γράφει ο Απόστολος Θηβαίος.
Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ
Σημαίνει πως όσα συνέβησαν χθες το βράδυ, πως όσα οι καινούριοι τριάντα κόμισαν στην πολιτική ζωή της Τουρκίας δεν αποτελούν παρά μία απ΄εκείνες τις διεκδικήσεις της ίδιας της ιστορίας και των φορέων της. Κάθε εκδοχή, κάθε πτυχή και πιθανότητα είναι εφικτή. Μια ας πούμε παραλλαγή του λευκού χρώματος που δεν ισοδυναμεί με θάνατο αλλά αφοπλίζει καθώς επαναφέρει το νεύρο και τον σπασμό μιας υφέρπουσας, κοινωνικής υγείας. Ενός σωτήριου, συστατικού στοιχείου που μας κατοικεί βαθιά στα υπόγεια στρώματα, σε πείσμα των πεποιθήσεων μας που κάμπτονται, ελαστικοποιούνται για να καταλήξουν τελικά παρελθοντικές, στοιχεία μιας μνήμης και τίποτε. Φαίνεται πως τέτοιοι κίνδυνοι επαναφέρουν τα θρυλούμενα αντανακλαστικά ενός κόσμου που αφοσιώνεται ολοένα και περισσότερο στην έννοια της ατομικής φιλοδοξίας και των έξαλλων ρυθμών.
Κινδύνοις εν πόλει σημαίνει πως μια και μόνο αφορμή αρκεί για να επιβεβαιωθεί δημοκρατία. Η αίσθηση και η φιλοδοξία που γεννιέται μες στη μήτρα του παλιού Βυζαντίου, τη στιγμή που κορυφώνεται η παγκόσμια, κοινή ησυχία. Μια παρακαταθήκη της Ευρώπης των περασμένων δεκαετιών όταν το κλίμα ενός ιδιότυπου πολέμου χώριζε έθνη και πόλεις, διαμόρφωνε θύλακες και έθετε κόσμους πρώτης και δεύτερης διαλογής.
Αυτή η αφοσιωμένη κοινωνία, με τις στρεβλώσεις και τους υψηλούς βαθμούς αντοχής και προσαρμοστικότητας έρχεται να διαψεύσει την διαμορφωμένη ιδιοσυγκρασία της. Με μια παντελώς, μη αναμενόμενη αυθαιρεσία εκ μέρους των ίδιων των πολιτών η Τουρκία στέκεται ξανά σήμερα στα πήλινα πόδια της, ικανή για το χειρότερο μα και το καλύτερο. Η Τουρκία της επικαιρότητας φέρνει στο φως τα δημοκρατικά αντανακλαστικά του λαού της που έχοντας δοκιμάσει τον διακριτικό ολοκληρωτισμό μιας σειράς καθεστώτων έρχεται σήμερα για να διατυπώσει τους όρους μιας μεταμόρφωσης που ταράζει και θέτει σε αμφισβήτηση τις σύγχρονες θεωρίες, αναβαθμίζει την έννοια της υπόληψης. Εκείνου που γνωρίζουμε ήδη ως το φθηνόψαρο των “Οδοιπορικών” του Σατωβριάνδου και που με τόση αποστροφή ο Γάλλος συγγραφέας περιφραστικά αποκαλύπτει ως απόσταγμα μακριών και απαιτητικών ταξιδιών.
Αυτός ο παλμός που δεν καθορίζει μα γεννά τη σύγχρονη δημοκρατία αποτελεί και τη μόνη αισιόδοξη πλευρά ενός κόσμου που έξαλλος παραδίνεται στη διαλυτική του μοίρα. Η τουρκική πραγματικότητα, η εμπέδωση των όρων της νομιμότητας και της συνταγματικότητας ως αισθητικές πρωτίστως προσεγγίσεις ενός ολόκληρου συστήματος αντηχούν σήμερα σε ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα, δίνοντας ένα στίγμα κοινωνικής και πολιτικής υγείας. Αυτή η Τουρκία των απατηλών προσδοκιών, υπαίτιος γενοκτονιών που ακόμη διεκδικούν τη νομιμοποίησή τους έρχεται σήμερα να προβάλλει τον αυθεντικό της εαυτό, διατυπώνοντας παράλληλα μια άλλη εκδοχή του ισλαμικού κόσμου ο οποίος με τόσο μένος διώκεται.
Ακόμη και αν το πλήθος που συνέρρεε το βράδυ της Παρασκευής στην κεντρική πλατεία της Κωνσταντινούπολης συνιστά τους πιο φανατικούς θύλακες του προέδρου Ερντογάν, ακόμη και αν δεν πρόκειται για τίποτε άλλο από ένα παιχνίδι σκοπιμοτήτων με αβέβαιο τέλος το απλό εκείνο πλήθος καθορίζει το ίδιο τη μοίρα του. Αντιμάχεται τον αποκλεισμό, την επιστροφή στις ιστορικές εμπειρίες και το διχασμό για να διαθέσει με τον πιο αυθεντικό τρόπο τον ενστικτώδη του παλμό στην οριστική διαμόρφωση του κόσμου όπου και περιέχεται.Η αντίδραση του πλήθους, η ακαριαία απάντηση του ίδιου του λαού στα νέα σύμβολα -παλιά και διατυπωμένα ήδη μ΄ολέθρια αποτελέσματα-, αφήνει να λάμψει η πιο αληθινή διαίσθηση, το πιο γνήσιο ένστικτο. Ένα αίσθημα κερδισμένο μες στην ιστορική εμπειρία. Ένα λάθος που δεν επαναλαμβάνεται σε πείσμα της Γερτρούδης Στάιν και του νόμου της περί επανάληψης.
Η αίσια έκβαση του πραξικοπήματος στην Τουρκία δεν αναιρεί ωστόσο την ποικιλομορφία των απειλών στις οποίες υπόκειται σήμερα ο άνθρωπος. Σε μια εποχή με συντριπτική ροπή προς την ενδυνάμωση της βίας, η Τουρκία του Ερντογάν διατηρεί βεβαίως τα ορθά αντανακλαστικά, δίχως να περιφρονεί την ιστορία και τη μοίρα της. Φθάνει πάντα στο όριο και εκεί ακριβώς διαψεύδει όλες τις θλιβερές προσδοκίες.
Η τουρκική προεδρεία παλεύοντας η ίδια με διλήμματα και απαιτήσεις έθεσε τις βάσεις για την ευθεία αμφισβήτησή του έργου της και την ανάδειξη ευκαιριακών λύσεων με εξαιρετικά αβέβαιες συνέπειες. Ωστόσο την κρισιμότερη στιγμή συντήρησε ένα αυθεντικό ύφος αντίστασης και αντίδρασης το οποίο στην άλλη του εκδοχή θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς πως δεν ισοδυναμεί παρά με μια επίκαιρη απάντηση στις αιώνιες νωπογραφίες του πρίγκιπα της αίθουσας των κρίνων και την αιώνια, εκείνη πομπή των φερόντων τα δώρα.
Παραφράζοντας τον Έγκον Σίλε κλείνουμε αυτές τις σημειώσεις. Η δημοκρατία δεν μπορεί να παραμένει αιώνια και αειθαλής. Διαρκώς όμως θα επιστρέφει πρότυπη και ακμαία και μοίρα αναπόφευκτη ενός λησμονημένου δικαίου ακριβώς τη στιγμή που η ανάγκη μας για ζωή μεγαλώνει, καθίσταται αναγκαία και αναπόδραστη