Ελληνική Νομαρχία ήτοι Λόγος περί Ελευθερίας

“Ανωνύμου του Έλληνος”

24grammata.com / ebooks

Περιγραφή: Η Ελληνική Νομαρχία», εκδόθηκε στην Ιταλία το 1806, θεωρείται το ιδεολογικό μανιφέστο της Επανάστασης και κατέχει ξεχωριστή θέση μεταξύ των έργων του νεοελληνικού Διαφωτισμού. Ο Κ.Θ.Δημαράς την ονομάζει «περίφημη» και της αποδίδει «προέχουσα θέση» μεταξύ των άλλων κειμένων της προεπαναστατικής περιόδου («Νεοελληνικός Διαφωτισμός», Ερμής, Αθήνα 1977, σ.48), ενώ ο Πασχάλης Κιτρομηλίδης μιλά για «το σπουδαιότερο μνημείο πολιτικής θεωρίας του νεοελληνικού Διαφωτισμού, που προσφέρει μια οξυδερκή ερμηνεία της δυσπραγίας και των προοπτικών του ελληνικού γένους με τους όρους της πολιτικής σκέψης του Montesquieu, του Rousseau, του Alfieri και του Beccaria και με σταθερό υπόβαθρο τον Αριστοτέλη και τον Ξενοφώντα, τον Πολύβιο και τον Πλούταρχο» («Νεοελληνικός Διαφωτισμός», μετάφραση Στέλλα Νικολούδη, γ’ έκδ. ΜΙΕΤ, Αθήνα 2000, σ. 345).

Η ταυτότητα του συγγραφέα της «Ελληνικής Νομαρχίας» παραμένει μέχρι σήμερα ένας αξεδιάλυτος γρίφος. Ο πλήρης τίτλος του έργου είναι «Ανωνύμου του Ελληνος, Ελληνική Νομαρχία, ήτοι λόγος περί Ελευθερίας». Μάλιστα ο Ανώνυμος είναι γραμμένος ανορθόγραφα στο πρωτοσέλιδο (Ανόνιμος), με τρόπο που προκαλεί επιπλέον ερωτηματικά στους μελετητές.

Εχουν κατά καιρούς διατυπωθεί πολλές υποθέσεις για την αποκρυπτογράφηση του ψευδώνυμου «Ανώνυμος ο Ελλην». Πρώτος ο Α. Π. Βρετός το 1857 απέδωσε στον έμπορο Σπυρίδωνα Σπάχο από τα Γιάννενα το έργο, με την παρατήρηση μάλιστα ότι τυπώθηκε στο Αμστερνταμ και όχι στην Ιταλία. Σε λίγα χρόνια επαναλαμβάνει την ίδια υπόθεση ο Κ. Ν. Σάθας (1868). Τον επόμενο χρόνο ο Σάθας αλλάζει άποψη και υποδεικνύει ως συγγραφέα της Ελληνικής Νομαρχίας τον Ιωάννη Κωλέττη, ενώ ως τόπο έκδοσης εντοπίζει την Πίζα της Ιταλίας. Από τότε έχουν μεσολαβήσει πάμπολλες προσπάθειες ερευνητών να καταλήξουν σε μια οριστική λύση του γρίφου, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Εχουν υποδειχθεί ακόμα ο Χριστόφορος Περραιβός, ο Αθανάσιος Ψαλίδας, ο Ιωάννης Πασχάλης Δονάς, ο Δημήτριος Γουζέλης, ο Φορέστης, ο Ταγιαπέρας, και πολλοί άλλοι. Στις 20/4/1978 παρουσιάστηκε στην Ακαδημία Αθηνών η άποψη της Μαρίας Μαντουβάλου ότι συγγραφέας της «Ελληνικής Νομαρχίας» ήταν ο ίδιος ο Κοραής. Αυτή την άποψη αντέκρουσε το 1985 ο Ν.Β. Τωμαδάκης. Η πιο πρόσφατη σχετική μονογραφία είναι του Κώστα Παπαχρίστου («Ποιος έγραψε την Ελληνική Νομαρχία», Εστία, Αθήνα 1987), ο οποίος υποδεικνύει ως συγγραφέα τον Κορίνθιο Γεώργιο Καλαρά.

«Το πρόβλημα της ταυτότητας του συγγραφέα», γράφει ο Κιτρομηλίδης, «δεν μπορεί να λυθεί χωρίς την ανακάλυψη βάσιμων εξωτερικών μαρτυριών που να συνδέουν το έργο με κάποιο συγκεκριμένο συγγραφέα. Κατά τη γνώμη μου η μόνη πιθανή πηγή μιας τέτοιας μαρτυρίας θα ήταν τα αρχεία ασφαλείας και οι αναφορές της υπηρεσίας πληροφοριών της αυστριακής αστυνομίας, σχετικά με τις δραστηριότητες των Ελλήνων πατριωτών που διακινούνταν στις ελληνικές κοινότητες των πόλεων της Βόρειας Ιταλίας και της αυστριακής επικράτειας» (ό.π., σ. 577).

Συγγραφέας: Άγνωστος
Γλώσσα: Ελληνικά
Σελίδες: 71
Μέγεθος αρχείου: 1,3 Mb

[Κατέβασέ το]