Εσείς μεταφράζετε: Τσάμπασι(ν) / (Πόντος)

>Αν θέλετε, μπορείτε να μυρικάζετε την αχώνευτη καθημερινότητα μας. Αν θέλετε, όμως,  να συμβάλετε στη δημιουργία, το 24grammata.com σας προτείνει να προωθήσετε την παρακάτω προσπάθεια και να μας αποστείλετε τη μεταφραση για να τη δημοσιεύσουμε (με το όνομα του μεταφραστή ή τη επωνυμία του συλλόγου, σχολείου, ιστότοπο).

>Μεταφράστηκε στα  Αγγλικά (3), Γαλλικά, Γερμανικά,  Ιταλικά (2) και στη διάλεκτο του Λέτσε (Ν. Ιταλία), Φαρσί (Ιράν, Αφγανιστάν, Τατζικιστάν), στη γλώσσα των Φιλιππίνων (γλώσσα Tagalog), στα Ρουμάνικα, στα Σερβικα και συνεχίζουμε… Περιμένουμε και τη δική σου μετάφραση >Δείτε σχετικό άρθρο κλικ εδώ > Λίγα λόγια για το χωριό Τσάμπασι(ν). >Ερμηνευτικά σχόλια Λίγα λόγια για τη μετάφραση του τραγουδιού Κανένας από τα 24γράμματα δεν κατάγεται από τον Πόντο, παρόλα αυτά βάλαμε ένα μικρό και ασήμαντο στοίχημα. Να μεταφράσουμε το Τσάμπασι(ν) σε όσο γίνεται περισσότερες  γλώσσες (και μαζί μ΄αυτό ένα τμήμα της Ιστορίας μας). Σε αυτό το ηλεκτρονικό περιοδικό θα μείνουν για πάντα αναρτημένες οι μεταφράσεις σας ακόμα και αν είναι πολλές από την ίδια γλώσσα. Κινητοποιηθείτε και ζητήστε να σας μεταφράσουν έστω και ένα τετράστιχο άνθρωποι που γνωρίζουν, κυρίως, σπάνιες γλώσσες. Ζητήστε και τη μετάφραση σε διαλέκτους (της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, Αγγλίας κ.ά.). Θα εργαστούμε για όλο τον Ιούνιο και οι ανανεώσεις θα γίνονται κάθε Τρίτη. Όλες οι μεταφράσεις θα δημοσιεύονται με το όνομα του μεταφραστή ή την επωνυμία του φορέα που τις πραγματοποίησε.

Επιμέλεια: Φιλολογικά Φροντιστήρια “Γιώργος Δαμιανός” Ανεξάρτητα τμήματα  Έκθεσης – Έκφρασης

α. Ολιγομελή τμήματα: Μαρούσι – Βριλήσσια – Αγία Παρασκευή β. Οnline μαθήματα (με βιντεοσυνδιάσκεψη) σε οποιοδήποτε σημείο της Ελληνικής Επικράτειας γ. Μαθήματα Ελληνικών για τους απόδημους. Εξετάσεις ομογενών (ακόμα και με βιντεοσυνδιάσκεψη) κλικ εδώ

Λίγα λόγια για το χωριό Τσάμπασι(ν)

Ετοιμαστείτε για ένα πανέμορφο ταξίδι στη γη του Πόντου. Θα βρεθούμε στο Τσάμπασι (σε ιστορικούς χάρτες αναγράφεται και ως Τσάμπαση) της επαρχίας των Κοτυώρων ή Ορντού (στα Τούρκικα). Τα Κοτύωρα τα αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα καθώς και Ξενοφών (γιατί δε φιλοξένησαν του Μυρίους). Σήμερα, η πόλη είναι γνωστή  για τα… φουντούκια της. Η επαρχία φημίζεται για την παραγωγή φουντουκιών (το έμβλημα της πόλης). Η Τουρκία παράγει το 70% των φουντουκιών παγκοσμίως και πάνω από το 50% απ’ αυτά παράγεται στην επαρχία αυτή. Κάποτε ήταν φημισμένη και για τους ορυζώνες της και, όπως μας πληροφορεί ο Σ. Ιωαννίδης, το καλοκαίρι ο τόπος ήταν νοσηρός και επικίνδυνος και γι αυτό παραθέριζαν, όλοι πλην ελαχίστων φτωχών, στο Τσάμπασι. Το μικρό αλλά πανέμορφο Τσάμπασι βρίσκεται σε ένα οροπέδιο σε υψόμετρο 2000 μέτρων, 45 χιλιόμετρα από τα Κοτύωρα, Δυτικά της Κερασούντας. Το 1913 με αφορμή μια μεγάλη πυρκαϊά κάηκαν τα περισσότερα σπίτια της πόλης, όπως μας πληροφορεί ο  Ξενοφών Άκογλους (Ξένος Ξενίτας) στα “Λαογραφικά Κοτυώρων”, και αυτό το θρήνο μας περιγράφει το περίφημο τραγούδι. Η “πυρκαϊά”, πιθανότατα, ήταν εμπρησμός. Το επιβεβαιώνει έμμεσα ο Γερμανός πρεσβευτής Κούλμαν, ο οποίος ανέφερε σε έκθεση του “…Μέχρι τώρα (1916) δολοφονήθηκαν 250 αντάρτες. Αιχμαλώτους δεν κρατούν (οι Νεότουρκοι). Πέντε χωριά πυρπολήθηκαν…”. Διαβάσαμε κάπου ότι η “έξωση” των Ελλήνων  από την Ορντού έγινε το 1917 και ότι το 1923 οι Πόντιοι “μετανάστευσαν” στην Ελλάδα ή στα Αγγλικά : “The ethnic Greeks left the city in 1924”. Δε θα τους κάνουμε, όμως, τη χάρη να μπούμε στη μάχη των σωστών εκφράσεων. Στη μάχη, που δίνει η γενιά μας,  νικητής θα είναι όποιος καταφέρει να διατηρήσει στη συνείδηση των σκεπτομένων ανθρώπων, ελληνοφώνων ή  μη, τις λέξεις: “Πόντος”, “Τσάμπασι”, “Κοτύωρα”, “Καρακιόλ”, “Τσαμλίκ”, “κλαιν τα πούλοπα τη θεού”, “κλαιν τα πεγαδομάτε”. Αν αυτές οι λέξεις είναι κατανοητές στο λεξιλόγιο των σκεπτομένων ανθρώπων του πλανήτη, τότε αφήστε τους ανιστόρητους να λένε ό,τι θέλουν. [Γ. Δαμιανός] Για περαιτέρω μελέτη (ενδεικτικά): 1.Βλάσης Αγτζίδης, Έλληνες του Πόντου, Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Ανατολικής Αττικής. 2.Θανάσης Γεωργιάδης, Ευξείνου περίπλους, Θεσσαλονίκη, εκδ. Κέντρο μελέτης και ανάπτυξης ελληνικού πολιτισμού της Μαύρης θάλασσας, 2000. 3.Χαραλαμπίδης Μ.,Φωτιάδης Κ.: Πόντιοι Δικαίωμα στη μνήμη. Αθήνα, εκδ. Ηρόδοτος, 1987 4.Bruneau M, “territoires de la diaspora greque pontique”, Reclus, 1995 Το τραγούδι που μεταφράζουμε   Εκαεν και το Τσάμπασιν Και επέμναν τα τουβάρε γιαρ γιαρ αμάν Και έρουξεν σο χουρτέρεμαν Το Ορτους τα παλληκάρε οϊ οϊ αμάν Κεν έκαεν καεμανιεν Τ Ορτους το Παρχαρ Κεν εκεί τιδέν και επέμνεν Μονάχον σαχταρ! Εκάεν και το Τσάμπασιν Γιαβρούμ τιδέν και επέμνεν Ρασα και λειβαδότοπα άλλο χορτάρ και φέρνε Τρανόν Γιαγκουν σο Τσάμπασιν Σπίτε και θα απόμενε γιαρ γιαρ αμάν Τρανοί μικροί φτωχοί ζεγκιν Ουλ καθούνταν και κλαίνε οϊ οϊ αμάν Κλαιν τα πουλόπα τη θεού Κλαιν τα πεγαδοματε γιαρ γιαρ αμάν Κλαίει το Τσαμπλουκ το Καρακιολ Κλαιν τ’ έμορφα τ’ ελατε οϊ οϊ αμάν ΤΣΑΜΠΑΣΙΝ μεταφορά στην ελληνική γλώσσα (του ελληνικού κράτους) Κάηκε και το Τσάμπασι κι έμειναν μόνο οι τοίχοι (των σπιτιών) Και ρίχτηκαν να σώσουν (τους κινδυνεύοντες)* τα παλικάρια του Ορντού Μεγάλη φωτιά στο Τσάμπασι Δεν θα μείνουν σπίτια Φτωχοί και πλούσιοι Όλοι κάθονται και κλαίνε Κλαίνε τα πουλιά Κλαίνε οι πηγές (τα κεφαλόβρυσα) Κλαίει το Τσαμλίκ, το Καρακιόλ Κλαίνε τα όμορφα έλατα Κάηκε και το Τσάμπασι Και έμειναν οι τοίχοι Κάηκε και καταστράφηκε το παρχάρι του Ορντού κι εκεί δεν έμεινε τίποτα μονάχα στάχτη Ερμηνευτικά σχόλια γράφει ο Δημήτρης Βελήκαρης (ρεμπέτικο φόρουμ) Το δημοτικό αυτό τραγούδι του Πόντου αναφέρεται σε φωτιά του 1913 που έκαψε το μεγαλύτερο μέρος των δίπατων ξύλινων σπιτιών στο Τσάμπασι. Κοτύωρα: η παραθαλάσσια πόλη Ορντού (στα Τουρκ. σημαίνει στρατόπεδο-έδρα στρατιάς) δίπλα στον ποταμό μελάνθιο (μελετ σήμερα), κοντά στην Κερασούντα. Τσαμπασι: Σε απόσταση 57 χλμ Ν του Ορντού βρίσκεται σε υψομ. 2000 μ. το οροπέδιο με το θαυμάσιο κλίμα, του Τσάμπασι. Αποτελούσε τόπο παραθερισμού των Ορντουλίδων Καρακιόλ: Βουνό της Κερασούντας με υψόμετρο άνω των 3000 μ. Πεγαδομάτε(α): πηγές, κεφαλόβρυσα Παρχάρια: Οροπέδια-βοσκότοποι, με θαυμάσιο κλίμα, στον Πόντο Τσαμλουκ (Τσαμλικ) : χωριό της περιοχής Γιαγκούν: Είναι η προφορά της λέξης Γιαγκίν, όπου το τελευταίο «ι» προφέρεται «κλειστό», όπως το «ϋ» περίπου των Γάλλων Μαναχόν-μοναχόν : μόνο (διαφορετική προφορά) Διευκρινίσεις για τη γλώσσα και την προφορά Γράφει ο Καμάλ Ν. Ραχίμι Τα ακόλουθα είναι μια μικρή προσφορά σε ένα λαό που μόχθησε, δημιούργησε, αγάπησε και θυσιάστηκε και έτσι φρούρησε μια κληρονομιά που ανήκει στον ανθρώπινο γένος και όχι σε έναν και μοναδικό λαό. Η ιστορία πάντα έχει γραφτεί από τους υπηρέτες των ισχυρών, αλλά έχει πάρει σάρκα και οστά από τους άγνωστους ήρωες και δεν πρέπει εμείς, που τους κληρονομήσαμε, να αφήσουμε να ξεχαστούν. Μόνον έτσι εξοφλούμε το χρέος μας προς την Ιστορία. Çam başı:  Το όνομα του ορεινού χωριού είναι μία  Τούρκικη φράση, που σημαίνει: «κορυφή των πεύκων». Το (Ç) προφέρεται όπως “J” στο “Joe” και (ş) όπως “sh” στο “shame” Ordu: Τουρκική λέξη, σημαίνει: «Στρατός». Απ’ αυτή τη λέξη ονομάστηκε και  η γλώσσα URDU που ομιλείται σήμερα στη Βόρεια Ινδία του Πακιστάν (μια από τις επίσημες γλώσσες) και Αφγανιστάν. Δημιουργήθηκε στο 12ο  του αιώνα, αρχικά, στα στρατόπεδα και εδραιώθηκε κατά το 15ο αιώνα ως Lingua Franca των στρατιωτών και ύστερα σε όλη την αυτοκρατορία των Mogul, σαν γλώσσα των μορφωμένων. Η URDU αποτελείται από Ινδουστάνη, Αραβική, Τούρκικη, Σανσκριτική, Παστού, και έχει σαν βασικό λεξιλόγιο τη Φαρσί. Γράφεται με Πέρσο-Αραβικούς χαρακτήρες. Μετά την αποικιοκρατία των Άγγλων εμπλουτίστηκε και με Αγγλικές λέξεις. Zengin: Τούρκικη λέξη. Σημαίνει  «Πλούσιος». Το“g” προφέρεται όπως «γκ» στο «γκόλ» Karakol: Τουρκική λέξη. Σημαίνει: σταθμός, φυλάκιο, παρατηρητήριο. Παρχάρ: στα Ποντιακά δηλώνει το «περιβόλι» Σαχτάρ: στα Ποντιακά δηλώνει τη «στάχτη» (Ευχαριστώ τη φίλη μου, την Όλια, για τη βοήθεια της σχετικά με τις Ποντιακές λέξεις) 1. Μετάφραση στα Αγγλικά (1) Tsabasin in English Μετάφραση Kamal Rahimi Tsambasin is burnt and, alas, only the walls have remained And they ran to save it, the men of Ordu. And it is burnt to cinders the grassland of Ordu Nothing more is left there except ashes! Tsambasin is burnt, my God, nothing more has remained The ridges and the grasslands do not grow any more grass. Enormous fire in Tsambasin, alas, not even a house has remained Old and young men, the poor and the rich were crying alongside. The birds of God are crying, alas, the eyes from the wells are crying Chabluk and Karakyol is crying The beautiful pine trees are crying 2. Μετάφραση στα Αγγλικά (2) Tsabasin in English Μετάφραση Smith Ramon Tsambasin is burnt and, alas, only the walls have remained And they ran to save it, the men of Ordu. And it is burnt to cinders the grassland of Ordu Nothing more is left there except ashes! Tsambasin is burnt, my God, nothing more has remained The ridges and the grasslands do not grow any more grass. Enormous fire in Tsambasin, alas, not even a house has remained Old and young men, the poor and the rich were crying alongside. The birds of God are crying, alas, the eyes from the wells are crying Chabluk and Karakyol is crying The beautiful pine trees are crying 3. Μετάφραση στα Αγγλικά (3) Tsapasin in English Μετάφραση: Μάρθα Κατωπόδη Tsampasin has been burnt And the walls only have remained The young men of Ordu And it has been burnt The grass of Ordu And there nothing is left Only ashes! Tsampasin has been burnt God nothing is left Frocks and meadows And other grass bring Big fire in Tsampasin No one house is left Great men, young, poor, rich Everyone is crying Gods’ birds are crying The wells are crying also Tsablouk and Karakiol are crying The beautiful firs are crying 4. Τσαμπασι(ν) στα Γαλλικά Tsampasi en Francais Μετάφραση Αγγελική Κιαπεκάκη Tsampasi aussi est brûlée et seulement les murs (des maisons) sont restés Et ils sont jetés pour sauver (ceux qui étaient en danger) les braves d’Ordu Grand feu à Tsampasi Il n’en reste pas de maisons Riches et pauvres Tous sont en pleures Les oiseaux pleurent Les fontaines pleurent Tsamlik, Karakiol pleurent Les beaux sapins pleurent Tsampasi aussi est brûlée Et il n’en reste que des murs Il est brûlé et détruit Le plateau d’Ordu et là bas il n’en reste rien que des cendres 5. Ciambasi, Τσιάμπασι in Italiano (1), στα Ιταλικά (1), Μετάφραση: Maddalena Monteduro s’ incendiò (la città di) Ciambasi e rimasero solo le mura  (delle case) e si prestarono per salvarli i giovani (della città) di Ordù un grande incendio (nella città di) a Ciambasi non rimarranno case Poveri e ricchi piangono amaramente Piangono gli uccelli piangono le sorgenti piange la città di Ciamlik e di Karakiol piagono i maestosi abeti s’ incendiò (la città di) Ciambasi e rimasero solo la mura  (delle case) si incendiò e sono stati distrutti i boschi della città di Ordù e anche li non rimase niente solo cenere 6. Ciambasi, Τσιάμπασι in Italiano (2), Dialetto Leccese στα Ιταλικά (2), στη διάλεκτο του Λέτσε (N. Ιταλία) Μετάφραση: Maddalena Monteduro Se incendiau a città de Ciambasi e rimasera sulamente i periti  (de e case) e se minaranu cu li salvane i carusi de Ordu N΄ incendiu cranne a Ciambasi nu rimaranu mancu e case Poveri e ricchi chiangune amaramente chiangune i passeri chiangune e sorgenti chiance a città di Ciamlik e de Karakiol chiangune i maestosi abeti Se incendiau e sannu distrutti i boschi de Ordù e pure a dhrai nu rimase nienti sulamente cinnere 7. Μετάφραση στη γλώσσα Φαρσί (Ιράν, Αφγανιστάν, Τατζικιστάν) Farsi Μετάφραση: Kamal N. Rahimi Jam Bashi ham sukht Va Bejoz divarha hich chiz bar paa nist Tan be Aatash zadand taa berahaanand Mardaane bibaake Ordu. Bostan haaye bi zabban ham Misuzand dar Ordu Anja ham hich beja namaande Bejoz khakestar Jam Baashi misuzad Naazanin digar hich namaande Mazaare va Dasht haai Ke alafe taaze mirouidand 8. Μετάφραση στη γλώσσα των Φιλιππίνων (Ταγκαλογκ) Translation in Tagalog, Philippines By: Sylvia Agustin Nasunog pati ang Tsabasi At natira lamang ang bakod Nagmadali sila na tulungan Ang mamayan ng Ordou. Malaking sunog sa Tsabasi Walang natira kahit isang bahay Mahirap at mayaman Lahat ay napaupo at nag-iyakan. Umiiyak ang mga ibon Umiiyak ang tagsibol Umiyak ang Tsablik, ang Karakiol Umiiyak ang magandang puno ng pino. Nasunog ang Tsabasi At natira ang bakod Nasunog at nasira Ang pastulan ng Ordou At walang natira kahit ano Abo lamang. 9. Μετάφραση  στα Ρουμάνικα Traducere in Limba Romana Ρετεγκαν Έλενα Μόνικα A ars si tsabasi Si au ramas doar peretii  (a casei) Si s-au aruncat pentru a salva (pe cei in primejdie) Baietii lui ordu Foc mare la tsabasi Nu vor ramane case Saraci si bogati Toti stau si palng Plang pasarile Plang izvoarele Plange Tsamlik, karakiol Plang frumosii brazi A ars si tsabasi Si au ramas peretii A ars si s-a distrus Pasunile din Ordu Si acolo n-a mai ramas nimic Doar numai cenusa 10.  Μετάφραση στα Σερβικά από την Ζόρκα Σλιβάτσανιν Διδακτορική φοιτήτρια, τμήματος Νεοελληνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Κύπρου ЧАБАШИН Запалише и Чабашин. Oстадоше рушевине eј, аман, аман. Рушевине и зидине аман, аман. Јурнуше из Ординуса момчад да спасу га eј, аман, аман. Јурнуше из Ординуса момчад да спасу га eј, аман, аман. Готов је, сагоре Ординуса рајски гај. Сагоре до пепела, до пепела. У Чабашину ватра паклена. Куће остатꞋ неће eј, аман, аман. Куће остатꞋ неће eј, аман, аман. Старо – младо, богато илꞋ убого, све сједи и лелече eј, аман, аман. Готов је, сагоре Ординуса рајски гај. Сагоре до пепела, до пепела. Плачу птићи Божији. Плачу врела, еј, аман, аман. Плачу врела, еј, аман, аман. Плачу Ћамблук  и Каракиол, а и  вите плачу јеле  еј, аман, аман. Плачу Ћамблук  и Каракиол, а и  вите плачу јеле  еј, аман, аман. Готов је, сагоре Ординуса рајски гај, Сагоре до пепела, до пепела. 11. Μετάφραση στα Γερμανικά από τον Δρ. Σταύρο Ζ. Οικονομίδη (Dr. Stauros Z. Ikonomidis) Zambasin Zambasin ist auch verbrannt Nur Wände sind da übrig, die Burschen von Ordu haben versucht die Menschen aus den Flammen zu retten Ein verheerender Brand in Zambasin, Nicht ein Haus ist übrig geblieben, Arme und Reiche alle weinen Sogar die Vögel und die Brunnen weinen Tsamlik und Karakol weinen Und die schönen Tannen auch. Und Zambasin ist ausgebrannt Nur Wände sind geblieben Die Prärie von Ordu ist  zerstört und verbrannt Nur Asche ist  geblieben 24.05.2013     EΔΩ ΘΑ ΑΝΑΡΤΩΝΤΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΣΑΣ Αποστολή μεταφράσεων στο: