O Nick Cave και οι Bad Seeds Σπρώχνουν τα Όρια του Ουρανού

24grammata.com/ τραγούδι
γράφει η  Βασιλική Τζανάκου

O Nick Cave άστραψε ξανά με τις λεκτικές ριπές του. Ο Αυστραλιανής καταγωγής 55χρονος τραγουδιστής, στιχουργός, συγγραφέας,  σεναριογράφος  και ενίοτε ηθοποιός, με πάνω από 20 άλμπουμ στο βιογραφικό του έχει αγγίξει μέσω rock, punk και blues μελωδιών την ψυχή εκατομμύριων ανθρώπων.

Έχοντας ξεκινήσει την καλλιτεχνική του σταδιοδρομία ως τραγουδιστής της αυστραλιανής post-punk μπάντας The Birthday Party  και σηματοδοτώντας την καριέρα του με το σόλο ντεμπούτο του From Her to Eternity, o Cave χρησιμοποιεί ένταση, δράμα και σαρκασμό για να εξιστορήσει τραγούδια. Η βαρύτονη, με βάθος και όγκο φωνή του  έχει πολλές φορές παραλληλιστεί  με  αυτή των Leonard Cohen, Johnny Cash, Lee Hazlewood. Η ερμηνεία του, που θα μπορούσε να παρομοιαστεί με αυτή του Γιάννη Αγγελάκα, δίνει έμφαση στη λυρική απαγγελία και διεισδύει στα βάθη της  ψυχής του ακροατή. Το νόημα της κάθε λέξης καρφώνεται δυναμικά στο πεντάγραμμο και οι στιχομυθίες του συνιστούν ποίηση. Μικρά αυτοτελή ταξίδια που, με σκληρή πολλές φορές γλώσσα,  σε πετάνε πότε στην καυτή κόλαση της πραγματικότητας και πότε  στους αιθέρες και σε νεράιδοχώρες.

Η μπάντα του, οι  Bad Seeds, με τους  Warren Ellis στο βιολί, στο μαντολίνο και στην κιθάρα, Conway Savage στα πλήκτρα,  Martyn P. Casey στο μπάσο, και Thomas Wydler και Jim Sclavunos στα τύμπανα και στα κρουστά, προσφέρει με ώριμες μελωδίες τo μουσικό χαλί που αγκαλιάζει και δυναμικά υποστηρίζει όλες τις ιστορίες του Cave. Ο τελευταίος τους δίσκος  Push the Sky Away, που μόλις κυκλοφόρησε, διαφέρει σε πολλά σημεία από την προηγούμενη δουλειά, το Grinderman  που χαρακτηρίζεται κυρίως από σκληρούς rock ρυθμούς  και σκοτεινά και ηλεκτρισμένα blues. Η μετάβαση παραπέμπει σε  διαστημόπλοιο που μετά την εκτίναξη μπαίνει σε γαλήνια τροχιά, προσφέροντας  στον ακροατή μια ζεστή και μακάρια ευδαιμονία. Οι μελωδικές γραμμές των βιολιών και των εγχόρδων προσδίδουν μια αρμονική συνέχεια στις ιστορίες του Cave.  Οι λέξεις γλυκαίνουν από τις αγνές φωνές της παιδικής χορωδίας που συμμετέχει στην πλειονότητα των κομματιών του νέου δίσκου ή σε σημεία αποκτούν δυναμική που προέρχεται από την αντίφαση που δημιουργείται με τη μπάσα και βαθιά φωνή του Cave.

Οι θεματικές των στιχομυθιών στο Push The Sky Away είναι πολλές.  Το Wide Lovely Eyes επικεντρώνεται στο βλέμμα του αποχαιρετισμού. Το We Real Cool, καυτηριάζει το έλλειμμα ουσιαστικής επικοινωνίας στις ερωτικές σχέσεις, ενώ στο Mermaids, οι γοργόνες ‘ξεγλιστράνε μέσα από τα χέρια’ του Cave και βυθίζονται στο νερό. Ο ήρωας του Jubilee Street, σε «μια καταστροφή 10 τόνων» και έναντι 60 λιρών, αναζητά την αγάπη στην αγκαλιά της πόρνης Bee. Στο Higgs Boson Blues, ο Cave συνθέτει πολλαπλούς μύθους, γεωγραφικούς προορισμούς, ιστορίες βίας και ομορφιάς με πρωταγωνιστές όπως ο  Σατανάς, ο  Robert Johnson και ο Hannah Montana.  Ύμνο στη ζωή και στην ομορφιά αποτελεί το ομώνυμο του δίσκου κομμάτι Push The Sky Away  που προτρέπει τον ακροατή να αψηφά τα όποια εμπόδια και με πίστη στο εαυτό του να προχωρά πέρα από τα όρια του ουρανού.

Ο Cave είναι τακτικός επισκέπτης της Αθήνας και της ελληνικής υπαίθρου και έχει μυηθεί στην ελληνική παράδοση και σύγχρονη  (πολιτική) κουλτούρα. Την πρώτη του συναυλία την έδωσε το 1987 στο Σπόρτινγκ με την μπάντα του The Birthday Party. Έκτοτε, η Ελλάδα έχει γίνει μόνιμος προορισμός στο ετήσιο πρόγραμμά του. Τον έχουμε απολαύσει, μεταξύ άλλων,  στο Ρόδον, στο Θέατρο Λυκαβηττού, στο Terra Vibe στη Μαλακάσα και έχει θεαθεί πολλές φορές να νυχτοπερπατά στα στενά της πλάκας και τις παραλίες των ελληνικών νησιών. Έτσι, το γεγονός ότι ο Cave  και οι Bad Seeds δε λησμόνησαν σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο να δημιουργήσουν ένα κομμάτι με αναφορά στην Ελλάδα, δεν αποτελεί έκπληξη αλλά, ευχάριστο γεγονός.

Το Lightning Bolts συγκαταλέγεται, ίσως εύστοχα συναρτήσει της  ιδιοσυγκρασίας  του Cave, αποκλειστικά στην deluxe έκδοση του Push The Sky Away και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως το πιο δυνατό και πολιτικοποιημένο κομμάτι του δίσκου. Μάχιμα κρουστά, ηλεκτρισμένες μονότονες κιθάρες και φωνητικά πένθιμων ιαχών που παραπέμπουν σε αρχαιοελληνική τραγωδία διατηρούν μια συνεχή ένταση. Η ερμηνεία του Cave είναι αργή και σταθερή σε ρυθμό και οι απολήξεις των λέξεων αργόσυρτες.  Η ιστορία –  σαν σύγχρονη τραγωδία με πλοκή, δέση αλλά χωρίς λύση, εκτυλίσσεσαι σε πολυτελές ξενοδοχείο της Αθήνας  όπου ο Cave απολαμβάνει τις διακοπές του.  Όλα ξεκινάνε όταν ο Cave λαμβάνει δυο κεραυνούς, δώρο από τον Δία.  Διαπερνώντας  το πλέγμα του χρόνου,  χρησιμοποιώντας πολλαπλές μεταφορές και  με ευφυή σαρκασμό, ο Cave συνομιλεί με το Δία και τους κατοίκους της Αθήνας και καυτηριάζει τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα των χημικών αερίων και των δακρύων, όπου τα περιστέρια, στο πάλαι ποτέ λίκνο της δημοκρατίας,  φοράνε αντιασφυξιογόνες μάσκες, η νέα γενιά είναι ανέλπιδη και όλοι μας χαμένοι στο παρόν.

Οι στίχοι ακολουθούν:
Τwo lightning bolts were delivered to my room
They were gifts from Zeus
I rock the bolts in a basinet of pine
People ask me how I am
I say I am all right
I’m fine!
I push the lightning bolt in a pram
Till the sun goes down & it gets dark
The girls from Jubilee Street hang out their windows
And they wave & ask me how I am tonight
I say I am good
I’m all right!
In Athens all the youths are crying from the gas
I am by the hotel room working on a tan
People come up and ask me who I am
I say if you don’t know
Don’t ask
Zeus laughs but it’s the gas
He asks me how I am
I say Zeus don’t ask
My lightning bolts are jolts of joy
They are joy boys from Zeus
I fed them porridge in their booster seats of knowledge
And in the cradle of democracy the pigeons are wearing gas masks
My lightning bolts play in the elevators
They slide down the hotel banister
And Zeus throws a gas canister
And it spins around the pool
As pigeons wearing respirators
Steal the lightning bolts
Zeus wants them back
O my bolts of joy
O my darling little boys
They are lost to us
And people
They are never coming back
At night I watch them sleep
And cry years of tears
And it’s not the gas
People ask me how we are
We are I say mostly lost

διαβάστε και άλλα άρθρα της Βασ. Τζανάκου στο 24grammata.com κλικ εδώ