Edward Hopper (1882-1967)

γράφει ο Απόστολος Θηβαίος

Διαβάστε όλες τις επιφυλλίδες του Απόστολου Θηβαίου στο 24grammata.com κλικ εδώ

Ο Αμερικάνος Έντουαρτ Χόπερ υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους, όχι μόνο του αμερικανικού, εγχώριου ρεαλισμού αλλά του ίδιου του ρεύματος σε παγκόσμιο επίπεδο. Θαυμαστής και λάτρης του Γάλλου Μανέ διέσωσε καθημερινές, ρεαλιστικές εικονογραφίες της αμερικανικής κοινωνίας, αντιστεκόμενος συνειδητά στα χρόνια των έξαλλων, αρχιτεκτονικών κατασκευών και των έντονων, χρωματικών και όχι μόνο αντιθέσεων. Οι πίνακές του στηρίζονται στην ακριβή και διεξοδική του ματιά. Οι κριτικοί της μοντέρνας, αμερικανικής τέχνης τον χαρακτήρισαν “ζωγράφο της μοναξιάς” αποδίδοντας αυτό το ουσιώδες χαρακτηριστικό στις προοπτικές των έργων του. Ο ίδιος δεν υιοθέτησε ποτέ αυτήν την ιδιότητα. Θεωρούσε πως περιγράφει καλύτερα τη ζωγραφική του η απεικόνιση καθημερινών ανθρώπων που πασχίζουν να κάνουν το καλύτερο δυνατό στη ζωή τους. Το σκληρό αυτό άθλημα της αγιωνυμίας, το οποίο τόσο εύστοχα περιέγραψε ο δικός μας Παύλος Μάτεσις γοήτευσε και συνάρπασε τον Χόπερ. Σ΄αυτήν ακριβώς την παραδεκτή απ΄τον ίδιο πρόθεση μπορούν να στηριχθούν ως προϋποθέσεις δημιουργίας ένα ορισμένο επίπεδο μοναξιάς και αγνότητας.
Ο καθηγητής του Έντουαρτ Χόπερ, Ρόμπερτ Χένρι,- διηγείται ο ίδιος ο ζωγράφος-, τον συμβούλευσε να εγκαταλείψει κάθε τέχνη και να επικεντρωθεί στο προσωπικό, ψυχικό του περιεχόμενο. Αυτήν ακριβώς την παρότρυνση θα ακολουθήσει ευλαβικά ο ζωγράφος καθ΄όλη τη διάρκεια της εξηκονταετούς πορείας του. Άνθρωπος χαμηλών προσδοκιών, με διόλου συναρπαστική ζωή επικεντρώθηκε στην ίδια τη ζωή όπως ακριβώς εξελίσσεται γύρω του, αποστρεφόμενος κάθε χαρακτηριστικό τύπο ανθρώπινου δράματος.
Ο ίδιος ο Χόπερ συμμετέχει στους πίνακές του αρκετά συχνά. Αυτό ακριβώς το στοιχείο υποδηλώνει την πρόθεσή του να απεικονίσει τη ζωή μέσα απ΄τη δική του ματιά.Καμιά σωτηρία δεν περιγράφεται στο έργο του Χόπερ, καθώς οι ζωγραφιές του ασφυκτικές μες στο μοντέρνο, αστικό χώρο αδυνατούν ν΄αρνηθούν την οριστική κατάργηση του βικτωριανού τοπίου, όπως ο ίδιος ο ζωγράφος το γνώρισε και το έζησε.
Δεδομένου του γεγονότος πως οι μεταβολές των τοπίων επιδρούν με τον καλύτερο ή άλλοτε τον χειρότερο τρόπο στην προσωπικότητά μας, μπορεί κανείς να φανταστεί την επίδραση της αλλαγής για αυτόν τον δεινό παρατηρητή της αμερικανικής πραγματικότητας, ακριβώς στο μεταίχμιο της καθολικής αλλαγής στο μοντέλο της αμερικανικής, κοινωνικής δομής. Αυτό ακριβώς το περιβάλλον, αστικό και αφιλόξενο, στερητικό σ΄όλα τα επίπεδα θα καταστεί η δεξαμενή των συμβόλων απ΄την οποία αντλεί ο Χόπερ την ατμόσφαιρα των καθημερινών σκιών του.