Η Άνθιση του Σκακιού μετά την Εφεύρεση της Τυπογραφίας

24grammata.com/ ιστορικά καφενεία

γράφει ο Carlo de Grandi*,   (papaveri48.blogspot.com)

VΙ) Η Άνθιση του Σκακιού μετά την Εφεύρεση της Τυπογραφίας
Στον Ελληνικό χώρο δημοσιεύεται το 1894 από το τυπογραφείο της «ΕΣΤΙΑΣ», το πρώτο σκακιστικό βιβλίο, που το έγραψε ο Λέων Ολιβιέ1 με τίτλο «Εγχειρίδιον Ζατρικίου – Ερανισθέν εκ πάντων των αρίστων». Σύμφωνα με τον συγγραφέα Κώστα Χατζηώτη του βιβλίου «Το σκάκι στην Ελλάδα»,Αθήνα, 1984, ο Ολιβιέ είχε, μεταξύ άλλων, δημοσιεύσει και “Λεύκωμα”, στο οποίο είχαν γράψει και υπογράψει γνώμες τους όλες οι προσωπικότητες της μικρής τότε Αθηναϊκής κοινωνίας. Σημαντικό τμήμα του Λευκώματος αυτού είχε δημοσιευθεί στην “Ποικίλη Στοά” του έτους 1895. (Χατζιώτης, σελ. 23).
Παρακάτω υπάρχει μια φωτογραφία του ετήσιου ημερολογίου «Ποικίλη Στοά» του πρώτου τόμου από τη συλλογή «Κοσμόπολις»1 του Πανεπιστημίου Πατρών.
Το 1905 εκδίδεται από τον εκδοτικό οίκο Δ. Φέξη, μεταφρασμένο στα ελληνικά, το βιβλίο του T. De Mulidars με τίτλο «Ζατρίκιον».
Το 1905, κυκλοφορεί στον Ελληνικό χώρο, το δεύτερο βιβλίο σκακιού του Γάλλου συγγραφέα T. De Moulidars με τίτλο «ΖΑΤΡΙΚΙΟΝ (ΣΚΑΚΙ)» μεταφρασμένο στα Ελληνικά, από τον Εκδοτικό Οίκο Γεωργίου Φέξη στη σειρά «βιβλία συναναστροφών» Νο.3, σελίδες 111 Δρχ. 1,40 (!!!!).
Το 1967 ο αείμνηστος Τριαντάφυλλος Σιαπέρα, διεθνής μαιτρ της F.I.D.E, διεθνής διαιτητής της F.I.D.E., και πρωταθλητής Ελλάδος το 1956 και το 1972, εκδίδει το βιβλίο με τίτλο «ΤΟ ΣΚΑΚΙ: Πλήρης ανάπτυξις της θεωρίας και η πρακτική της εφαρμογή» που έμελλε να γίνει το σκακιστικό ευαγγέλιο για δεκαετίες των αρχάριων σκακιστών. Τρία χρόνια αργότερα, 1970, εκδίδει τη δεύτερη έκδοση, που σημαίνει τη τεράστια απήχηση που είχε η πρώτη έκδοση

Το Σκάκι Ι: πλήρης ανάπτυξη της θεωρίας και η πρακτική της εφαρμογή
Συγγραφέας: Τρινατάφυλλος Σιαπέρας
Εκδόσεις: Αποσπερίτης
Πρώτη έκδοση: 1967
358 σελίδες
ISBN: 960-282-001-2

Το Σκάκι ΙΙ: θεωρία και πρακτική
Συγγραφέας: Τρινατάφυλλος Σιαπέρας
Εκδόσεις: Αποσπερίτης
Πρώτη έκδοση: 1977
354 σελίδες
ISBN: 960-282-002-0
Δυο βιβλία, μια ζωή γεμάτη σκάκι… Ο Τριαντάφυλλος Σιαπέρας θεωρείται ο “Μωυσής” των Ελλήνων Σκακιστών, ο άνθρωπος που πήρε το Ελληνικό Σκάκι από την αφάνεια και το οδήγησε στη “Γη της Επαγγελίας”. Τα δυο βιβλία που μας χάρισε είναι “οι Δέκα Εντολές” του και δεν υπάρχει Έλληνας σκακιστής χωρίς αυτά στη βιβλιοθήκη του.
Το σκάκι βέβαια αλλάζει και τα βιβλία αυτά είναι παλιά, θα σκεφτεί κάποιος. Όμως η σημαντικότερη προσφορά του Σιαπέρα δεν είναι αυτό καθ’ εαυτό το περιεχόμενο -είναι η μεταλαμπάδευση της αγάπης για το παιχνίδι και της αφοσίωσης στα ιδανικά του.
Και όπως του είπε κάποτε σε έναν αγώνα σιμουλτανέ ο ηθοποιός Μίμης Φωτόπουλος “έπαιξα κύριε Σκακιέρα”!
Πηγή: http://toalogaki.blogspot.com/2011/04/blog-post_18.html
Το 1968 εκδίδεται απο τον μαιτρ και Ολυμπιονίκη στη σύνθεση προβλημάτων «Καλλιτεχνικού Σκακιού» Σταύρο Ιατρίδη, ένα πόνημα με τίτλο «Κανονισμός Σκακιού».
Το 1977 ο Τ. Σιαπέρας εκδίδει το δεύτερο τόμο του βιβλίου του με τίτλο «ΤΟ ΣΚΑΚΙ: Θεωρία και πρακτική»
Ο πρόωρος θάνατό του, το 1994, μα στέρησε το τρίτο τόμο με πιθανό τίτλο «ΤΟ ΣΚΑΚΙ: Ανοίγματα»

 

Ο Léon A. Olivier, Γάλλος, πιθανότατα διπλωματικός υπάλληλος, έζησε για πολλές δεκαετίες στην
Κωνσταντινούπολη και την Αθήνα. Αρχαιογνώστης, κατείχε την λατινική και αρχαία ελληνική καθώς και
άριστα την νέα ελληνική γλώσσα. Συνεργάτης από τις αρχές της δεκαετίας του 1880 μέχρι το 1914 του
περιοδικού «Ποικίλη Στοά». Επίσης έγραψε και ένα βιβλίο στα Ελληνογαλικά με τίτλο «Οι Ολυμπιακοί
Αγώνες 776 π.Χ.–1896μ.Χ.» που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1896. και το «Grammaire elementaire du grec
moderne»,  που εκδόθηκε στην Αθήνα το 1886.

Η Ποικίλη Στοά ήταν ένα ετήσιο ημερολόγιο, από αυτά που κυκλοφορούσαν πολύ στην Αθήνα του τέλους
του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα, με λογοτεχνικά, ιστορικά, κτλ. κείμενα, και στα οποία έχουν
γράψει όλοι ανεξαιρέτως οι λόγιοι και οι λογοτέχνες της εποχής εκείνης.

1. Στο ημερολόγιο αυτό είχαν δημοσιευθεί δύο άρθρα στα ελληνικά του Λ. Ολιβιέ, «Καταγωγή και χαρακτήρ
των Αράβων», τεύχος 3, 1883 και «Η Κωνσταντινούπολις», τεύχος 6, 1886, εντυπώσεις του. «Ο Ναπολέων
τη νύχτα του Βατερλώ»

* απόσπασμα από το βιβλίο του κ. Carlo de Grandi για την “Ιστορία του Σκακιού” με τίτλο “Περί της γενέσεως και διαδόσεως του Ζατρικίου (Σκακιού) ανάτους αιώνες”. (Ιστορική αναφορά). Πρώτη Έκδοση:Αθήνα,1985. Δεύτερη  Έκδοση: Αθήνα, 1989.

XVII) Πίνακας Εκδόσεων Σκακιστικών Περιοδικών στην Ελλάδα

Α/Α

Τίτλος Περιοδικού

Έτος

Εκδόσεως

Έτος

Απόσυρσης

“Το Σκάκι” του Α. Ζορμπά. 1943 1946
“Ο Σκακιστής” του Κ. Χαρβάτη. 1947 1974
“Το Ματ” του Σ. Μπίκου. 1952 1965
“Τα Ελληνικά Σκακιστικά Χρονικά” της Ε. Σ. Ο. 1970 1973
“Ο Πύργος” του Σκακιστικού Ομίλου Καλλιθέας. 1975 1977
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Α΄ 1980 1981
“Το Ματ” του Κ. Χατζιώτη (Επανέκδοση). 1982 1985
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Β΄ 1983 1984
“Ο Ξυλόπυργος” του Σκακιστικού Ομίλου Ξυλοκάστρου. 1984 1986
Diva Kaissa” της Ενώσεως Φίλων του Σκακιού. 1986 1987
“Κάϊσσα” Συνέχεια του Νο.10 του “Σκακιστικού Κέντρου

Κάϊσσα”.

 

1988

 

1989

Σκακιστικά Νέα της Ένωσης Σκακιστικών Σωματείων

Βορείου Ελλάδας.

 

1988

 

1989

“Ο Σκακιστικός Παρατηρητής” των εκδόσεων

“Παρατηρητής”.

 

1988

 

1991

“ΣΚΑ.ΚΙ.” της Σκακιστικής Κίνησης. Ενημερωτικό Δελτίο. 1991 1996
“Σκακιστικά Νέα” του Σκακιστικού Ομίλου Ηλιουπόλεως.

Ενημερωτικό Δελτίο.

 

1993

 

1995

“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Γ΄ 1993 1999
“Ενημερωτικό Δελτίο Τ.Ε.Σ.Σ.Κ.” της Τοπικής Επιτροπής

Σκακιστικών Σωματείων Κρήτης.

 

1995

 

1997

“Το Σαχ” του Ν. Μενδρινού. 1995 2002
“Σκακιστικά Δρώμενα και όχι μόνο…”*

του Α. Παπασταυρόπουλου

 

1997

 

 

“Γκαμπί” της Σκακιστικής Ακαδημίας Πατρών.

Ενημερωτικό Δελτίο.

 

1997

 

1998

“ΣΑΧ – ΜΑΤ” του Σκακιστικού Συλλόγου “Τριανδρίας”

Θεσσαλονίκης. Ενημερωτικό Δελτίο.

 

1999

 

2005

“Σκάκι” του Β. Βλαχόπουλου (του Σ. Ο. Αμπελοκήπων). 2003 2003
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Δ΄ 2003 2004
“Σκάκι Για Όλους” των εκδόσεων “Κέδρος” 2004 2009
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Ε΄ 2005 2008
«Ο Νέος Παλαμήδης»του Συλλόγου «Άβαξ και Πεσσοί» –

Χαλκίδα

 

2007

 

2007

* Όσακυκλοφορούν σήμερα.

* * * *

Α/Α

Τίτλος Περιοδικού

Αριθμός

Τεύχους

 

Έναρξη

 

Λήξη

“Το Σκάκι” του Α. Ζορμπά. Περίοδος Α΄

1-30

8ος/1943 12ος/1945
“Το Σκάκι” του Α. Ζορμπά. Περίοδος Β΄ 1-5 7ος/1946 11ος/1946
“Ο Σκακιστής” του Κ. Χαρβάτη. 1-76 1ος/1967 4ος/1974
“Τα Ελληνικά Σκακιστικά Χρονικά” της Ε. Σ. Ο. 1-41 8ος/1970 12ος/1973
“Ο Πύργος” του Σκακιστικού Ομίλου Καλλιθέας. 1-26 1ος/1975 2ος/1977
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Α΄ 1-10 3ος/1980 7ος/1981
“Το Ματ” του Κ. Χατζιώτη (Επανέκδοση). 1-20 11ος/1982 10ος/1983
“Το Ματ” του Κ. Χατζιώτη (Επανέκδοση). 25-28 1ος/1984 2ος/1984
“Το Ματ” του Κ. Χατζιώτη (Επανέκδοση). 42-51 9ος/1984 2ος/1985
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Β΄ 11-21 1ος/1983 4ος/1984
“Ο Ξυλόπυργος” 1-12 1984 1986
Diva Kaissa 1-19 4ος/1986 12ος/1987
“Κάϊσσα” 1-10 11ος/1988 10ος/1989
Σκακιστικά Νέα της Ε. Σ. Σ. Β. Ε.   1988 1989
“Ο Σκακιστικός Παρατηρητής” 1-7 11ος/1988 7ος/1991
“ΣΚΑ.ΚΙ.” 1-38 11ος/1991 5ος/1996
“Σκακιστικά Νέα” 1-8 12ος/1993 7ος/1995
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Γ΄ 1-81 1ος/1993 9ο/1999
“Ενημερωτικό Δελτίο Τ.Ε.Σ.Σ.Κ.” 1-18 1ος/1995 12ος/1997
“Το Σαχ” 1-42 1995 2002
“Γκαμπί” 1-5 5ος/1997 2ος/1998
“ΣΑΧ – ΜΑΤ” 1-36 1ος/1999 4ος/2005
“Σκάκι” του Β. Βλαχόπουλου 1-2 5ος/2003 8ος/2003
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Δ΄ 1-19 6ος/2003 12ος/2004
“Σκακιστικά Δρώμενα και όχι μόνο…”*   1997  
“Σκάκι Για Όλους” των εκδόσεων “Κέδρος”   1ος/2004  
“Το Ελληνικό Σκάκι” της Ε.Σ.Ο. Περίοδος Ε΄   1ος/2005  
«Ο Νέος Παλαμήδης»του Συλλόγου «Άβαξ και

Πεσσοί» – Χαλκίδα

 

 

 

12ος/2007

 

 

* Όσακυκλοφορούν σήμερα.