H Κάρπαθος σβήνει την Ιστορία της

Το σιωπηλό ξεστέλιασμα του Ιταλικού νεκροταφείου Καρπάθου.

Γράφει ο Μανώλης Δημελλάς

Ανηφορίζοντας από τα Πηγάδια για την αετοφωλιά, τις Μενετές, στην περιοχή  Πλατύολο,  όπου σχεδόν πάντα την δέρνουν οι ριπές του αγέρα, έχτισαν πριν 100 χρόνια, οι τότε κατακτητές Ιταλοί,  μια νεκρόπολη.
Ένα νεκροταφείο σχεδόν πάντα είναι φορτισμένο με μνήμες, ειδικά ένα στρατιωτικό κοιμητήριο που τα εκεί, άψυχα σώματα χάνονται, λιώνουν, στα σπλάχνα μιας άγνωστης πατρίδας.  Σήμερα η κρίση γίνεται αιτία να ξυπνήσουν  ένδοξες μνήμες και παράξενες στιγμές του παρελθόντος, το παλιό, Ιταλικό νεκροταφείο Καρπάθου, άγνωστο γιατί, χάνεται και σβήνει.
Δεν είμαστε εμείς «βάρβαροι», μα  όταν πριν λίγους μήνες οι Λίβυοι αντικαθεστωτικοί, μέσα στο μένος τους για την εξουσία, έσπαζαν, κατέστρεφαν, το συμμαχικό νεκροταφείο στην Βεγγάζη, σύσσωμοι  ξεσπαθώναμε, για την βίαιη διαγραφή της ιστορίας.
Στην δικιά μας περίπτωση, της Καρπάθου, και της νεκρόπολης των κατακτητών Ιταλών, ούτε που ξέρω σε ποιόν, σε τι, να χρεώσω την πολύχρονη αδιαφορία, ολιγωρία, για την αποκατάσταση ενός μνημείου, που αποτελεί αυθεντικό κομμάτι  της ιστορίας μας.
Στο διεγραμμένο παρελθόν πέρασε και το Ινδικό νεκροταφείο, οι φωτογραφίες του Γιώργου Σκευοφύλακα, θυμίζουν την νεκρόπολη πάνω από την δεξαμενή, λίγο έξω από τα Πηγάδια ανεβαίνοντας για την Αγία Κυριακή.
Οι νεκροί δεν διαμαρτύρονται, σβήνονται εύκολα, εμείς πάλι, με αργά και σταθερά βήματα, μεταμορφώνουμε τον κόσμο μας, σε ένα κοιμητήριο ζωντανών .
Ο  Ντίνος Γκατούλης, γιός του Sergio,  του Ιταλού στρατιώτη, τότε κατακτητή, που ο έρωτας για μια Καρπαθιά, τον  έκαμε να μείνει και  να στάθει στα πιο δύσκολα χρόνια του τόπου, ξεκίνησε  μια προσπάθεια αποκατάστασης της νεκρόπολης.
Πίστεψε, έβαλε τα δυνατά του, να γνωρίσει ο κόσμος την ιστορία, να την αποκαταστήσει και γιατί όχι, να δημιουργηθεί ένας πόλος έλξης του Ιταλού τουρίστα, που έχει σταθερό προορισμό την Κάρπαθο.
Ήταν το 1988, μετά από προσπάθειες, όταν η Ιταλική πρεσβεία έστελνε μαρμάρινη πλάκα, στον τότε δήμαρχο Μακρή, τότε ξεκινούσε και η μελέτη αποκατάστασης των 397,5 τ.μ. του νεκροταφείου. Την ίδια βραδιά που τοποθετήθηκε η σήμανση, «ex-cemitero», άγνωστοι  την έκαναν χίλια κομμάτια, δείχνοντας έναν άλλο, σκληρό, τρόπο αντιμετώπισης του παρελθόντος.
Το 1990 άλλαξε χέρια, πουλήθηκε το χωράφι, 7 στρεμμάτων, όμως σύμφωνα με το συμβόλαιο, το τμήμα που περιλαμβάνει το νεκροταφείο παραμένει, όπως είναι και φυσικό μια δημόσια έκταση.
Ακόμη και από δημαρχίας του Χρήστου Κατσάνη, η κατάρτιση του τεχνικού προγράμματος συμπεριλαμβάνει την αποκατάσταση του ξεχασμένου Ιταλικού νεκροταφείου, όμως  κανείς δεν φαίνεται να θέλει να «μπλέξει». Είτε γιατί θεωρούν το έργο αδιάφορο είτε γιατί, ακόμη χειρότερα, δεν θέλουν να «ενοχλήσουν» πρόσωπα και πράγματα.
Η οικογένεια Γκατούλη ξαναπροσπάθησε, πριν  λίγα χρόνια, επί δημαρχίας Ιωαννίδη,  έκανε νέα πρόταση  για την αποκατάσταση του χώρου, μάλιστα με δικιά την οικονομική χορηγία. Ακόμη και αυτή η πρόταση χάθηκε.
Σήμερα ακόμη μια προσπάθεια ομάδας δημοτών έπεσε στο κενό, στο προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο αρχές του Δεκέμβρη 2012,  απορρίφθηκε πλειοψηφικά, η αίτηση τους,   για την «διερεύνηση αποκατάστασης», μοναχά αυτό ζήτησαν. Απορίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίε, 32 δημότες υπέγραψαν το αίτημα για την εξέταση του θέματος. Όμως ποιός ακούει θέματα για παλιά, ξεχασμένα μνήματα.
Ίσως να ξυπνούν μνήμες  για τους παλιούς κατακτητές, τον επιβαλλόμενο θρασύ  εξιταλισμό της Καρπάθου, ίσως να μας πνίγει τέτοια ντροπή που ούτε χρόνο να μην θέλουμε να δώσουμε, ούτε και σπιθαμή χώρου.
Όμως η ιστορία δεν αλλάζει, όσους τάφους κι αν διαγράψουμε, όσα μνήματα και αν μεταφέρουμε, πάντα ο τόπος θα υπενθυμίζει την ιστορία του, εκείνοι που το αρνούνται θα στέκουν σαν ευάλωτοι ραγιάδες, στις μοιραίες επεμβάσεις σύγχρονων κατακτητών, ντόπιων και ξένων κοντόφθαλμων πειρατών, που  στην πρώτη ευκαιρία θα ορίζουν τον τόπο όπως τους βολεύει .