ΧΡΗΣΤΟΣ Ι. ΒΑΤΟΥΣΙΟΣ
«ΜΙΑ ΓΝΩΡΙΜΙΑ-ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ»
Διαβάστε τα εισαγωγικά σημείωματα που έγραψαν για το συγκεκριμένο έργο του Χρ. Βατούσιου οι:
α. Ρένα Κατσάνη εδώ
β. Απόστολος Θηβαίος εδώ
γ. Γιώργος Πρίμπας εδώ
δ. Γιώργος Δαμιανός εδώ
Φαύλος Κύκλος.
γράφει η Ρένα Κατσάνη.
Θεατρική συγγραφέας και πρώην θεατρική παραγωγός
Η θεατρική γραφή είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για να εστιάσει κανείς στην ουσία μιας ιστορίας. Πιθανόν γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο να ήταν και ο πλέον δημοφιλής – αν όχι ο μοναδικός – τρόπος γραφής στην Αρχαία Ελλάδα. Αφήνοντας ελάχιστο χώρο για τις περιγραφές ή το περιβάλλον, μπαίνοντας στην καρδιά και το βάθος του θέματος, το θεατρικό έργο δίνει συμπυκνωμένα τα νοήματα και αναδεικνύει κυρίως το μήνυμα που θέλει να μεταφέρει.
Ο Χρήστος Βατούσιος λειτούργησε έτσι ακριβώς στην θεατρική γραφή του, ξεδιπλώνοντας με καθαρότητα τις αλήθειες που κρύβονται πίσω από τα μυστικά και τα ψέματα που βασανίζουν τις ζωές των ηρώων του.
Όσο κι αν « θάβονται» στην ανωνυμία των μεγάλων πόλεων, όσο κι αν κρύβονται σε μια απρόσωπη καθημερινότητα, τα μυστικά και τα ψέματα είναι σαν μαχαίρια που δημιουργούν τις μεγάλες, τις κρυφές κι ανομολόγητες πληγές μας. Κι είναι βέβαιον πως αυτές οι πληγές πονάνε – τόσο τον άνθρωπο που σημαδεύουν όσο και την κοινωνία του, που τις κουβαλάει, τις κάνει ολοένα και πιο οδυνηρές, ενώ παράλληλα τις αναπαράγει συνεχώς.
Σε μια εποχή που οι ανθρώπινες σχέσεις γίνονται εξαιρετικά επιδερμικές κι ο έρωτας είναι πια απλά ένα προϊόν της αγοράς, φαντάζει εύκολο τα μυστικά να μείνουν για πάντα μυστικά και το ψέμα να σκεπαστεί από ένα απλό, ανθρώπινο όνειρο για μια «φυσιολογική» ζωή, που δεν θα την καθορίζει η μυστική πληγή και η κοινωνική υποκρισία. Φαντάζει εύκολο ακόμα και το να κρύψεις – ή να «πληρώσεις» – την ζωτική ανάγκη για αληθινή και βαθύτερη επικοινωνία, για σχέσεις αγάπης και αποδοχής, για κείνο το «μοίρασμα» που είναι και το μοναδικό βάλσαμο για τις πληγές της Ψυχής.
Όσο σκληρά κι αν προσπαθήσουμε δεν θα μπορέσουμε ποτέ να κρυφτούμε από τα προσωπικά μας μυστικά.
Η ίδια η ζωή, με τις θεόσταλτες ή τις διαβολικές «συμπτώσεις» της, θα τα φέρει στην επιφάνεια προκαλώντας να έρθουν στο φως. Να τα αντιμετωπίσουμε και να τα λυτρώσουμε με οποιοδήποτε κόστος.
Ο ερχομός ενός ανθρώπου, η γέννηση ενός παιδιού, είναι πάντα ο καταλύτης.
Το «δημιούργημα» που μας δείχνει πως το θαύμα της ζωής μπορεί να συμβαίνει κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, χωρίς να εξετάζει το πως και το γιατί.
Ο απόλυτος «από μηχανής Θεός».
Ένας «θεός» που από την ίδια την ανθρώπινη φύση του, θα σε βάλει μπροστά στην έννοια της «ευθύνης» – και που, ότι κι αν κάνεις, δεν γίνεται να τον κοροϊδέψεις, δεν γίνεται να του κρυφτείς… Δεν μπορείς….!
Με τρόπο αριστοτεχνικά απλό δίνει τα νοήματα στο έργο του ο Χρήστος Βατούσιος.
Αγγίζοντας διακριτικά την βαριά ευθύνη αλλά και την βαθιά αγάπη της μητέρας, που, ακόμα κι αν γίνεται ενοχλητική και τετριμμένη, έχει αναλάβει απόλυτα την όποια ενοχή απέναντι σ’ αυτόν τον «δικό της Θεό». Έχει την ανάγκη να τον προστατέψει από τα ίδια της τα μυστικά και τα ψέματα, ενώ παράλληλα, με την σοφία και την κατανόηση μιας «άλλης διάστασης», γνωρίζει πως αυτό δεν γίνεται και πως η μόνη λύτρωση είναι η αποδοχή και η συγνώμη.
Τα έντονα και απόλυτα συναισθήματα καθορίζουν τις ζωές των δύο νέων ανθρώπων, σκαλίζουν και ματώνουν τις πληγές που δημιούργησε το μυστικό και το ψέμα όπως το έζησαν οι ίδιοι σαν παιδιά.
Το γνωρίζουν, το αναγνωρίζουν και παρ’ όλ’ αυτά έχουν ανάγκη να «προσπαθήσουν». Είναι έτοιμοι να κάνουν ακριβώς τα ίδια «λάθη» διαιωνίζοντας τον φαύλο κύκλο – προσδοκώντας να καταφέρουν να τον κλείσουν.
Είναι γεγονός πως η ελπίδα να σταματήσουν να επαναλαμβάνονται, επιτέλους και κάποτε, οι «φαύλοι κύκλοι» που μαστίζουν την κοινωνία των ανθρώπων, πέφτει πάντα, σαν ευθύνη βαριά, στους ώμους της κάθε νέας γενιάς. Το ζητούμενο είναι αν αυτή η «νέα γενιά» θα καταφέρει να ξεπεράσει το προσωπικό της δράμα, τις αμαρτίες των γονέων και τον συναισθηματικό χείμαρρο που συνεπάγονται.
Αν θα καταφέρει να μην επιτρέψει, σε τίποτα από όλα αυτά, να καθορίσουν την ζωή – ή τον θάνατό της…