές μεταφράσεις) και ρίχτηκα στη δουλειά, προσπαθώντας να βοηθηθώ κι από το… βουλγαροελληνικό λεξικό μου! Αλλά κακά τα ψέματα! Η εργασία αυτή δε θα πετύχαινε ποτέ ό,τι πέτυχε, αν δεν είχα τη συμπαράσταση του προσφιλέστατου φίλου μου κ’ ένθερμου φίλου του τόπου μας (και τι δεν έκαμε για να προβάλει τη λογοτεχνία μας στην πατρίδα του!) Στέφανου Getchev. Όχι μόνο γιατί το ογδόντα τοις εκατό των μεταφράσεων ελέγχθηκε απ’ αυτόν επανειλημμένα με βάση το πρωτότυπο, παρά και γιατί, έχοντας απόλυτη ανάγκη να οικειωθώ αυτή την ποίηση, να μπω πιο βαθιά στο πνεύμα και στην ατμόσφαιρά της, αναγκάστηκε να μην κάνει άλλη δουλειά από το πρωί ως το βράδυ, όσο ήμασταν τουλάχιστον μαζί, από το ν’ απαντά στις ερωτήσεις μου και να λύνει κάθε απορία μου. Στο σπίτι του, στο γραφείο του, στους δρόμους, στα μπαρ και στα εστιατόρια, στις ωραίες εκδρομές μας, ακόμη και στα… μπουζούκια, ξεσκάλιζε τη βιβλιοθήκη του, ξεφύλλιζε παλιές και νέες εκδόσεις, μου διάβαζε σχόλια, έκανε ανασκαφές στη μνήμη του, να μου διηγηθεί λογοτεχνικά ανέκδοτα, βιογραφικές λεπτομέρειες, πιπεράτες και θλιβερές αναμνήσεις, εμψυχώνοντάς μου τις σκιές των νεκρών, κάνοντάς μου παρηγορητικά παραμύθι την τραχιά καθημερινότητα και ζώσα παρουσία το παρελθόν. Κι όλ’ αυτά αγόγγυστα, μ’ ευχαρίστηση, συμμετοχή πλήρη κι απαράμιλλη γοητεία. Ας μου επιτρέψει να του εκφράσω κι από δω τη βαθύτατη ευγνωμοσύνη μου γι’ αυτή του τη συνεργασία.
Πέντε χρόνια, για λόγους ανεξάρτητους από την επιθυμία μου και τη θέληση μου, η εργασία αυτή, στο σύνολό της, έμεινε κλειδωμένη στο συρτάρι μου. Σήμερα, που το πνεύμα κάνει μερικές δειλές προσπάθειες και στον τόπο μας, ξαναπαίρνοντας τ’ απαράγραπτα δικαιώματά του, να ξανοίξει πιο ελεύθερα, αποφασίζω να τη δώσω, επιτέλους, στη δημοσιότητα. Το κάνω με την ευχή, να ξαναδοθούν στο πνεύμα όλα του τα δικαιώματα, κι ακόμη, η αρχή τούτη, που κάνω, για να γνωρίσουμε συστηματικότερα τη βουλγαρική λογοτεχνία, να βρει τη συνέχειά της σε αξιότερους μου πνευματικούς εργάτες.
Λυπούμαι, που ο θάνατος με πρόλαβε, κ’ έτσι ο Dimitar Dimov, που είχε οραματιστεί μιαν ένωση των συγγραφέων στα Βαλκάνια, δε θα δει αυτή την Ανθολογία. Η μνήμη του δεν παύει να είναι ζωντανή, —και στη μνήμη του την αφιερώνω.
Σεπτέμβριος 1971
ΑΡΗΣ ΔΙΚΤΑΙΟΣ
24grammata.com- free ebook
Άρης Δικταίος (1919-1983)
Ο Άρης Δικταίος (πραγματικό όνομα Κώστας Κωνσταντουλάκης) γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Το 1938 γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου φοίτησε ως το 1940, οπότε επιστρατεύτηκε. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έζησε στην Κρήτη. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1945 και ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία στον Τύπο και το ραδιόφωνο, ως συνεργάτης του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας από το 1946 ως το 1951. Μαθητής Γυμνασίου ακόμα δημοσίευσε ποιήματα στο περιοδικό Νέα Γράμματα και το 1935 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Δώδεκα εφιαλτικές βινιέτες. Είχε προηγηθεί η αποκηρυγμένη ποιητική συλλογή Στα κύματα της ζωής (1934). Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Νεοελληνικά Γράμματα, Νέοι Ρυθμοί, Φιλολογικά Χρονικά, Νέα Εστία, Νέα Πορεία κ.α. Ιδιαίτερα ογκώδες είναι το δοκιμιακό και μεταφραστικό του έργο, ενώ εξέδωσε επίσης ποιητικές και λογοτεχνικές ανθολογίες. Τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης το 1956 από κοινού με το Γιάννη Ρίτσο και το Παράσημο του Α΄ Βαθμού των Γραμμάτων Κύριλλου και Μεθόδιου από την βουλγαρική κυβέρνηση (1977). Έργα του έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες. Η ποίηση του Άρη Δικταίου τοποθετείται στη λεγόμενη πρώτη μεταπολεμική γενιά της λογοτεχνίας μας, με έντονα τα στοιχεία της υπαρξιακής αγωνίας και επιρροές από τη λογοτεχνική και φιλοσοφική παραγωγή του Jean Paul Sartre. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Άρη Δικταίου βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Άρης Δικταίος», Η ελληνική ποίηση· Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, σ.68-71. Αθήνα, Σοκόλης, 1982, Γιαλουράκης Μανώλης, «Δικταίος Άρης», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας6. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και χ.σ., «Δικταίος Άρης», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό3. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985.
Περισσότερα (και πηγή): http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=461&t=161