αντίτυπο του 1985. Η κυρία Κούλα του Μένη Κουμανταρέα

Αγαπητή κυρία Κούλα,

γράφει ο  Απόστολος Θηβαίος.

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ

διάβασα το βιβλίο σας με αξιοθαύμαστη προσοχή. Σαν από ένστικτο για κάθε πράγμα γνήσιο και λαϊκό που ξεπερνά το ρόλο και το χαρακτήρα του, σαν αποτέλεσμα της επιρροής όσων υποστήριξαν πως θα΄πρεπε περισσότερο να νιώθουμε μα πιο βαθιά και πιο διακριτικά, επέδειξα στο βιβλίο σας ένα φλογερό ενδιαφέρον. Μ΄εντυπωσίασε ίσως το γεγονός πως ήδη το 1985 μετρούσατε επτά εκδόσεις και όμως η όψη σας υπήρξε αρκούντως αισθησιακή. Ακόμη, βρήκα αυτή τη ζωή των υπογείων αθεράπευτα συναρπαστική. Εσείς που ούτε στιγμή δεν χρειαστήκατε την πόλη με τις επιφάνειες και την αττική σταθερότητα, εσείς αγαπητή μου φανήκατε γενναία. Αυτός ο νέος ήταν τ΄όνειρο μες στη σκιά της γαλλικής, ταξιδιωτικής λογοτεχνίας. Και όμως εσείς ούτε μια φορά δεν διστάσατε ν΄αψηφήσετε τους κινδύνους και παραμείνατε ως αργά μες στα χέρια του, με σπασμένα από την επιθυμία μάτια. Αυτό που φεύγει είναι ανεκτίμητο ισχυρίζεστε και υποβάλλετε τα σέβη σας ή καλύτερα ολόκληρο το σώμα σας στην εμπειρία της ζωής. Το ήθος σας υπήρξε υποδειγματικό. Διότι δεν τολμήσατε να προβείτε σε παράτολμες αφηγήσεις, όμως εκτρέψατε τον κρυφό ερωτισμό σας σ΄όλα τα μήκη και τα πλάτη αυτής της ιστορίας. Η φαντασία σας, η προσωπική σας μυθολογία σας ωθεί και ανασύρετε απ΄τα βομβαρδισμένα σπίτια της Κηφισιάς την καταγωγή. Αυτή που λίγο θα παίξει ρόλο αφού το ζητούμενο είναι να θυμηθείτε ξανά της στιγμή της αποπλάνησης.
Η Κυρία σας μπορεί να καταχωρηθεί ήδη στα σωσμένα ονόματα της τέχνης. Είτε σαν ιδέα, είτε σαν μορφή εκπληρώνει στο έπακρο όλο το μεγαλείο των άγνωστων και απίθανων ιστοριών. Η πρώτη ιστορία των πόλεων είναι αυτή των εμβληματικότερων οίκων. Αυτή τη φορά όμως οφείλει κανείς να θαυμάσει τον οικείο ρυθμό μιας διδαγμένης αισθητικής που συναντιέται στις πιο αδιάφορες διαδρομές. Πάντα εντός των τειχών. Στο νότο μαίνονται τα πάθη και εκεί χτυπούν οι καρδιές και κυριαρχούν οι έμποροι. Τα τοπία είναι δύσκολα, παραμένουν απερίγραπτα γιατί η αγάπη γυρεύει τη θέση της μες στους συρμούς. Απροστάτευτη απ΄τις εποχές, με τη φυσική φθορά που δεν μας επιτρέψει ποτέ τη σωτηρεία των μητροπολιτικών μουσείων, εξαντλούμαστε αφάνταστα λυπημένοι σε φριχτές παραχωρήσεις. Μια ιστορία τελειώνει αληθινά, όπως και στο βιβλίο σας. Μια σύντομη αφήγηση απ΄ένα πρόσωπο τρίτο που πρόκειται να χαθεί αδικαίωτο καθώς ήρεμα, δίχως τις προηγούμενες εξάρσεις, ψύχραιμη η κυρία Κούλα πράττει μια χειρονομία προς τα μέσα της.
Την θέλω όπως και στο εξώφυλλο. Τρομαγμένη από μολύβι μ΄εξαιρετική την αποτύπωση των μαλλιών της όταν κάθυδρη προσμένει στο σταθμό του Αγίου Νικολάου ένα σημάδι σου. Αυτό που δεν ήρθε και έτσι έμειναν αχάρακτα για πάντα τ΄αληθινά της χείλη.
Μονάχα έτσι θα μπορούσα ν΄απαντήσω σ΄αυτό το πρόσωπο που με συντάρραξε με την αξιοπρέπεια, την υπευθυνότητα, την αδύναμη ψυχήπου ερωτεύτηκε. Η γυναίκα του Μένη Κουμανταρέα συνιστά ένα απ΄εκείνα τα πρόσωπα που διδασκόμαστε καθημερινά στις αγορές ή ακούμε την ιστορία τους ξαφνιασμένοι για το θάρρος, τη δύναμη του αισθήματος και άλλα τέτοια που ημερεύουν και λύνουν τα δράματα όπως στις σύγχρονες, κινηματογραφικές απόπειρες. Λαϊκό είναι κάθε τι γνήσιο και αυθεντικό που οπλίζει την αισθητική μας ώστε να συμπεράνουμε πως η κυρία Κούλα, υπαρκτή ή όχι, πάντα στους σταθμούς των συγκοινωνιών μπορεί και συνοψίζει μια αναπαράσταση της εξαντλημένης πολιτείας όταν μιμείται τα παιδιά της στα τελευταία ριψοκίνδυνα κρεσέντο.