Mar de Madrid.
γράφει ο Μανώλης Δημελλάς
Φωτογραφίες: Καλλιόπη Μαλλόφτη
Αν ζούσε ο Βελάσκεθ δε θα κουραζόταν αναζητώντας μοντέλα, στην σημερινή Μαδρίτη μόνο τα (αφώτιστα) παλάτια θυμίζουν βασιλιάδες. Αυλικοί και κακομούτσουνοι γελωτοποιοί, δεν υπάρχουν, όμως ένα σωρό δυστυχισμένοι άνεργοι, κάνουν ουρά για μια θέση στα παγκάκια των πάρκων.
Παρασκευή βράδυ, οι πλατείες γεμάτες νεαρόκοσμο, το αγορασμένο αλκοόλ από τα σούπερ μάρκετ, γεμίζει τα πλαστικά ποτήρια, διώχνει μακριά το κρύο, την μοναξιά, την μίζερη πραγματικότητα. Οι ανάγκες βρίσκουν τρόπους εκτόνωσης της μηδενικής προοπτικής.
Μόνο στις πιάτσες γύρω από το παλάτι δε συναντάς αστέγους, η αστυνομία της Μαδρίτης δεν επιτρέπει την κατασκήνωση στο προαύλιο των Βασιλιάδων.
Η Ισπανία μπαίνει στο 2013, αναγνωρίζοντας με θλίψη τη πτώση. Μέχρι τώρα άκουγαν για κρίση, αλλά δεν πίστευαν πως θα γίνουν Ελλάδα, έλεγαν: έχουμε βιομηχανία, εταιρίες κολοσσούς που παίζουν μπάλα σε όλο τον πλανήτη.
Τώρα είναι αλλιώς, το βλέπεις, το μυρίζεις σε κάθε βήμα μέσα στην πόλη, ακόμα και στον πεντακάθαρο κεντρικό πεζόδρομο που οι τουρίστες γίνονται η θάλασσα που λείπει τόσο από την Μαδρίτη.
Οι ενεχυροδανειστές ξεχωρίζουν, μοιράζουν φυλάδια, είναι έτοιμοι, με μερικά ευρώ στο χέρι, ξεκουμπώνουν χρυσά κολιέ και σκουλαρίκια.
Στη Μαδρίτη δεν φτάσαμε απευθείας από την Αθήνα, ένας ενδιάμεσος σταθμός στο οικονομικό κέντρο της Ευρώπης, στο χιονισμένο αεροδρόμιο του Μονάχου, μια ατέλειωτη καθυστέρηση λόγο της χιονοθύελλας και έπειτα την απαραίτητη, πρωτόγνωρη για μας, αντιπαγωτική διαδικασία του αεροπλάνου, απογειωθήκαμε, με την καρδιά να «πετά στην κούλουρη», από τον φόβο, για τον νότο.
Αφήνουμε πίσω το «χιονισμένο χάος», όπως περιγράφει ο πιλότος, μα γεμάτο ζωή και δουλειά αεροδρόμιο.
Η Μαδρίτη μας υποδέχθηκε ηλιοφωτισμένη και ζεστή, διαφορετική από την Αθήνα στην όψη, αλλά τα πρόσωπα, οι φυσιογνωμίες νότιες θυμίζουν έντονα το δικό μας ταπεραμέντο.
Γιατί να επιλέξει κανείς την Μαδρίτη της κρίσης, από την δικιά μας Αθήνα;
Είναι το πρώτο-πρώτο ερώτημα, γεννιέται πριν μπούμε στο Μαδριλένικο ταξί, η εμπειρία από το τελευταίο Αθηναϊκό για το Ελ. Βενιζέλος ανόητη, με το ζόρι να μας κόψει την απόδειξη και αυτή λανθασμένη. Αντίθετα, στη Μαδρίτη ακόμη και το να καθίσει ο πελάτης μπροστά σχεδόν ενοχλεί τον οδηγό.
Συγκεντρώνω τις σκέψεις, το μυαλό μου, στην πείνα δεν χωράνε λόγια, το φαγητό λοιπόν, ιδιαίτερο, η παέγια, οι κροκέτες από καλαμάρι και μελάνι, το χαμόν, το κρασί ριόχα, σπουδαία μεσογειακή κουζίνα αλλά παράλληλα τόσο δουλεμένη, εξελιγμένη και φιλική στον ταξιδιώτη.
Όσο για τα μουσεία, το Πράδο, το Ρέινα Σοφία, εκεί πια μαγεύεσαι, χάνεις τον μπούσουλα με τους πίνακες ζωντανούς, σχεδόν αναπνέουν, τελικά τα σπουδαία έργα τέχνης κάνουν το μουσείο ή το αντίστροφο;
Μα τι έχει η Ισπανική πρωτεύουσα που δεν το προσφέρει η Αθήνα, αναρωτιέμαι και βάζω το μυαλό μου σε σειρά:
1. Η πόλη φωνάζει για την περπατήσεις, στο δρόμο οι κάτοικοι κάνουν τσάμπα ένα περίπατο, μια χαλαρή βόλτα, διασκεδάζουν όσο μπορούν κάθε φόβο τους, ενώ παράλληλα τα λεωφορεία, τα τράμ και τα τραίνα σε μεταφέρουν με σιγουριά και ασφάλεια οπουδήποτε.
2. Οι τυχόν συγκεντρώσεις και πορείες δεν γίνονται με στόχο το χάος, ούτε οι κοινωνικές ομάδες πυροβολούνται.
Πέσαμε πάνω στην διαμαρτυρία των υπαλλήλων του υπουργείου οικονομικών. Άλλος πλανήτης είπα, αφήνοντας το σαγόνι μου να πέσει στο πάτωμα από την απίστευτη εικόνα. Διαμαρτυρήθηκαν, άνοιξαν ακόμη και πανό στην είσοδο του δημόσιου κτηρίου, έβγαλαν σφυρίχτρες και δυνατές καραμούζες, φώναξαν και τραγούδησαν, μα δεν έκλεισαν τον δρόμο και το σπουδαιότερο, ολοκληρώνοντας την διαδήλωση επέστρεψαν στην δουλειά τους.
3. Ξεσκέπασαν ακόμη και το σχεδόν στεγνό ποτάμι τους, τον ξερό Manzanares, πρόσθεσαν νερό με στόχο να δημιουργήσουν ακόμη μια μικρή όαση μέσα στην πόλη.
4. Οι κάτοικοι αν και δεν μιλούν αγγλικά, έχουν μια απίστευτη εξοικείωση με το διαδίκτυο, σχεδόν όλα είναι ανεβασμένα και εύκολα γίνονται κτήμα του ταξιδιώτη.
5. Τελικά, ο Μαδριλένος αγαπά την πόλη του, στέκεται στην ουρά για να ανέβει στο λεωφορείο και δεν αγκομαχά με την πρώτη στραβή. Αυτό είναι κάτι που δένει, από την πρώτη στιγμή, τον τουρίστα με την πρωτεύουσα της Ισπανίας.
6. Η ανεκτικότητα της κοινωνίας είναι φανερή ακόμη και από την απόφαση, πριν χρόνια, να επιτρέπονται οι γάμοι των ομόφυλων ζευγαριών.
Η καθημερινότητα της μεσαίας τάξης θυμίζει ή ξεπερνά την δικιά μας Αθήνα, άστεγοι στα κεντρικά κτήρια, ανεργία που φτάνει το 30%, με τους νόμους και τις τράπεζες ανάλγητες, όχι μόνο πετούν τους οφειλέτες αλλά τους υποχρεώνουν να πληρώσουν και το υπόλοιπο των χρεών τους.
Ο πρόεδρος των απολυμένων, μια απίστευτη φυσιογνωμία ο Λουίς Φερνάντεζ, μιλά για την επανάληψη της κρίσης του ΄29, μόνο που τώρα αυτοκτονούν οι εργαζόμενοι και όχι οι τραπεζίτες.
Όμως δεν μιλούν για λίστες ονομάτων με πλούσιες καταθέσεις δίχως πραγματικά στοιχεία, ούτε οι υπουργοί και οι δημοσιογράφοι, δήθεν κομπάζουν πως σώζουν την χώρα με το κορμί τους.
Μάθαμε πως λίστα Λαγκάρντ ουσιαστικά δεν υπάρχει, στην ουσία είναι η λίστα Φαλτσιάνι, ο υπάλληλος της τράπεζας που αντέγραψε όλα τα ονόματα και τα παρέδωσε στους Γάλλους.
Εδώ κάπου όμως σταματώ, τα υπόλοιπα στην τηλεόραση του σπιτιού σας, το Μέγκα, ακόμη προσπαθεί, ραντεβού την Πέμπτη βράδυ, στην εκπομπή «Έρευνα».
Καλή σας θέαση.