το κύρος του Βασιλιά

σεξπηρ 24γραμματαγράφει ο  Απόστολος Θηβαίος.

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ

 

Να είναι λέει η ψυχή του βασιλιά

εκείνο το ειλικρινά αχανές

που ποτέ και κανείς

δεν θα εκτοπίσει.

Το πηγαίο της ζωής μας

που κοιμήθηκε

 

 

Εδώ πιο δίπλα μένει. Ξυπνά το πρωί παραληρώντας. Ακούγεται στον ακάλυπτο. Μετά από χρόνια τον έχουμε πια μάθει.  Περιμένουμε πως θα περάσει, πως ο βασιλιάς θα θυμηθεί ποιος είναι και η κρίση του θα ξεσπάσει.

Έπειτα, ως το μεσημέρι σπάει τα τηλέφωνα. Ρωτά για την κόρη του. Έχει πεθάνει πριν από χρόνια, πληρώνοντας  τα κρίματα όλων. Η πιο καλή, η πιο γλυκιά κόρη του κόσμου και αυτός να την ζητά στους αριθμούς , αραδιάζοντας τις υπογραφές διαφόρων υπηρεσιών και λεπτομέρειες για το σχήμα των ματιών της, το σημείο στην αιχμή των χειλιών της. Και το κορίτσι του με τα γόνατά της γεμάτα χώματα, χλωμή, μ΄έναν άνεμο μόνο δικό της, φωτογραφημένη έξω από στοές και ηλεκτρικούς και αρχές πραγμάτων μυστικών.

Ο βασιλιάς τα ΄χασε όλα. Ο βασιλιάς είναι σκιά και κίνδυνος του εαυτού του. Όλα εκείνος τα έφταιξε, είπαν. Και δεν είχαν άδικο. Γιατί ο βασιλιάς την πιο κρίσιμη στιγμή προδόθηκε. Και ανυπεράσπιστος όπως ήταν παραδόθηκε στον καιρό, ποντάροντας στο τέλος τη ζωή του στο δίκιο. Άλλος δρόμος δεν υπήρξε.

Ο βασιλιάς που ζει σ΄όλα τα τετράγωνα  της πόλης, μ΄ότι απομένει απ΄την καρδιά του, αραδιάζει ξανά και ξανά την ίδια ιστορία. Ο χαμένος του οιρμός τον προδίδει. Ωστόσο δεν απομένει αμφιβολία. Λέγοντας πρέπει ν΄αντέχω, σημαίνει να παίρνουμε τον καιρό όπως έρχεται. Όλα μας τα φανάρια να καίνε, να μάχονται.

Μια άλλη φορά θα σου πω ένα παραμύθι που έχει πάντα το ίδιο τέλος και δεν κοιμάται στο πανέρι της Αλίκης. Για τον βασιλιά Ληρ που μοιάζει με τις παραβολές, αντλώντας απ΄τον ίδιο κώδικα τιμής, δικαιώνοντας την ορθότητα της μοίρας, εξιστορώντας φυσικά την αμαρτία και το λάθος. Με αυτά τα συστατικά γράφονται άλλωστε όλα τα δράματα. Αυτός ο βασιλιάς που παραδίδεται στην τρέλα του και αυτοτιμωρείται ως το θάνατο, συνοψίζει αμέτρητες εκδοχές της ανθρώπινης φύσης, εκείνης που αφοσιώνεται και συνειδητοποιεί την αλήθεια, βιώνει την αρχαία, τη λυτρωτική και αναγκαία κάθαρση. Ο βασιλιάς σαν άλλος Δον Κιχώτης ξυπνά έξω απ΄τη φαντασία του, γίνεται μάρτυρας των αλυσιδωτών αντιδράσεων που συνθέτουν τη ζωή και πεθαίνει. Πάνω απ΄όλα όμως  αφήνει το στίγμα του  για έναν τρόπο ζωής. Ο θάνατός του γίνεται σύμβολο, όπως κάθε απώλεια στην πορεία αυτής της τραγωδίας.  την τελευταία πάντα πράξη της ανθρώπινης ζωής. Ο Σαίξπηρ φθάνει πάνω ως την άκρη των γεγονότων, ως το σημείο που τίποτε απ΄όλα ΄γιναν και θα γίνουν δεν έχουν πια καμιά σημασία. Πρόκειται για το επικίνδυνο άθλημα της σχοινοβασίας. Αφοπλιστικά φωτίζει την πράξη που είναι κοινή και ανυπέρβλητη για όλους. Χωρικοί, τάξεις ολόκληρες υποκύπτουν με το ορισμένος ύφος τους. Καταδικάζονται ή σώζωνται για πάντα, όπως ακριβώς και στην αληθινή ζωή. Και όμως, τέτοιο πράμα είναι και το έργο του Σαίξπηρ. Ο βασιλιάς Ληρ, αυτό το αναπόφευκτο παράδειγμα της ανθρώπινης ηθικής φθάνει ως το βάθος του εαυτού του, καταρρέει για να αναλάβει τελικά την αποκατάσταση όλων των ταραγμένων ισορροπιών. Όσα μας  διδάσκει με τον τρόπο του ο βασιλιάς επιβεβαιώνουν πέρα απ΄το αισθητήριο του σπουδαίου ποιητή την απαράλλαχτη γλώσσα της ζωής και τον αιώνιο νόμο της επανάληψης. Στο βάθος όλοι οι χαρακτήρες του έργου κυκλοφορούν ανάμεσά μας. Χάνουν και κερδίζουν τη ζωή τους με χίλιους τρόπους και παραμένουν χωρισμένοι σε τάξεις. Οι περισσότεροι τυφλοί πασχίζουν να παραμείνουν στους στίχους. Όμως τόσο το ποίημα, όσο και η ζωή δίνουν μια και πετούν μες στο δωμάτιο, ανατρέπουν ολόκληρους κόσμους, γίνονται συντεταγμένες, στους καθρέφτες. Ο Σαίξπηρ δανείζεται μόνο απ΄τη ζωή. Και παραμένει διαχρονικός επειδή έφθασε στην ουσία περισσότερο από κάθε άλλον, κάνοντας  την κατάρρευσή μας να μοιάζει μεγαλειώδης.

Ο κύριος Ληρ είναι μοντέρνος με κάτασπρα μαλλιά. Πεθαίνει πάντα στις εννιά και τέταρτο όταν και γίνεται κομμάτια η καρδιά του και ο κόσμος διορθώνεται. Μια προσευχή λοιπόν για αυτούς τους ήρωες. Θα τους αγαπούμε για τα λάθη τους. Παρέφρων και μεταξένιος μαζί, ο βασιλιάς Ληρ και οι πράξεις του χωρούν πολλή μεγαλοσύνη και ανθρωπιά.  Πάντα στο φόντο του σπουδαίου Σπύρου Βασιλείου που φτιάχτηκε από νύχτα και ερυθρό, ακμαίο χρώμα ο βασιλιάς τρελός απ΄την έγνοια αυτού του κόσμου πάλλεται αδιάκοπα.