24grammata.com / free ebook (κατηγορία επιστημονικές μελέτες)
Ντόρα Λεονταρίδου (Dora Leontaridou)
Ο μύθος της ανδρομάχης στα Αρχαίο και το Γαλλικό θέατρο (γαλλική γλώσσα)
Le mythe d’Andromaque dans le théâtre antique & français
Η μελέτη αυτή πραγματεύεται τον μύθο της Ανδρομάχης όπως αυτός συντέθηκε αρχίζοντας από την 6η ραψωδία της Ιλιάδας με την περίφημη σκηνή του αποχαιρετισμού Έκτορα και Ανδρομάχης. Σε αυτήν την σκηνή η Ανδρομάχη με τον μικρό Αστυάνακτα στην αγκαλιά τρέχει στα τείχη της Τροίας, να προλάβει τον Έκτορα, πριν φύγει για την μάχη. Διαισθανόμενη τον κίνδυνο που διέτρεχε ο Έκτορας προσπαθεί – μάταια να τον πείσει να παραμείνει μέσα στα τείχη και να μην πάει στη μάχη. Αυτή η συγκινητική σκηνή, επαναδιατυπώνεται με διάφορους τρόπους και στα μεσαιωνικά έπη αλλά και στο σύγχρονο γαλλικό θέατρο.
Από τα έργα του αρχαίου θεάτρου τα οποία σώθηκαν τρία πραγματεύονται τον μύθο. Οι Τρώαδες και η Ανδρομάχη του Ευριπίδη, και οι Τρωάδες του Σενέκα. Σύμφωνα με αυτά υπάρχουν τρεις περίοδοι της ζωής της Ανδρομάχης οι οποίες αποτελούν έναυσμα για θεατρική πλοκή.
α. Η ζωή της ενώ ο Έκτορας είναι ζωντανός και προσπαθεί να τον αποτρέψει από τη μάχη. Σε αυτόν τον κύκλο εντάσσονται εκτός από την ανάλογη σκηνή της Ιλιάδας, τo μεσαιωνικό έπoς του 6ου μΧ αιώνα, Ιστορία της Καταστροφής της Τροίας, το οποίο αποδίδεται στον Δάρη τον Φρύγα και το γαλλικό έπος του 12ου μΧ αιώνα Roman de Troie του Benoit de Sainte-Maure. Τέλος τον θεατρικό έργο του Jean Giraudoux, Ο Πόλεμος της Τροίας δεν θα γίνει, το οποίο πρωτοανέβηκε το 1935 επαναφέρει με μία ευρηματική πλοκή τον μύθο της Τροίας τον 20ο αιώνα.
β. Ο κύκλος των Τρωάδων, όπου αμέσως μετά την πτώση της Τροίας, αναμένει μαζί με τις άλλες Τρωαδίτισσες την μοίρα που της επιφυλάσσουν οι Αχαιοί. Αρχίζοντας από τον Ευριπίδη, σε αυτόν τον κύκλο διατυπώνεται ξεκάθαρα ένας αντιπολεμικός λόγος αναδεικνύοντας τα δεινά του πολέμου, τα οποία υφίστανται εκείνοι οι οποίοι δεν φέρουν καμία ευθύνη γι’ αυτόν. Σε αυτόν τον κύκλο εντάσσονται τα θεατρικά Τρωάδες του Σενέκα, La Troade του Robert Garnier γαλλικό θεατρικό έργο του 16ου αιώνα, La Troade του Nicolas Pradon, του 17ου αιώνα, Les Troyennes του Chateaubrun που εμφανίζεται τον 18ο αιώνα.
γ. Στην αυλή του παλατιού του Νεοπτόλεμου όπου η Ανδρομάχη εμφανίζεται ως αιχμάλωτη του Νεοπτόλεμου, γιου του Αχιλλέα, ο οποίος σκότωσε τον Έκτορα. Στο ομώνυμο έργο του Ευριπίδη, απειλείται η ζωή της από την σύζυγο του Νεοπτόλεμου Ερμιόνη, κόρη του Μενέλαου και της Ελένης, διότι η Ανδρομάχη έχει αποκτήσει έναν γιο από τον Νεοπτόλεμο, τον Μολοσσό ενώ εκείνη παραμένει άτεκνη. Η τραγωδία αυτή ανεβαίνει ενώ μαίνεται ο Πελοποννησιακός πόλεμος και ο λόγος της Ανδρομάχης φέρει πολύ μένος ενάντιων των Λακεδαιμόνιων Μενέλαου και Ερμιόνης.
Αυτό το θέμα το επαναπραγματεύεται το ομώνυμο θεατρικό έργο του Racine, τον 17ο αιώνα σε μία τραγωδία η οποία θεωρείται από τις καλύτερες του κλασσικού γαλλικού θεάτρου. Όπως είναι αναμενόμενο τα μυθικά δεδομένα έχουν προσαρμοστεί στις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της εποχής.
Η Ανδρομάχη η οποία εκφέρει από την αρχική εμφάνισή της στο θέατρο μια αντιπολεμική ρητορική, ως σύζυγος, χήρα και μητέρα, – παράλληλα με τις εξελίξεις στη γυναικεία κατάσταση – καταλαμβάνει όλο και περισσότερο χώρο στη δημόσια σφαίρα με τον λόγο της.
Ντόρα Λεονταρίδου (Dora Leontaridou)
Ο μύθος της ανδρομάχης στα Αρχαίο και το Γαλλικό θέατρο (γαλλική γλώσσα)
Le mythe d’Andromaque dans le théâtre antique & français
24grammata.com / free ebook (κατηγορία επιστημονικές μελέτες)