Ποίηση, Σύγχρονοι Λογοτέχνες
Ο ποιητής Σάκης Παπαδημητρίου
Feb
24grammata.com/ σύγχρονοι λογοτέχνες
Υπεύθυνος στήλης: Γιώργος Πρίμπας
Ο Σάκης Παπαδημητρίου είναι μια από τις σημαντικότερες μορφές της Ελληνικής μουσικής σκηνής. Το μουσικό του έργο αλλά και το συγγραφικό του ξεκινούν από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 και συνιστούν τα θεμέλια πάνω στα οποία αναπτύχθηκε η Ελληνική μουσική jazz σκηνή και ιδίως ο χώρος του ελεύθερου αυτοσχεδιασμού.
Το Αυτοσχεδιάζοντας στου Μπαράκου, με τους Σάκη Παπαδημητρίου πιάνο και Φλώρο Φλωρίδη σαξόφωνο και κλαρίνο, που κυκλοφόρησε σε διπλό βινίλιο LP το 1979 (αργότερα επανεκδόθηκε και σε cd) είναι δίσκος σταθμός για την Ελληνική μουσική γενικότερα.
Για το έργο του Σάκη Παπαδημητρίου: http://www.sylleou.gr
Το 2006 κυκλοφόρησε, από τις εκδόσεις Απόπειρα, το βιβλίο του Σάκη Παπαδημητρίου: «Η αναπνοή του αυτοσχεδιαστή» στο οποίο μεταξύ των άλλων περιλαμβάνεται και το παλαιότερο και δυσεύρετο «χωρίς αναλόγιο» (1984), από τις εκδόσεις: συν και πλην, από το οποίο και παραθέτονται τα κατωτέρω αποσπάσματα.
Μέσα από το έργο αυτό ο δημιουργός μας αποκαλύπτει, πέρα από την αγάπη του για τη στιγμή ακριβώς που η μουσική γεννιέται – μοναδική όπως και η κάθε στιγμή, τη θεώρησή του για τη μουσική, την τέχνη, την πολιτική, τις ιδεολογίες, τη θρησκεία. Τον πολιτισμό γενικότερα. Ένα μανιφέστο υπέρ της αυτοδιαχείρισης και αυτοδιάθεσης που διαπερνά και ξεπερνά την ιδεολογική ασφυξία (Γιώργος Πρίμπας).
——————————
εναντιώνεται στην καθημερινότητα με τη μοναδικότητά του
εναντιώνεται στα γεγονότα με το να είναι το ίδιο το γεγονός
ζει παράλληλα και αθέατο από την πολυκατοικιακή
υποχρεωτική συμβίωση
αδιαφορεί για τα αναλόγια
είναι θέμα προσωπικής αντίστασης τελικά (ή αρχικά;)
έρχεται πρώτο ή τελευταίο σ’ ένα κόσμο
καθημερινών ελλείψεων και αναγκών;
ερωτική εξωστρέφεια ή απόγνωση μοναξιάς;
αποκεντρώνεται από την τάξη
ακροβατεί χωρίς λόγο και δε λαμβάνει
τα στοιχειώδη μέτρα ασφαλείας
[…]είναι η αναχαίτιση του ατόμου από την πτώση στο λάκκο της μάζας
η αποδοχή της μοναξιάς μες στις φωνές των άλλων
πολλαπλά εσωτερικά δρώμενα χωρίς θέαμα
αντιστέκεται στην καθίζηση
στη γενικότερη φθορά του οργανισμού
που επέρχεται χρόνο με χρόνο
απόδραση από την τυποποίηση
αδιαφορία στην υπερδομή
αφύπνιση αρχετύπων
αγνές πηγές αυθορμητισμού
[…]δε μπορεί να τα βγάλει πέρα
1. μ’ ένα σπορ αυτοκίνητο
2. μ’ ένα ηλεκτρονικό τσεκάπ
3. με έργα επιστημονικής φαντασίας
4. με το αρχαίο ρετρό
5. με τις δυνάμεις επαναφοράς στην ομαλότητα
6. με την έγχρωμη τηλεόραση
7. το γουκ έντ
8. τις καλοκαιρινές εκπτώσεις
9.
[…]δεν έχει καμία σχέση
α. με σήμα ραδιοφωνικού προγράμματος, ιδίως μεσημεριανών ωρών
β. με αλληγορική ιστορία ζώων-ανθρώπων-αντικειμένων-νεκράς φύσης
γ. με μεταμεσονύκτιο σεμινάριο διπλού κρεβατιού
δ. με λοβοτομή αυθορμητισμού
ε. με διατρητικά κομπιούτερ μνήμης
στ. με φωσφορούχες ιδέες
ζ. με οργανόγραμμα συγχορδιών
η. με μετασυμβολικά, μεταγλωσσικά, μετανθρώπινα ριφ
θ. με ενορχηστρωμένες προφητείες κι εναλλαγές μεσσιανισμών
[…]μικρογραφία αταξικής κοινωνίας
σωματικής/πνευματικής/αισθησιακής γιορτής
δεν εγκλωβίζεται η δημιουργικότητα ούτε καν τη στιγμή
που προσφέρεται./ που χαρίζεται
η ζυγαριά της αγοράς δυσκολεύεται να ισοζυγίσει
υπάρχει αντίβαρο;
δεν κινδυνεύει από παλινδρόμηση
απολίθωση
παρελθοντολογίαση
[…]ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΞΑΝΑ…
σχέση με τέχνη/αντι-τέχνη
να εξετασθεί το θέμα: ισχύουν αισθητικοί κανόνες;
Χρειάζεται να μπει κάτι άλλο στη θέση τους;
είναι εξαγνισμός της γλώσσας και ταυτόχρονα
καταστροφή της;
αισθησιακή/οργανική συνομιλία άσχετη με την
προσδιορισμένη/παραμορφωμένη/μολυσμένη ηχογλώσσα
καταστροφή της ηχητικής συμβατικής μνήμης
γεγονότων/σχέσεων/αλληλουχιών
και η συνέχειά τους
ή
έχει κάθε δικαίωμα καταστροφής των;
συμβατικών περιπτώσεων/σχέσεων/επαφών
ιδίως των αυτοσυμβάσεων
ανανέωση εμπειριών
άνοιγμα χώρου
ελαστικοποίηση χώρου
(κατειλημμένου ήδη από όγκους παρελθόντος)
ή
εμφανής δυσαρέσκεια/απώθηση/αποστροφή
(ως που θα πάει αυτό το περιβάλλον μέσα μας;)
(πως θα περιφρουρηθούν ηχότοποι,
παιχνιδότοποι αυτοσχεδιασμών;)
φρεν άρει τον εκμηδενισμό
ήχος ενάντια στον ήχο
κίνηση ενάντια στη συνήθεια
πλάκα ενάντια στην εξουσία
αυτονομία ενάντια στο μαέστρο
αυτοδιαχείριση ενάντια στο μάνατζερ
αυνανισμός ενάντια στη στέρηση
αδιαφορία ενάντια στο χάος
αυτοπραγμάτωση
αυτορύθμιση ελευθερίας
ηχοσκόπηση ένδον
[…]ο αυτοσχεδιασμός σα διαδικασία
ή σα διαδικασία για προσωπική απελευθέρωση
δεν είναι συνταγή (δημιουργικότητας)
δεν είναι «σχολή» σύνθεσης κι εκτέλεσης
σκηνοθετημένη παράσταση
είναι μια άσκηση σωματική και πνευματική
μια επίκληση στις αρχέγονες δυνάμεις
για να εκμηδενίσουν(;) τη συνείδηση
το άγρυπνο μάτι του ορθολογισμού
ν’ ανοίξουν τα φράγματα των ήχων
που μας επιδόθηκαν
υποχρεωτική αποδοχή κληρονομιάς
διαταγμάτων μεσαιωνικών
εγχειριδίων ωδείων
είναι μια ανατροπή
για να ανατρέξουμε στο αιώνιο παρελθόν
κι όχι για να υποδεχτούμε
τη διαστημική εποχή
να φτάσουμε (;) στη ρίζα της ρίζας
ανακατάληψη χαμένων χώρων
θησαυρών παιδικής αθωότητας
παιχνιδιού και πλάκας
τελετουργίας
σωματικότητας
έκστασης
κανένας ήχος δε μπορεί
να καταδικαστεί σε θάνατο
– ίσως γιατί δε συλλαμβάνεται * σα σωματική ύπαρξη
* σα συγκεκριμένη ιδέα
* σα διφορούμενη πρόθεση
– ίσως γιατί δε μπορούν να εκτελεστούν εις βάρος του
δικαστικά ή άλλα μέτρα ασφαλείας
διατηρείται όμως στο φάκελο του κάποια του φωτοκασέτα που έχει φυσικά μόνο την αποδεικτική ισχύ φωτοτυπίας ή φωτοαντιγράφου – ξηρού ή μη – θεωρημένου υπό του αρμόδιου αστυνομικού τμήματος ή του συστεγαζόμενου παραρτήματος ελέγχου αυθεντικότητας ηχογραφήσεων
[…]η στιγμή δημιουργεί κι εξαφανίζει ταυτόχρονα
την «πνευματική ιδιοκτησία»
κάθε στιγμή που ζούμε μας ανήκει
καμιά ανώνυμος ή επώνυμος εταιρεία
προστασίας πνευματικής ιδιοκτησίας
δε μπορεί να την προστατέψει
το εφήμερο επαναλαμβάνεται αλλά δεν οριστικοποιείται
καμιά ασφαλιστική πολυεθνική δεν υπογράφει
για a priori ασφάλιση του εφήμερου
η αποζημίωση της μη-επανάληψης
άλυτο πρόβλημα
[…]ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΗΧΟΚΡΑΤΟΥΣ (απόσπασμα)
———————————
ΚΑΤΩ το αυταρχικό κράτος της αρμονίας
ΚΑΤΩ το κατεστημένο της «κλασικής»
ΚΑΤΩ οι κανόνες ενορχηστρωτικού δικαίου
ΚΑΤΩ η ωδειακή απολυταρχία
ΚΑΤΩ ο ρυθμομελωδικοαρμονικός ορθολογισμός
ΚΑΤΩ το γραφειοκρατικό ρεπερτόριο
ΚΑΤΩ η κρατική οργανολογία
ΚΑΤΩ οι πουλημένοι ορχηστροπατέρες
ΚΑΤΩ τα τεστ συγχορδιών
ΚΑΤΩ τα τυπογραφία πτυχίων
———————————
[…]πρώτη κίνηση
το αποσπασματικό που δεν ολοκληρώνεται
(ή τείνει προς την ολοκλήρωση έτσι κι αλλιώς;)
η αυθόρμητη χειρονομία και διάθεση
το ξεκίνημα: κάθε φορά
η διαδρομή: σύντομη συνήθως
το τέρμα: ανύπαρκτο (η δε διακρίνεται)
ο στόχος: μια νέα πρώτη κίνηση
η εξήγηση: βλ. πέντε σειρές πιο πάνω
η κατεύθυνση: μια με διακλαδώσεις (ή στροφή επί τόπου)
το χέρι που τινάζεται
ηχολεπτομέρειες πιτσιλιές στο κενό
– το σύνολο των αποσπασμάτων
αποτελεί επανάληψη πρώτης κίνησης (;)
θρύψαλα δομής
συλλογής ανολοκλήρωτων
η ροή των ηχητικών τεμαχίων
τρέχει
τρέχει σαν την εικόνα του καρέ φιλμ
– η ομοιογένεια δημιουργείται
από την «κατάλληλη» παράθεση
ανομοιογενών στοιχείων (;)
διαδοχή αντιθετικών
συντομογραφικών μη αναλογιών
ανατροπή συνήθειας πολλαπλών κινήσεων
έξοδος από πολιορκία ρουτίνας
εξοστρακισμός δισταγμών
διάψευση απαισιοδοξίας
πρώτη κίνηση
πρώτα ερωτηματικά
απ’ την αρχή-μέση-τέλος;
ξεχωρίζουν στάδια; υπάρχει λόγος;
– ποιο είναι το όλο;
πρώτη κίνηση
δεν καθορίζει την επόμενη κίνηση
δεν την καθοδηγεί
κάθε κίνηση πρώτη κίνηση
κίνηση ανοιχτή στο… ανοιχτή στη…
επιβεβαίωση ερωτηματικών
καταγραφή αμφιβολιών
παρακολούθηση διαδρομής
– θα φτάσω ποτέ στον άλλο;
ανάφλεξη αισθήσεων
– τι υπάρχει πριν την πρώτη κίνηση;
η αναζήτηση της αρχικής κίνησης
πρώτη κίνηση
φυσική κίνηση
ανοιχτή κίνηση
δυνατότητες επιλογής και συνδυασμών
σταδιακή ελάττωση των κινήσεων
περιορισμός συνειδητός των κατευθύνσεων
ελαχιστοποίηση των σχημάτων
πιθανή διαπλάτυνση ορίων
αλληλουχία πρώτων κινήσεων
χωρίς σειρά πρόβλεψης
χωρίς «αντικειμενική» ερμηνεία
δεν περνούν από φίλτρο ελέγχου μνήμης
δράση-δράσεις
ηχητικά γεγονότα αυτόνομα
σε παράθεση
αντιπαράθεση πρώτων κινήσεων
γραμμική ανακολουθία
άνευ εστιακού κέντρου (ορατού)
συνισταμένη αντιθέσεων
ακροβασία στην τεθλασμένη
δοκιμαστήριο απελευθέρωσης
από την επιβεβλημένη τάξη
προσέγγιση φυσικής τάξης (ποιας;)
διαδρομή στο χάος του κόσμου
Για το έργο του Σάκη Παπαδημητρίου: http://www.sylleou.gr