24grammata.com/ Ιατρική – λαογραφία
Η διατροφική παράδοση στην Ελλάδα. Ιστορικές και πολιτιστικές διαδρομές.
γράφει ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης,
Διαβάστε τα έργα του Γ. Σχορετσανίτη στο 24grammata.com κλικ εδώ
24grammata.com- free ebook (κατηγορία επιστημονικές μελέτες)
Η βελτίωση του ανθρωπίνου είδους συνδέθηκε στενά, μεταξύ των άλλων, και με τη διατροφή του. Αναφέρεται ότι από τα χρόνια της προϊστορίας, η αύξηση του ύψους και της διάρκειας ζωής του ανθρώπου, συνδυάστηκαν με την πλουσιότερη διατροφή. Υποστηρίζεται επίσης ότι η κρεοφαγία και η μαγειρική συντέλεσαν τόσο στην κοινωνική οργάνωση, όσο και στην ανάπτυξη του πολιτισμού. Στο παρόν σύγγραμμα, ο γνωστός και έμπειρος συγγραφέας-ιατρός Γεράσιμος Ρηγάτος, οδηγεί τον αναγνώστη σε ενδιαφέρουσες πολιτιστικές διαδρομές που καλύπτουν διαχρονικά ολόκληρο το εύρος της ελληνικής διατροφικής παράδοσης.
Στο βιβλίο αυτό εξετάζονται τα στοιχεία που περιγράφουν τη διατροφή κατά τους ομηρικούς χρόνους, τις σχετικές γνώσεις της προ-ιπποκρατικής ιατρικής, τα περί διαίτης βιβλία του Ιπποκράτη και των διαδόχων του, τα περί τροφής βιβλία του Γαληνού και των μεταγενέστερων γιατρών. Εξετάζονται επίσης τα σχετικά με τη διατροφή κατά τα συμπόσια, την κατανάλωση των βρώσιμων αγαθών από τις θυσίες και έργα που αναφέρονται ειδικά στην ψαροφαγία. Οι αναφορές στις περί διατροφής γνώσεις και αντιλήψεις των βυζαντινών στηρίζονται όχι μόνο σε βιβλία γιατρών αλλά και στα γραφόμενα από λόγιους, καθώς και σε λαϊκότερα κείμενα. Οι επόμενοι αιώνες κληρονομούν τις υπάρχουσες γνώσεις, τις εμπλουτίζουν με τα στοιχεία που συνεισφέρει ο διαφωτισμός και με τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα και προσαρμόζουν τη διατροφή στις κοινωνικές απαιτήσεις της εποχής.
Βιβλία σχετικά με την τεχνολογία του μαγειρέματος, του φαγητού και της διατροφής, υπάρχουν εν αφθονία, τόσο στην ελληνική όσο και τις άλλες γλώσσες. Σε κάποιο από αυτά διαβάζω πως το σύγχρονο κουτάλι, αν όχι και το πιρούνι, έφτασε στη Βρετανία κατά την Παλινόρθωση του Καρόλου Β’ το 1660, με ένα νέο σχεδιασμό της λαβής του, τρισχιδή ή σε σχήμα τριφυλλιού, μια ηχώ των fleur- de – lis, του τυποποιημένου δηλαδή κρίνου που σχετιζόταν με τη γαλλική βασιλεία. Φάνηκε έτσι ξεκάθαρα, λοιπόν, πως και μια απλή εφαρμογή στην ιστορία, μπορούσε με τον τρόπο της να μεταφέρει τεχνηέντως ένα πολιτικό μήνυμα ή κάποια θρησκευτική απήχηση ή ένα παρεμφερές υπονοούμενο. Στα χρόνια πριν από την αποκατάσταση της βρετανικής μοναρχίας, όταν η Βρετανία ήταν μια Κοινοπολιτεία, οι Πουριτανοί είχαν κομμένα από τα διακοσμητικά “Knops” στις άκρες των λαβών του κουταλιού, όπως ακριβώς το κεφάλι του βασιλιά, προτιμώντας ένα απλό, ρηχό, σε σχήμα αυγού μπολ. Στην κουζίνα λοιπόν φαίνεται ότι τίποτα τελικά δεν υπήρξε, ούτε είναι αθώο από ιστορικής πλευράς, ούτε καν ένα απλό κουτάλι ή ένα σύνηθες πιρούνι!
Το θέμα αυτού του βιβλίου του Γεράσιμου Ρηγάτου είναι ο εντατικός μόχθος που εμπλεκόταν σε προηγούμενες εποχές όσον αφορά τη μαγειρική και τη διατροφική παράδοση, από την εποχή σχεδόν των πρώτων αρχαιολογικών ευρημάτων. Κάθε κεφάλαιο του βιβλίου, είναι ένα ταξίδι από το παρελθόν στο παρόν, σε όλες τις ηπείρους και πολιτισμούς, ανοίγοντας τα μάτια μας στον πλούτο του υλικού στη δική μας κουζίνα. Πριν από την έλευση των μαγειρικών σκευών, δέκα χιλιάδες χρόνια πριν, κανένας άνθρωπος που είχε χάσει τα δόντια του δεν θα μπορούσε να επιβιώσει επί μακρόν, απόδειξη ότι δεν υπάρχουν σκελετοί ενηλίκων χωρίς δόντια. Για να ζήσουν, έπρεπε να μασήσουν το ωμό κρέας, τα ωμά λαχανικά, τις ωμές ρίζες. Οι πρώτοι αγγειοπλάστες τους έσωσαν κυριολεκτικά τις ζωές τους με δοχεία τα οποία θα μπορούσαν να μπουν στη φωτιά, όπου οι πρωτόγονοι θα μπορούσαν να φτιάξουν σούπες ή άλλα βραστά παρασκευάσματα. Αλλά ακόμα ένα άλλο εργαλείο, ένα είδος διάταξης που συνέθλιβε ή άλεθε, ήταν επίσης αναγκαίο για τον τεμαχισμό σκληρών ινωδών ριζών και σπόρων σε μια εκδοχή που μπορούσε να καταναλωθεί ευχερέστερα. Οι πρώτες πέτρες λείανσης χρονολογούνται από 20.000 χρόνων, κυρίως μια πέτρα από βασάλτη που βρέθηκε κοντά στη θάλασσα της Γαλιλαίας, δίπλα σε κάποια ίχνη άγριου κριθαριού, γεγονός που υποδηλώνει ίσως αρχικά πειράματα στην παρασκευή και το ψήσιμο του ψωμιού….για τη συνέχεια [κατέβασέτο]
24grammata.com- free ebook (κατηγορία επιστημονικές μελέτες)