Τι είναι ο Φωβισμός;

24grammata.com/ ζωγραφική

Φωβ ή Φωβισμός από το γαλλικό fauves, που σημαίνει θηρία. Η ονομασία οφείλεται στον Λουί Βωξέλ, που στο παρισινό Σαλόν του 1907, κοιτάζοντας μια προτομή παιδιού του Αλμπέρ Μάρκ, τοποθετημένη ανάμεσα σε πίνακες των Ματίς Μαρκέ, Πυύ, Μανγκέν, Φρις, Βαλτά, Ντεραίν (Andre Derain), Βλαμένκ (Maurice Vlaminck) ανέκραξε, «Κοιτάξτε ο Ντονατέλλο εν μέσω των θηρίων». Η κακογλωσσιά όμως αυτή σημείωσε επιτυχία και έδωσε το όνομα στο πρώτο πρωτοποριακό κίνημα του 20ου αιώνα. Άμεσοι πρόδρομοι της ζωγραφικής των φωβιστών μπορούν να θεωρηθούν, ο Βαν Γκογκ, με την αγχώδη διεγερτική χρήση του χρώματος, που τονίζει τον ρυθμό και ο Γκωγκέν, που εκφράζει μια νέα αντίληψη του χώρου με υπερεπιθέσεις χρωματικών ζωνών.
dongen1
Kees van Dongen “Γέρος κλόουν” (1906)

Ο Φωβισμός ήταν ένα σύντομο επεισόδιο, ένα βραχύβιο κίνημα στην ιστορία της ζωγραφικής, που κράτησε από το 1901 ως το 1908 ή ακριβέστερα από το 1904 ως το 1907. Τα μέλη του ήταν οι περισσότερο πειραματιζόμενοι καλλιτέχνες του Παρισιού αυτά τα χρόνια. Στον πυρήνα των προθέσεών τους βρισκόταν η διάθεση να συγκρουστούν με ότι σήμερα θα ονομάζαμε κοινωνικό και καλλιτεχνικό κατεστημένο, αδιαφορώντας για το μέγεθος της πρόκλησης και για τις συνέπειές της. Δεν φοβούνταν την αντιδημοτικότητα και το σκάνδαλο, αλλά δεν είχαν και ιδεολογική σημασία. Καμία σχέση δεν υπήρχε ανάμεσα σε αυτούς και στην επίσημη πολιτιστική πολιτική της Γαλλίας. Ο καθένας είχε τις προσωπικές του πεποιθήσεις και ιδέες για τη ζωγραφική, αλλά τις προσπάθειες όλων τις συντόνιζε η βαθύτερη ανάγκη να δώσουν μια νέα και άμεση απάντηση, στους μεγάλους δασκάλους που είχαν κάνει πράξη την ελευθερία του χρώματος.
matisse
Henri Matisse “Εσωτερικό στο Κολλιούρ” (1905)
Το κίνημα του φωβισμού, δεν ήταν κίνημα με συγκεκριμένο θεωρητικό πρόγραμμα, αλλά απλός μια ομάδα καλλιτεχνών, οι οποίοι εμπνευσμένοι από τις ίδιες προθέσεις, συνδέθηκαν για μια ολόκληρη δεκαετία, γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα ως το 1907, όταν η κατεύθυνση στράφηκε προς τον κυβισμό. Η κυριότερη προσωπικότητα, σχεδόν ο πόλος έλξεως του κινήματος, ήταν ασφαλώς ο Ανρί Ματίς (Henri Matisse), ο οποίος ώθησε στα υψηλότερα και οριστικά συμπεράσματα τις αρχές της τέχνης εκείνων των ετών.
derain
Andre Derain “Πορτραίτο του Matisse” (1905)

Στο εργαστήριο του Γκυστάβ Μορώ, όπου άρχισε να εργάζεται το 1892, ο Ματίς συνάντησε τους Αλμπέρ Μαρκέ, Ανρί Σαρλ Μανγκέν, αργότερα το 1899 τον Σαρλ Καμιόν, προστέθηκαν σε αυτούς και οι Ζαν Πυύ και Αντρέ Ντεραίν. Ο τελευταίος γνώρισε τον Μωρίς Βλαμένκ και συνδέθηκε μαζί του με φιλία που είχε γονιμότατα αποτελέσματα στην κοινή τους εργασία στο προάστιο του Παρισιού Σατού. Ο Όθων Φρις, που ήταν στην Ακαδημία της Χάβρης μαζί με τον Ραούλ Ντυφύ (Raoul Dufy), πήγε το 1899 στο Παρίσι και συνδέθηκε με τον Ματίς, όπως και ο Ζωρζ Μπρακ, φίλος του Φριζ, που ενδιαφερόταν για το είδος αυτό των αναζητήσεων. Το 1906 προστέθηκε στην ομάδα ο Κορνέλιους βαν Ντόνγκεν (Kees van Dongen). Επίσης ο Ζωρζ Ρουάλτ (Georges Rouault), συνδέθηκε με την ομάδα των φωβιστών και έδωσε βαρύτητα όχι τόσο στην αισθητική, όσο στην ανθρώπινη και ειδικότερα στη θρησκευτική εμπειρία.
www.artmag.gr