για τον Τάσο Ζωγράφο

24grammata.com/ζωγραφική

ΟΙ ΑΝΥΠΟΨΙΑΣΤΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ
ΤΑΣΟΣ ΖΩΓΡΑΦΟΣ

γράφει ο  Απόστολος Θηβαίος.

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ

Η μεγάλη, αναδρομική έκθεση για το έργο του Τάσου Ζωγράφου έρχεται ν΄αναδείξει εκ νέου μια ιδιόμορφη παραμυθία. Πρόκειται για τις εντυπώσεις και τα οράματα ενός ανθρώπου προικισμένου με την εικαστική ικανότητα. Μια δυναμική ζωγραφική, σχεδιαστική, σε πείσμα των σκληρών εμπειριών της Μακρονήσου και νωρίτερα της κατοχικής Αθήνας. Ο Τάσος ζωγράφος δεν αναπαριστά την πραγματικότητα. Πρόκειται για τ΄όραμα, τ΄όνειρο, τη μόνη διαφυγή από τα κολασμένα χρόνια της εξορίας. Μες στον άνεμο βαδίζει στα ίδια μέρη. Στα πλίνθινα παραπήγματα του θεάτρου του 2ου Συντάγματος, ο Ζωγράφος συναντά εκ νέου τους σαιξπηρικούς ήρωες, την Γκόλφω, τον Τάσο, αιώνιο εραστή της. Και την Γοργόνα που κρατεί νεκρά στεφάνια, ωχρή, με τον νυχτερινό τόνο των μαλλιών της. Η γοργόνα με τις μικρές, ελληνικές σημαίες, η γοργόνα που περιβάλλει ήρωες εθνικούς και συναντά τις παραδοσιακές όψεις του έργου δημιουργών, όπως ο Μυτιληνιός Θεόφιλος. Η γοργόνα, ο άγγελος μέσα απ΄τις ελιές, όπως η ναυτοσύνη που ρίχνει το σπόρο στους βράχους του Αιγαίου. Η μητέρα, το παιδί, τ΄άλογο και ο ελληνικός ήλιος και οι γιρλάντες και τα ρητά των στρατοπέδων, αθωότερα από ποτέ στ΄όραμα του Τάσου Ζωγράφου. Και ο κόκκινος καιρός πλάι στη σκάλα που οδηγεί στα στρατόπεδα, μ΄ένα ανυπόταχτο, μεσημεριάτικο φως και τις ελαφριές πτυχώσεις που φέρνει ο άνεμος και ο καιρός. Είναι γραμμές που συνεχίζουν τους αρματωλούς του Θεόφιλου. Είναι γραμμές ελληνικές που κατέρχονται από τους ναούς και τα τοιχογραφήματα των επαρχιών. Αυτοί οι πίνακες μυρίζουν σταμναγκάθι και έχουν μια στρώση λιωμένο κερί, γιατί αυτός που τους ζωγράφισε ανήκει στην γενιά των Ελλήνων μαρτύρων με τα σκληρά απ΄τ΄αλάτι πρόσωπα, τα στρατιωτικά πουκάμισα και την απαρηγόρητη θέα απ΄τα φώτα του Λαυρίου ή τους πολύτιμους λίθους σπαρμένους στην ανηφοριά του τελωνείου. Ο Τάσος Ζωγράφος κατοικεί τώρα το σπίτι του πίνακα. Σ΄όλα τα δωμάτια απαντώνται οι μεγάλοι Έλληνες και οι ποιητές και ο Μπολιβάρ και οι διακόσιοι της Καισσαριανής, βυζαντινοπρεπείς και γύρω πετούν τα παιδιά και οι σκοτωμένες απ΄την πείνα έφηβες και μαίνεται το φως σ΄όλο τον τόπο έξω και πέρα απ΄τις εκθέσεις. Το λιγνό σώμα της γυναίκας ψαριού με τα κατάμαυρα μαλλιά και τα ξερά στεφάνια δεμένα στις άκριες σαν φεγγάρια τσίγγινα, φεγγάρια χαρταετούς που  μεμιάς σηκώνονται, τινάζονται και διαλύονται οριστικά οι νύχτες και τα κρίμματα. Αυτές οι υποθέσεις ανασυνθέτουν τους δεσμούς με το παρελθόν μας.
Ορισμένες εκθέσεις ζωγραφικές ανασύρουν απ΄το ελληνικό παρελθόν τους τόνους και τις σημασίες της ιστορίας. Ορισμένες εκθέσεις, όπως αυτή που πραγματοποιείται προς τιμήν του Τάσου Ζωγράφου, επαναφέρουν αυτή τη μυστική συνέχεια της ελληνικής, λαϊκής ζωγραφικής όπως σηματοδοτήθηκε από την επιφανειακή, μυθολογική ευφράδεια του Θεόφιλου και άλλων. Το εικαστικό αποτύπωμα του Τάσου Ζωγράφου συγκλονίζει τόσο για τις συνθήκες μες στις οποίες διαμορφώθηκε όσο και για τη δυναμική σχέση που διατηρεί με την όψη του ελληνικού οράματος. Αυτές οι μορφές, τα πρόσωπα και οι σκηνοθεσίες του προέρχονται απ΄τις αιγαιακές πηγές. Πρόκειται για πελασγικά αγόρια και κορίτσια που αναδύονται απ΄τις θάλασσες και μας κατοικούν. Εμείς τα σπίτια και οι θρυλικοί, οι ανυποψίαστοι κληρονόμοι.