Περί Σκωτίας

Δημήτρης Βικέλας (1835 – 1908)

24grammata.com- free ebook

[κατέβασέτο]
Ο Δημήτριος Βικέλας γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρου στις 15 Φεβρουαρίου 1835. Καταγόταν από μεγάλη εμπορική οικογένεια της Βέροιας και το αρχικό όνομα της οικογένειάς του ήταν Μπεκέλα ή Μπικέλα. Πατέρας του ήταν ο έμπορος Εμμανουήλ Βικέλας και μητέρα του η Σμαράγδα, κόρη του εμπόρου Γεωργίου Μελά και αδελφή του Λέοντος Μελά. Σε ηλικία τεσσάρων ετών έμεινε για ένα χρόνο στο Ναύπλιο με την οικογένειά του, η οποία ένα χρόνο μετά εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Γενικά η μόρφωσή του δεν υπήρξε ποτέ συστηματική λόγω των συνεχών μετακινήσεων της οικογένειάς του αλλά και δικών του προβλημάτων υγείας. Η μητέρα του όμως ήταν πολύ καλλιεργημένη και του προσέφερε αρκετά μαθήματα κατ’ οίκον. Ο ίδιος αργότερα ομολόγησε ότι σ’ αυτήν όφειλε την κλίση του προς τα φιλολογικά ενδιαφέροντα. Στην Πόλη πέρασε εννιά χρόνια ως το 1849, οπότε γύρισε στη Σύρο μαζί με τη μητέρα του και φοίτησε στο Λύκειο του Χ. Ευαγγελίδη.

Υπήρξε συμμαθητής του Εμμανουήλ Ροΐδη, μαζί με τον οποίο εξέδωσε το χειρόγραφο μαθητικό περιοδικό Μέλισσα. Το 1851 σε ηλικία δεκαέξι ετών μετέφρασε το έργο του Ρακίνα Εσθήρ, που ανέβηκε σε σχολική παράσταση και εκδόθηκε στην Ερμούπολη. Τη μετάφραση αυτή απέδωσε ο Βικέλας στον ελβετό Weiss, δάσκαλό του στην Οδησσό. Τον επόμενο χρόνο έφυγε για το Λονδίνο, όπου συνολικά έζησε 24 χρόνια της ζωής του, ασχολούμενος με το εμπόριο, εργαζόμενος αρχικά ως υπάλληλος στο κατάστημα της εταιρείας Ανεψιοί Μαύρου και έπειτα ως συνέταιρος στον οίκο των αδελφών Μελά. Παράλληλα φοίτησε στο University College του Λονδίνου, όμως λόγω του περιορισμένου χρόνου του παρακολούθησε μόνο μαθήματα Βοτανικής. Έτσι, ύστερα από δύο χρόνια παίρνει το Δίπλωμα Βοτανικής, τον μοναδικό τίτλο σπουδών που απόκτησε ο Δημήτριος Βικέλας. Δεν έπαψε όμως ποτέ να ενδιαφέρεται για τη λογοτεχνία, μελέτησε φιλολογία και ιστορία, ενώ έγραψε στίχους και μεταφράσεις (από τον Όμηρο, τον Θεόκριτο, τον Goethe, τον Alfieri, κ.α.).

Στο Λονδίνο ο Βικέλας έδρασε για να διατηρήσει η εκεί ομογένεια τον ελληνικό χαρακτήρα της, προωθώντας την ίδρυση ελληνικού σχολείου. Το 1855 επισκέφτηκε την οικογένειά του στην Kωνσταντινούπολη και πήρε μέρος για πρώτη φορά σε ποιητικό διαγωνισμό (τον Ράλλειο ποιητικό διαγωνισμό με το ποίημα Αναμνήσεις του Πριγκήπου). Ακολούθησαν δημοσιεύσεις ποιημάτων του, άλλοτε στην καθαρεύουσα και άλλοτε στη δημοτική στο περιοδικό Πανδώρα και σε άλλα λογοτεχνικά περιοδικά (Χρυσαλλίς, Κλειώ) ενώ το 1862 δημοσίευσε στο Λονδίνο την ποιητική συλλογή Στίχοι. Το 1859 γνωρίστηκε με τον Αλέξανδρο Δουμά, κατά τη διάρκεια ταξιδιού του με ατμόπλοιο προς την Αγγλία. Στην Αγγλία παντρεύτηκε την Καλλιόπη Γεραλοπούλου, η οποία καταγόταν από οικογένεια μεγαλοεμπόρων. Μαζί της ταξίδεψε στην Ευρώπη μέχρι το 1876, όμως λόγω της  οικονομικής κρίσης της περιόδου εκείνης που επηρέασε όλη την Ευρώπη, διαλύθηκε η συνεργασία του με την εταιρεία των αδελφών Μελά, και το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.

Τον επόμενο χρόνο όμως επιδεινώθηκε η ήδη διαταραγμένη ψυχική υγεία της συζύγου του και έτσι ο Βικέλας αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Παρίσι. Εκεί ο Βικέλας ασχολήθηκε ξανά με τη μετάφραση (μεταφράσεις του από έργα του Σαίξπηρ ανέβηκαν στην Αθήνα), παρέδιδε διαλέξεις και αρθρογραφούσε, ενώ έγραψε επίσης το έργο Λουκής Λάρας που τον καθιέρωσε στο χώρο της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο Λουκής Λάρας δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην Εστία το 1879 και τον ίδιο χρόνο εκδόθηκε αυτοτελώς, ενώ σύντομα μεταφράστηκε σε πολλές σλαβικές και ευρωπαϊκές γλώσσες. Ως το 1897 ταξίδευε διαρκώς από το Παρίσι προς την Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη και αντιστρόφως, ενώ η σύζυγός του ήταν έγκλειστη στο ψυχιατρείο του Ivry. Το 1886 χρονολογούνται τα διηγήματά του Φίλιππος Μάρθας, Άσχημη αδελφή, Ανάμνησις και Παππα-Νάρκισσος. Το 1893 εξέδωσε τον τόμο Διαλέξεις και Αναμνήσεις, με 23 δοκίμιά του της περιόδου 1860-1893.

Την ίδια εποχή ύστερα από πρόσκληση του Γάλλου βαρόνου Πιερ ντε Kουμπερτέν συμμετέχει στο Παρίσι στο Συνέδριο για την αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων και μάλιστα προεδρεύει της επιτροπής. Ο Βικέλας προτείνει την Αθήνα για να φιλοξενήσει τους πρώτους Αγώνες, το Συνέδριο δέχεται την πρόταση και ο Βικέλας διορίζεται ο πρώτος πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής. Από το 1897 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και ως το τέλος της ζωής του προσανατολίστηκε κυρίως προς κοινωφελή έργα, με κύριο έργο την ίδρυση του Συλλόγου προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων το 1899, με γραμματέα τον Γεώργιο Δροσίνη. Στα πλαίσια του Συλλόγου εκδόθηκαν πάνω από εκατό τίτλοι βιβλίων ποικίλης θεματολογίας, ιδρύθηκε το Σχολικό Μουσείο, η Σχολική Βιβλιοθήκη, η Συλλογή πινάκων εποπτικής διδασκαλίας, ενώ το 1907 κυκλοφόρησε και το περιοδικό Μελέτη. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ασχολήθηκε με τη συγγραφή των απομνημονευμάτων του με τίτλο Η ζωή μου. Παιδικαί αναμνήσεις, που εκδόθηκαν το 1908, χρονιά του θανάτου του.

Πέθανε στην Κηφισιά σε ηλικία 73 χρόνων από καρκίνο του ήπατος, στις 7 Ιουλίου του 1908, έχοντας προλάβει να τοποθετήσει τον θεμέλιο λίθο στη Σεβαστοπούλειο Εργατική Σχολή, το τελευταίο από τη σειρά κοινωφελών έργων που πραγματοποιήθηκαν με τη μέριμνά του. Ο Βικέλας διέθετε πλουσιότατη βιβλιοθήκη, την οποία κληροδότησε στο δήμο Ηρακλείου Κρήτης (πρόκειται για τη Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη). Η λογοτεχνική παραγωγή του Δημητρίου Βικέλα είναι περιορισμένη σε σύγκριση προς το μέγεθος του συνόλου του γραπτού έργου του. Η ποιητική του παραγωγή ανέρχεται σε σαράντα ποιήματα, στην παράδοση της ρομαντικής ποίησης της Α΄ Αθηναϊκής Σχολής, για τα οποία ο ίδιος δε φαίνεται να έτρεφε ιδιαίτερη εκτίμηση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι έμμετρες μεταφράσεις του, κυρίως εκείνες των έργων του Σαίξπηρ. http://www.e-alexandria.gr

24grammata.com- free ebook

[κατέβασέτο]