Μενετές Καρπάθου. Στο πανηγύρι του Χριστού.

24grammata.com/ Λαογραφία

γράφει κι φωτογραφίζει ο Μανώλης Δημελλάς

Ήταν τα περασμένα χρόνια που η λειτουργία γινόταν στο τότε νεκροταφείο του χωριού,  συνήθιζαν μετά το πέρας της, τέτοια μέρα, στις 6 Αυγούστου να δίνου και να παίρου τα κεράσματα.
Οι νοικοκυρές ετοίμαζαν γλυκά και με ένα κρασί φίλευαν τους προσκυνητές.
Αυτό που θυμάται όμως ο λεβέντης Παπα-Γιώργης, είναι τις μαυροφόρες μοιρολοϊστρες, έκλαιγαν και μαλιοτραβιούτο για τους δικούς τους, εκείνους που την «έκαναν», έτσι στα ξαφνικά,
μα όλοι όσοι φεύγουν είναι αναπάντεχα, απρόσμενα.
Δεν θέλει ο παπάς να γλεντίζει πια, «είναι που φύγαν οι παλιοί και δεν επόμεινε τίποτα», όπως περιγράφει με τα μάτια και την καρδιά, κατεβασμένα.
Σήμερα πέρασμα κάνουν τα Βyrberry, οι  φο κολαίνες και η νέα μόδα, τα καπέλα τύπου Άσκοτ.
Μα είναι οι επιταγές του εμπορίου και κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, όταν και τα αυτοκίνητα στον αμαξωτό ήταν λιγοστά, πήραν οι τότε νεολαίοι την απόφαση να κάμουν γιορτή και τραπέζι.
Η λειτουργία φέτος για πρώτη φορά έγινε σε εξωτερικό χώρο, όλο το χωριό, οι ταξιδιώτες στάθηκαν και πάλι δίπλα-δίπλα.
Το λιοπύρι δεν ήταν ικανό να αλλάξει την μοίρα της συνεύρεσης, ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα συναπάντημα.
Όλοι μαζί στεκόμαστε, δύσκολες μέρες μα όλοι μαζί μπορούμε,
πρέπει και να χαμογελάμε.
Τα λίγα, τα καλά.
Η Μαριάννα Βιτωρούλη που έχει μερτικό στο Αγιό, μετρά τα χρήματα, τα βάζει μέσα σε μια νάυλον, μπλέ πλαστική σακούλα, από του Τσιριμώκου. Είναι η πρωτοκόρη του Γιώργου Σακκελάκη, ο Γιώργης που έδινε όλο του τον χρόνο στο χωριό, έκανε τον χρόνο προσφορά και φροντίδα. Δίδαξε με το χαμόγελο, την δουλειά και το ήθος του.
Οι  άλλοι μερδικάριδες του Αγιού, στέκουν στο ένα πόδι, είναι η Ειρήνη Ρουσσάκη και ο Σπύρος Σακελλάκης, που φροντίζουν όλες τις λεπτομέρειες στη τρίχα.
Ο εθελοντισμός ευτυχώς, κρατά γερά,  τα έργα τα περιγράφει ο Ηλίας Χαλκιάς, είναι αυτά που έγιναν από τα μαζεμένα χρήματα,
Έργα που θα έπρεπε άλλοι φορείς να είχαν σηκώσει.
Σήμερα πιότερο παρά ποτέ οι άνθρωποι που στηρίζουν άοκνα τον εθελοντισμό, τον αγώνα για να γίνει κάτι, είναι οι πιο σπουδαίοι,
οι πιο φωτεινοί από όλους.
Δεν είναι παχιά λόγια μα πράξεις που κάνουν τις σκιές μας να ενώνονται κάτω από τον ήλιο.
Ο μάγειρας, ο σεφ, Μανώλης Σεβδαλής, μιλά για το μυστικό της κουζίνας του, μαγείρεψε για όλο τον κόσμο  σήμερα, απλά κατανοητά, μόνο καμένο και πολυαλατισμένο να μην είναι το φαΐ, και όλοι θα το χαρούν. Στην κουβέντα πάνω βουρκώνουν τα μάτια του, είναι που γέμισε το μυαλό με τον πατέρα του, μα και με τον γιό τον Σπύρο που τρέχει στην Αμερική,  ο Μανώλης θα ήθελε να τον έχει σήμερα στο πλάι του, θα ήθελε να του περάσει την λέξη προσφορά στο αίμα.
Όλοι θα το ευχαριστηθούν, όπως γινόταν και παλιά, όπως μαγείρευε και ο πατέρας του, ο Σπύρος, που από εκείνον έμαθε την αξία της προσφοράς στους συντοποίτες.
Μα δεν μπορώ να μην αναφέρω τον Αντώνη και την Ειρήνη Χατζηγεωργίου, την Δόξα Σπανίδη, την Καλλιόπη και την Ροδούλα Σακελλάκη.
Θα σκεφτείς τώρα πως η όλη ιστορία δεν είναι δα και τίποτα, μια φορά τον χρόνο είναι. Ρεβίθια, πιλάφι και μπακαλιάρος στο κυρίως μενού.
Έλα λοιπόν να βουτήξεις στον γκαζοντενεκέ με την παστωμένη σαρδέλα, με τα καλά, τα γιορτινά σου, μετά τον εσπερινό, να κόψεις, να ξαρμυρίσεις το ψάρι και τελικά να ταΐσεις 700 ανθρώπους έτσι με την καρδιά σου, αυτό είναι το θαύμα, αυτό είναι που λέμε Καρπάθικη φιλοξενία.
Το πανηγύρι, συνεχίζει, βρίσκει την νύχτα παλεύει με την μουσική,
με τους δικούς μας, τον Ν. Λυριστή στην Λύρα
και τον Γ. Κουτσό στο Λαούτο.
Μια νύχτα που τραβά σαν την ζωή μας, είναι το διαρκές,  κοινό μας όνειρο,  που χωρίς αυτό ο καθημερινός δρόμος σκοτεινιάζει,  δεν έχουμε περιθώρια να αρνιόμαστε,
να στέκουμε στο πάνω σκαλί κριτικά και μίζερα, εμείς οι Μενετιάτες έτσι είναι που γλεντίζουμε.
Στα λίγα, στα καλά.