24grammata.com (η αρθρογραφία του Γιώργου Δαμιανού στην έντυπη ελευθεροτυπία)
Εντυπη Έκδοση Ελευθεροτυπία, Σάββατο 10 Αυγούστου 2013 κλικ εδώ
ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΙΣΤΟΤΟΠΩΝ ΣΥΖΗΤΟΥΝ ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ, ΤΗΝ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ, ΤΙΣ ΕΜΜΟΝΕΣ, ΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ ΣΧΟΛΙΑΣΤΩΝ
Εικόνα μας είσαι Διαδίκτυο και μας μοιάζεις
«Προπαγάνδα υπήρχε πάντα, χωρίς τις πρωτόφαντες δυνατότητες και ελευθερίες έκφρασης, πληροφόρησης και επικοινωνίας»
«Αν οι άνθρωποι θέλουν να κατασκευάσουν έναν μύθο, θα τα καταφέρουν. Είναι απογοητευτικό το μίσος που διαπνέει τις παρεμβάσεις των ανώνυμων σχολιαστών» * «Πολλά ιστολόγια συμβάλλουν στην παραπληροφόρηση αλλά στην μπλογκόσφαιρα δίνεται και η δυνατότητα για ανασκευή των χαλκευμένων πληροφοριών»
Το Διαδίκτυο είναι μια νέα και σημαντική μορφή επικοινωνίας, δωρεάν και προσιτή σε όλους. Το γεγονός ότι είναι εύκολο στον καθένα να δημιουργήσει το δικό του ιστότοπο, δημιουργεί στην μπλογκόσφαιρα πρόβλημα αξιοπιστίας. Τα αίτια της ανικανότητας διαχείρισης αυτού του ορυμαγδού των πληροφοριών είναι η έλλειψη βασικής παιδείας της επικοινωνίας στους διαχειριστές των ιστοτόπων αλλά και στο αναγνωστικό κοινό, το οποίο περιφέρεται στον ωκεανό του Διαδικτύου δίχως να μπορεί να δώσει ένα ξεκάθαρο μήνυμα επιλογής (το ίδιο συμβαίνει, άλλωστε, και στην τηλεόραση και σε άλλα μέσα).
Το Διαδίκτυο βρίσκεται σε βρεφικό, ακόμη, στάδιο και όπως είναι λογικό περνά όλες τις παιδικές του ασθένειες. Θα καταφέρει να ξεπεράσει τα προβλήματα αξιοπιστίας ή τελικά τα ίδια τα προβλήματα θα το βουλιάξουν στην ανυποληψία;
Γι’ αυτά και άλλα συζητήσαμε με τέσσερις διαχειριστές αξιόλογων, κατά τη γνώμη μας, ιστοτόπων: τον Γιώργο Πρίμπα, διευθυντικό στέλεχος επιχείρησης και λογοτέχνη (http://pribas.blogspot.gr/ και διαχειριστή της σειράς «εν καινώ» των ηλ. εκδόσεων 24grammata.com), το συγγραφέα και μεταφραστή στην Ε.Ε. Νίκο Σαραντάκο, που διαχειρίζεται από το Λουξεμβούργο το http://sarantakos.wordpress.com/, το συγγραφέα και γιατρό Σταμάτη Κυρζόπουλο (http://sxoliopoliti.blogspot.gr/) και το συγγραφέα και φυσικό Γιώργο Τριανταφυλλόπουλο (http://eparistera.blogspot.gr/). Και οι τέσσερις απαντούν σε κοινές ερωτήσεις.
– Η μπλογκόσφαιρα είναι πράγματι μια επανάσταση στην επικοινωνία και την ενημέρωση ή συνέβαλε στην παραπληροφόρηση;
** Γ. Πρίμπας: «Είναι επανάσταση και ιδίως στο λογοτεχνικό χώρο, όπου έσπασε πολλά στεγανά. Η παραπληροφόρηση υφίσταται, όπως ανέκαθεν υφίστατο, και είναι αναπόφευκτη λόγω της ευκολίας που προσφέρει στον οποιονδήποτε να προβάλλει ως γεγονότα τα ψυχανεμίσματά του και να αναπαράγει άκριτα τις σαβούρες που κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο και όχι μόνο. Ομως σε αυτό φταίνε και όσοι αναγνώστες, και είναι πολλοί, είναι έτοιμοι να δεχθούν ως αλήθεια κάθε ελληναράδικη ή μεταφυσική ανοησία αγγίζει τις ιδεοληψίες τους».
Ν. Σαραντάκος: «Κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις· δεν χωράει αμφιβολία ότι πολλά ιστολόγια συμβάλλουν στην παραπληροφόρηση, αλλά στην μπλογκόσφαιρα δίνεται και η δυνατότητα για ανασκευή των χαλκευμένων πληροφοριών. Πέρυσι το καλοκαίρι, η Φωνηεντιάδα, δηλ. η εκστρατεία των σκοταδιστών εναντίον της νέας γραμματικής, διαδόθηκε μεν από την μπλογκόσφαιρα αλλά και βρήκε εκεί τον αντίλογο και τελικά κατατροπώθηκε».
* Στ. Κυρζόπουλος: «Το ένα δεν αναιρεί το άλλο! Θα έλεγα δε, ότι ισχύουν και τα δύο. Από την άλλη πλευρά, παραπληροφόρηση, συνωμοσιολογία, προπαγάνδα υπήρχαν πάντα, και μάλιστα χωρίς τις πρωτόφαντες δυνατότητες και ελευθερίες έκφρασης, πληροφόρησης και επικοινωνίας που δίνει το Διαδίκτυο. Αν υπάρχει ισοζύγιο, είναι, κατά τη γνώμη μου, θετικό».
* Γ. Τριανταφυλλόπουλος: «Δεν νομίζω πως θα πω κάτι καινούργιο αν πω πως είναι και τα δύο. Η μπλογκόσφαιρα έδωσε πράγματι τη δυνατότητα να ακουστούν πολλές φωνές και πολλές απόψεις που απλά δεν θα ακούγονταν, με αποτέλεσμα να σπάσει λίγο η απόλυτη κυριαρχία της καθεστωτικής παραπληροφόρησης. Ταυτόχρονα, όμως, μιας και ο καθένας μπορεί να πει ό,τι θέλει, εντάθηκε και η παραπληροφόρηση, η οποία όμως, ούτως ή άλλως, ήταν κυρίαρχη».
Η προσφορά
Τι ιδιαίτερο θεωρείτε ότι πρόσφερε στον αναγνώστη/θεατή ο δικός σας ιστότοπος;
** Γ. Πρίμπας: «Οι ιστοχώροι που διατηρώ είναι δημόσια ανοιχτά μπλογκ στα οποία γράφω / παρουσιάζω το δικό μου υλικό, αλλά κυρίως οτιδήποτε συνάντησα και με εκφράζει, με έμφαση σε έργα που κυκλοφορούν, αλλά όχι ευρέως, προερχόμενα βασικά από το χώρο της λογοτεχνίας και ιδιαίτερα της ποίησης. Οι αναγνώστες μου, πιστεύω, ενίοτε βρίσκουν ενδιαφέροντα έργα (ολοκληρωμένα ή αποσπάσματα) τα οποία μπορεί να είχαν παραπέσει της προσοχής τους. Αν υπάρχει κάτι που συμμετέχω και τολμώ να χαρακτηρίσω ως ιδιαίτερο και θέλω να πιστεύω ότι θα αφήσει το δικό του στίγμα, αυτό είναι η έκδοση ebook, σειρά: “εν-καινώ”, στην ιστοσελίδα www.24grammata.com».
** Ν. Σαραντάκος: «Θα ξεχώριζα τρία πράγματα: πρώτον, τη συμμετοχή πολλών εξαιρετικά καταρτισμένων σχολιαστών που εμπλουτίζουν σημαντικά το αρχικό άρθρο μου, δεύτερον, τη διατήρηση πολιτισμένου κλίματος στις αντιπαραθέσεις, χωρίς προσωπικές αιχμές και βαριές εκφράσεις και τρίτον, τη συστηματική ενασχόληση με τις λέξεις της επικαιρότητας. Και κάτι ακόμη: τη συστηματική ανασκευή εθνικιστικών και άλλων μύθων, που κάποτε είναι άχαρη δουλειά (“ρίχνει ο παλαβός μια πέτρα στο ποτάμι και σαράντα γνωστικοί παλεύουν να τη βγάλουν”), αλλά κάποιος πρέπει να την κάνει».
* Στ. Κυρζόπουλος: «Αυτή την απάντηση μπορεί να τη δώσει μόνο ο αναγνώστης, και μάλιστα ο καθένας από τη σκοπιά του. Γράφω μόνο όταν έχω κάτι να πω και το εκφράζω με ειλικρίνεια και χωρίς φανατισμό. Προσέχω τη γλώσσα που χρησιμοποιώ, “βασανίζω” τα επιχειρήματά μου, δεν γράφω για να κολακέψω τις απόψεις κάποιου ακροατηρίου με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά».
* Γ. Τριανταφυλλόπουλος: «Εκείνο που προσπάθησα εγώ ήταν να διαπραγματεύομαι κάποια θέματα, όχι υποχρεωτικά άμεσα συνδεόμενα με την επικαιρότητα, όσο το δυνατόν πιο ολοκληρωμένα. Επιδίωξα πρωτίστως να παραθέτω στοιχεία, ενταγμένα οργανικά στο κείμενο, όπως αυτά δίνονται από επίσημες πηγές ή τη βιβλιογραφία. Στόχος μου ήταν να αποδομήσω την κυβερνητική προπαγάνδα, που διαδιδόταν και διαδίδεται από τα ΜΜΕ κυρίως, με την προβολή στοιχείων χαλκευμένων, αποσπασματικών και μη ενταγμένων μέσα σε ένα γενικότερο ιστορικό, κοινωνικό και πολιτικό πλαίσιο. Να εντάξω την ελληνική περίπτωση μέσα στο γενικότερο πλαίσιο του καπιταλισμού και των μεταβολών του.
Η δική μου προσπάθεια ήταν επομένως η παράθεση των δεδομένων για την οικονομία και την κοινωνία και η εξαγωγή κατόπιν λογικών συμπερασμάτων ώστε να δημιουργείται ένα συνεκτικό εξηγητικό πλαίσιο. Η δημιουργία μιας ολικής εικόνας. Ας έχει επομένως ο καθένας τα πραγματικά δεδομένα, την ιστορική συνέχεια και το τι έχει συμβεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις κι ας βγάλει τα συμπεράσματά του».
– Επειτα από χρόνια εμπειρίας και πειραματισμών στο Διαδίκτυο, τι είναι αυτό που σας ενοχλεί περισσότερο;
** Γ. Πρίμπας: «Η παραπληροφόρηση και η οικειοποίηση κειμένων χωρίς αναφορά στην πηγή».** Ν. Σαραντάκος: «Η ευκολία με την οποία άνθρωποι μορφωμένοι αναπαράγουν εμφανώς ασύστατους μύθους, αλλά το έχω πια φιλοσοφήσει. Αλλωστε, αν πολλοί άνθρωποι θέλουν να κατασκευάσουν έναν μύθο, θα το καταφέρουν, όπως έγινε με τον ανύπαρκτο “ήρωα” Κ. Κουκίδη, που μέχρι και ταινία για τη ζωή του γύρισαν. Επίσης με απογοητεύουν οι κοινωνικοί αυτοματισμοί και το μίσος που διαπνέει τις παρεμβάσεις των ανώνυμων σχολιαστών στους μεγάλους ιστοτόπους».
* Στ. Κυρζόπουλος: «Η χυδαιότητα που εκδηλώνεται ως “κουτσαβακισμός” της ανωνυμίας».
* Γ. Τριανταφυλλόπουλος: «Μα αυτό που αποτελεί και την ουσία του Διαδικτύου. Ο τεράστιος όγκος πληροφοριών, που είναι αδύνατον να διαχειριστείς αν δεν έχεις ήδη αποκτήσει σημαντικό επίπεδο γνώσεων, εκτός Διαδικτύου φυσικά, και σημαντική εμπειρία».
Νέοι και παλιοί
– Πολλοί θεωρούν το Διαδίκτυο ως μέσο των νέων. Είσαστε σίγουροι ότι οι νέοι απομακρύνονται εκτός από συγκεκριμένους χώρους κοινωνικής διαδικτύωσης; Ποιο είναι το προφίλ των επισκεπτών σας;
** Γ. Πρίμπας: «Δυστυχώς, οι περισσότεροι νέοι και όχι μόνο έχουν στραφεί σε χώρους όπως το Facebook, όπου κυριαρχεί μια ανούσια φλυαρία και ο όποιος λόγος είναι συνθηματικός, χωρίς αναλυτικό υπόβαθρο, άρα υποβαθμισμένης αξίας. Εξάλλου, όταν έχεις να διαβάσεις 500-1.000 καλημέρες, μόνο με αυτές έχεις αναλώσει αρκετές ώρες κι έχεις χάσει κάθε ενδιαφέρον για κάτι πραγματικά σοβαρό. Δεν παρακολουθώ συστηματικά τα στατιστικά, αλλά υποθέτω ότι είναι άνθρωποι με παρόμοια ενδιαφέροντα μ’ εμένα και σε κάθε περίπτωση με τιμά το ενδιαφέρον τους για το προσωπικό μου υλικό».
** Ν. Σαραντάκος: «Στο δικό μου ιστότοπο συμμετέχουν κυρίως σχολιαστές του δικού μου ηλικιακού εύρους, δηλαδή πενηντάρηδες. Νέους μόνιμους σχολιαστές (ας πούμε, κάτω των 30) έχουμε βέβαια, αλλά είναι σχετικά λίγοι».
* Στ. Κυρζόπουλος: «Δεν είμαι καθόλου σίγουρος για τίποτα, πολλώ μάλλον για τις συνήθειες και τις πρακτικές των νεοτέρων. Υποθέτω ότι σημαντική μερίδα των νέων χρησιμοποιεί και άλλες εκφάνσεις και δυνατότητες του Διαδικτύου, πέραν των κοινωνικών δικτύων (έρευνα, ενημέρωση, επιχειρηματικές δραστηριότητες κ.ά.), είναι όμως σαφές ότι οι νεότερες γενιές βιώνουν την κοινωνικότητά τους σε πολύ μεγάλο βαθμό ηλεκτρονικά. Αυτού του τύπου η κοινωνικότητα, αν και την κατανοώ εν μέρει, δεν με αφορά προσωπικά. Το προφίλ των επισκεπτών-αναγνωστών μου δεν μου είναι απολύτως ξεκάθαρο, αλλά φαίνεται πως πρόκειται κυρίως για ανθρώπους της γενιάς μου: 40-45 ετών».
* Γ. Τριανταφυλλόπουλος: «Δεν είμαι καθόλου σίγουρος. Οσο περνά πάντως ο χρόνος και τα προβλήματα εντείνονται, όλο και περισσότεροι νέοι φαίνεται να αυξάνουν τις αναζητήσεις τους. Αυτό είναι πάντως ένα μεγάλο στοίχημα».
– Μια συμβουλή στους νέους μπλόγκερ;
**Γ. Πρίμπας: «Να ελέγχουν τι αναπαράγουν και γράφουν και να δίνουν ταυτότητα στο blog τους (π.χ. λογοτεχνικό, πολιτικό κ.λπ.), αλλά χωρίς να διστάζουν να αναφέρονται και σε διαφορετικά θέματα».
** Ν. Σαραντάκος: «Να μην αναπαράγουν τίποτε ανεξέταστα και να διατηρήσουν νηφαλιότητα και υγιή δυσπιστία – οι αρχαίοι αυτό το λέγανε “νάφε και μέμνασο απιστείν”».
* Στ. Κυρζόπουλος: «Δεν νομίζω ότι είμαι σε θέση να δίνω συμβουλές. Αν όμως η απάντηση στην ερώτησή σας ήταν υποχρεωτική, θα έλεγα: να μην αφίστανται της προσωπικής τους αλήθειας».
* Γ. Τριανταφυλλόπουλος: «Να μην παρασύρονται από το μέσο. Να λένε, να γράφουν ή να δείχνουν κάτι αν έχουν πραγματικά να πουν, να γράψουν ή να δείξουν κάτι. Η εγωπαθής διάθεση προβολής είναι από τη μία πλάνη και από την άλλη ο πιο ευθύς και σύντομος δρόμος προς την απαξίωση».
Προτάσεις
– Θα θέλατε να μας προτείνετε τρεις αξιόλογους, κατά τη γνώμη σας, ιστοτόπους (πάσης φύσεως);
** Γ. Πρίμπας: «Επειδή δεν θέλω να αδικήσω φίλους θα αναφέρω τα: α) Πύλη για την Ελληνική Γλώσσα http://www. greek-language. gr/greekLang/index.html β) Κοσμόπολις http://xantho.lis.upatras.gr/kosmopolis/index.php/ και γ) Physics4u http://www.physics4u.gr/».
** Ν. Σαραντάκος: «α) Το μεταφραστικό φόρουμ Λεξιλογία, lexilogia.gr, β) Το Κόκκινο σημειωματάριο, Red Notebook, http://www.rednotebook.gr/ , γ) Την ποιητική ανθολογία Παμπάλαιο Νερό http://pampalaio nero.wordpress.com/».
* Στ. Κυρζόπουλος: «α) http://nikorestis.blogspot.gr, β) http://old-boy.blogspot.gr/, γ) http://vlemma.wordpress.com/».
* Γ. Τριανταφυλλόπουλος: «Αφού πρέπει να επιλέξω τρεις, θα επιλέξω κάποιους με πρωτότυπες αναρτήσεις, που δεν κάνουν δηλαδή αναδημοσιεύσεις. Οντας βέβαιος πως αδικώ πολλούς θα σας πω α) http://e-cynical.blogspot.gr/, β) http://www.techiechan.com/ και το γ) http://stavrosmavroudeas.wordpress.com/»