The resitution of the Parthenon marbles – Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα

24grammata.com/ αρχαιότητα/ αγγλικά

Ακολουθεί η μετάφραση του κειμένου και στην ελληνική γλώσσα

The review of the seizure

In 1799 Lord Elgin was appointed ambassador of Great Britain to the Sublime Porte at Constantinople. In 1800 he dispatched a team of artists to Athens, which then formed part of the Ottoman Empire. They were charged initially with drawing the monuments and making casts to adorn the lord’s country house in Scotland. At that time Elgin was not considering the removal of anything from the Athenian Acropolis.

When, in the course of international political events, Turkey forged a fruitful alliance with Britain against France, the Sultan became favourably disposed towards Elgin, as British Ambassador, who seized the opportunity for personal gain by acquiring an enormous collection of antiquities. His attention was focused primarily on the monuments on the Acropolis (the Parthenon topmost) which were very difficult of access and from which no one ever had been granted permission to remove sculptures.

Concurrently, by showering Turks in Constantinople and Athens with gifts and money and by using methods of bribery and fraud Elgin persuaded the Turkish dignitaries in Athens to turn a blind eye while his craftsmen removed those parts of the Parthenon they particularly liked. Elgin never acquired the permission to remove the sculptural and architectural decoration of the monument by the authority of the Sultan himself, who alone could have issued such a permit. He simply made use of a friendly letter from the Kaimakam, a Turkish officer, who at the time was replacing the Grand Vizier in Constantinople. This letter, handed out unofficially as a favour, could only urge the Turkish authorities in Athens to allow Elgin’s men to make drawings, take casts and conduct excavations around the foundations of the Parthenon, where some part of an inscription or relief might be buried, with the inevitable proviso that no harm be caused to the monuments.

Between 1801 and 1804 Elgin’s team was active on the Acropolis, hacking off and causing considerable damage to the sculptures and the monument, eventually detaching and dismembering a significant part (more or less half) of the remaining sculpted decoration of the Parthenon, together with certain architectural members such as a capital and a column drum. London and Athens now hold dismembered pieces of many of the sculptures.

Of the 97 surviving blocks of the Parthenon frieze, 56 have been removed to Britain and 40 are in Athens. Of the 64 surviving metopes, 48 are in Athens and 15 have been taken to London. Of the 28 preserved figures of the pediments, 19 have been removed to London and 9 are in Athens.

The shipping of these precious antiquities to Britain was fraught with difficulties, since they were moved from port to port. One ship sank and the sculptures, after prolonged exposure to the damp in various harbours, eventually arrived in England. In London they were shifted from sheds to warehouses, because Lord Elgin had been reduced to such penury by the enormous costs of wages, transportation, gifts and bribes to the Turks, that he was unable to accommodate them in his own house. So, after the mortgaging of the collection by the British state, he was obliged to sell the Parthenon Marbles to the British government, which transferred them to the British Museum in 1816.

Prior to this transaction a select Committee was appointed to consider the purchase and the evidence it gathered was placed before Parliament. A debate took place, where many voices expressed their skepticism and disapproval. Even thoughts about the return of the Marbles were expressed for the very first time. Strenuous objections were heard outside Parliament as well, the most impassioned being that of Lord Byron.

The removed sculptures
The Reunification of the Parthenon Sculptures
The pictures presented here show some of the most eloquent examples of the dismembered Parthenon Sculptures, which, at present, lie separated mostly in the British Museum of London and also in the Acropolis Museum of Athens. The viewer will be able to see “virtual reality” images of some of the sculptures, coming from the pediments, the metopes and the frieze. The parts in London are indicated in colour, what has remained in Athens is presented in white. These two sets of images are then digitally combined to prove the vital necessity of the reunification of all these sculptures. Those Parthenon Marbles that are on display at the British Museum make up approximately 60% of the total remaining sculptural material of the Parthenon. The need for their reunification with the other 40% approximately in Athens, is a cultural imperative that must be accomplished. It will be to the benefit of every visitor (scholar or not), who will seek to view the Parthenon and its historical environment.

History of the Parthenon
The Parthenon Sculptures are not freestanding pieces of art. They were created as architectural and symbolic parts of the temple of Athena, built in the 5th c. BC at the height of the glory of ancient Greek culture. The concept realized in the construction of the building is balance through symmetry, summed up in the triad of metopes, frieze and pediments. The monument is fully understood only with its sculptures and the sculptures are meaningful only next to the temple, in their natural and historical environment. The Parthenon still stands as a great monument after 2,500 years, and is considered a powerful symbol of freedom of thought, democracy, philosophy, harmony and liberty. It is the foremost monument of Western civilization. UNESCO has selected the Parthenon as its logo, and has placed the Acropolis in the World Heritage List.

The Parthenon Sculptures
Of the 97 surviving blocks of the Parthenon frieze, 56 have been removed to London and 40 are in Athens. Of the 64 surviving metopes, 48 are in Athens and 15 have been taken to London. Of the 28 preserved figures of the pediments, 19 have been transferred to London and 9 are in Athens. The Parthenon frieze is considered to depict the procession of the Panathenaic festival. The metopes show: on the eastern side the Gigantomachy, on the western side the Amazonomachy, on the northern side the Trojan War and the southern side the Struggle between the Lapiths and Centaurs. The eastern pediment depicts the birth of Athena and the western pediment shows the contest between Athena and Poseidon for the patronage of Athens.

Proposal for co-operation
Greece is asking for collaboration of Great Britain in the name of the monument itself and in the name of the World’s Cultural Heritage. This can be effected through bilateral cultural and educational co-operation. More specifically, the proposal envisages the exhibition of the reunified Parthenon Sculptures in a large hall of the New Acropolis Museum Greece and Geat Britan can share in the restoration and the revival of the Parthenon. Displaying the Parthenon Sculptures in unity will enable un to enhance our reading of this unique monument, develop scholarship and reveal to future generations the achievements of mankind. Texts and images by E. Korka, Head of the Department of Greek and Foreign Archaeological Intitutes, Organisations, and international Issues, from the edition “The Reunification of the Parthenon Sculptures”, Hellenic Ministry of Culture and Tourism, 1st edition Athens 2002, 2nd Edition Athens 2003. (KAPON editions)

Presentation of the Parthenon Sculptures (ppt)

Of the sculpted decoration of the temple, the following have survived:

Metopes

East side (Gigantomachy)
in the Acropolis Museum: all the plaques (14)

West side (Amazonomachy)
in situ on the monument: all the plaques (14)

North side (Trojan War)
in situ or in the Acropolis Museum: 13 whole or fragmentary plaques

South side (Struggle between Lapiths and Centaurs)
in situ on the monument: 1 plaque
in the Acropolis Museum: 11 whole or fragmentary plaques
in the British Museum: 16 whole or fragmentary plaques (fragments of 6 of them are also kept in the Acropolis Museum)

Pediments

East pediment (Birth of Athena)
in the Acropolis Museum: 4 figures (C, H, N, P)
in the British Museum: 10 figures (A, B, D, E, F, G, K, L, M, O)

West pediment (Fight between Athena and Poseidon)
in the Acropolis Museum: 8 figures (B, E, J, K, S, U, V, W))
in the British Museum: 4 figures (A, P, Q, T)
fragments of the same figure in the British Museum and the Acropolis Museum: 6 figures (C, H, L, M, N, O)

Frieze
The frieze depicted the Procession of the Great Panathenaea and originally comprised 115 plaques (119 relief surfaces, since the corner stones are numbered twice). Of these 112, whole or sections, have survived:

West side (all the 16 plaques are preserved)
in the Acropolis Museum: 13 plaques
in the British Museum: 2 plaques
fragments of the same plaque in the British Museum and the Acropolis Museum: 1 plaque

South side (41 plaques are preserved)
in situ on the monument: 2 plaques
in the Acropolis Museum: 12 plaques
in the British Museum: 24 plaques
fragments of the same plaque in the British Museum and the Acropolis Museum: 3 plaques

North side (46 plaques are preserved)
in the Acropolis Museum: 24 plaques
in the British Museum: 15 plaques
fragments of the same plaque in the British Museum and the Acropolis Museum: 7 plaques

East side (9 plaques are preserved)
in the Acropolis Museum: 3 plaques
in the British Museum: 1 plaque
fragments of the same plaque in the British Museum and the Acropolis Museum: 5 plaques

Το ιστορικό της αφαίρεσης
Το 1799 ο Λόρδος Έλγιν διορίστηκε πρεσβευτής της Μεγάλης Βρετανίας στην Υψηλή Πύλη στην Κωνσταντινούπολη. Το 1800 έστειλε τεχνίτες του στην Αθήνα, η οποία αποτελούσε τότε τμήμα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το συνεργείο είχε αρχικώς την αποστολή να σχεδιάσει τα μνημεία και να λάβει εκμαγεία για τη διακόσμηση της έπαυλης του λόρδου στη Σκωτία. Την εποχή εκείνη ο Έλγιν δεν είχε διανοηθεί τη δυνατότητα αφαίρεσης γλυπτών από την Αθηναϊκή Ακρόπολη. Όταν τα διεθνή πολιτικά γεγονότα οδήγησαν την Τουρκία σε συμμαχία με τη Μ. Βρετανία εναντίον της Γαλλίας, ο Σουλτάνος έδειξε την εύνοιά του στον Έλγιν ως βρετανό πρεσβευτή, ο οποίος και άδραξε την ευκαιρία για να ωφεληθεί προσωπικά και ν’ αποκτήσει μια τεράστια συλλογή από αρχαιότητες. Τότε έστρεψε την προσοχή του στα μνημεία της Ακρόπολης (κυρίως στον Παρθενώνα), στα οποία ήταν πολύ δύσκολο να πλησιάσει κανείς και από τα οποία δεν είχε δοθεί ποτέ άδεια αφαίρεσης γλυπτών.

Ταυτόχρονα, με άφθονα δώρα προς τους Τούρκους της Κωνσταντινούπολης και της Αθήνας και με δωροδοκίες και εξαπατήσεις ο Έλγιν έπεισε τους Τούρκους προεστώτες της Αθήνας να σιωπήσουν όσο τα συνεργεία του αφαιρούσαν τα τμήματα του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα που είχαν επιλέξει. Ο Έλγιν ποτέ δεν εξασφάλισε επίσημη άδεια από τον ίδιο το Σουλτάνο για την αφαίρεση του γλυπτού και αρχιτεκτονικού διακόσμου του μνημείου, αφού μόνο εκείνος είχε τη δικαιοδοσία να παραχωρήσει τέτοια άδεια.

Αντιθέτως χρησιμοποίησε με έντεχνο τρόπο μια φιλική επιστολή του Καϊμακάμη, Τούρκου αξιωματούχου, ο οποίος εκείνη την εποχή αντικαθιστούσε τον Μέγα Βεζίρη στην Κωνσταντινούπολη. Η επιστολή που του δόθηκε ανεπίσημα ως χάρη, προέτρεπε τις Τουρκικές αρχές στην Αθήνα να επιτρέψουν στα συνεργεία του Έλγιν να σχεδιάσουν, να λάβουν εκμαγεία και να διενεργήσουν ανασκαφή γύρω από τα θεμέλια του Παρθενώνα, όπου ίσως βρισκόταν θαμμένη κάποια επιγραφή ή ανάγλυφο, με τον όρο ότι δεν θα βλάπτονταν με κανένα τρόπο τα μνημεία.

Από το 1801 έως το 1804 τα συνεργεία του Έλγιν δρούσαν στην Ακρόπολη, προκαλώντας σημαντικές ζημίες στα γλυπτά και το ίδιο το μνημείο, αποσπώντας και διαμελίζοντας ένα σημαντικό μέρος (περίπου το ήμισυ) από το σωζόμενο γλυπτό διάκοσμο του Παρθενώνα, μαζί με ορισμένα αρχιτεκτονικά μέλη, όπως ένα κιονόκρανο και ένα σπόνδυλο από κίονα. Σήμερα μεταξύ Αθήνας και Λονδίνου βρίσκονται διαμελισμένα πολλά τμήματα συχνά από το ίδιο γλυπτό.

Από τους 97 σωζόμενους λίθους της ζωφόρου του Παρθενώνα, οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. Από τις 64 σωζόμενες μετόπες, οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων, οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα.

Η μεταφορά με πλοία αυτών των ανεκτίμητης αξίας αρχαιοτήτων στην Αγγλία αντιμετώπισε δυσκολίες, αφού γινόταν από λιμάνι σε λιμάνι. Ένα πλοίο βούλιαξε και τα γλυπτά, ύστερα από παρατεταμένη έκθεση στην υγρασία των διάφορων λιμανιών, έφτασαν τελικά στη Βρετανία. Στο Λονδίνο μεταφέρθηκαν σε διάφορες αποθήκες, αφού ο Λόρδος Έλγιν είχε χάσει την περιουσία του, εξαιτίας των τεράστιων ποσών που δαπάνησε για τα συνεργεία του, τη μεταφορά των γλυπτών και τις δωροδοκίες των Τούρκων αξιωματούχων, έτσι ώστε να του είναι αδύνατο να τα στεγάσει σε δικό του χώρο. Έτσι ύστερα από την υποθήκευση της συλλογής του από το Βρετανικό κράτος, αναγκάστηκε να πουλήσει τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στη Βρετανική Κυβέρνηση, η οποία και τα μετέφερε το 1816 στο Βρετανικό Μουσείο.

Πριν από αυτήν την τελική συναλλαγή είχε ανατεθεί σε ειδική Εξεταστική Επιτροπή να μελετήσει τα στοιχεία της υπόθεσης και τα πορίσματά της τέθηκαν υπόψη του Βρετανικού Κοινοβουλίου.

Κατά τη διάρκεια της Κοινοβουλευτικής συνεδρίας που έλαβε χώρα, ακούστηκαν πολλές φωνές που εξέφρασαν σκεπτικισμό και απόρριψη για τις ενέργειες του Έλγιν. Ακόμα και σκέψεις για την επιστροφή των Μαρμάρων διατυπώθηκαν τότε για πρώτη φορά. Ισχυρές ενστάσεις ακούστηκαν και εκτός Κοινοβουλίου, με θερμότερο υποστηρικτή τους το Λόρδο Βύρωνα.

Τα γλυπτά που λείπουν

Η Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα
Οι εικόνες που παρουσιάζονται εδώ αποτελούν ορισμένα από τα πιο εύγλωττα παραδείγματα των διαμελισμένων Γλυπτών του Παρθενώνα, τα οποία σήμερα βρίσκονται διασπαρμένα κυρίως μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου στο Λονδίνο και του Μουσείου της Ακρόπολης στην Αθήνα. Ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να θαυμάσει σε εικονική αναπαράσταση συνθέσεις εικόνων από διαμελισμένα Γλυπτά των αετωμάτων, των μετοπών και της ζωφόρου. Τα τμήματα που βρίσκονται στο Λονδίνο αποδίδονται με χρώμα, ενώ ότι είναι στην Αθήνα αποδίδεται λευκό. Οι εικόνες των διαμελισμένων μορφών ενοποιούνται ψηφιακά για να καταδείξουν την αναγκαιότητα της επανένωσης όλων των τμημάτων αυτών των Γλυπτών. Τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο, αποτελούν το 60% περίπου του συνόλου του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα που σώζεται σήμερα. Η ανάγκη για την επανένωση τους με το άλλο 40% περίπου που βρίσκεται στην Αθήνα αποτελεί έναν πολιτιστικό στόχο, ο οποίος επιβάλλεται να ολοκληρωθεί. Θα είναι προς όφελος κάθε επισκέπτη (επιστήμονα ή μη) που επιδιώκει να δει τον Παρθενώνα σε σχέση με το ιστορικό του περιβάλλον.

Η ιστορία του Παρθενώνα
Το Γλυπτά του Παρθενώνα δεν είναι αυθύπαρκτα έργα τέχνης. Δημιουργήθηκαν ως αρχιτεκτονικά και συμβολικά μέρη του ναού της Αθηνάς, που χτίστηκε τον 5ο αι. π.Χ., στην ακμή της δόξας του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Η σύλληψη της αρχικής ιδέας, υλοποιούμενη με την κατασκευή του κτίσματος, μετουσιώνεται στην ισορροπία διαμέσου της συμμετρίας και μορφοποιείται με το τρίγωνο που σχηματίζουν οι μετόπες, η ζωφόρος και τα αετώματα. Το μνημείο γίνεται πλήρως κατανοητό μόνο με τα Γλυπτά του και τα Γλυπτά αυτά αποκτούν την πραγματική τους εννοιολογική υπόσταση μόνο πλησίον του ναού, στο φυσικό και ιστορικό τους περιβάλλον. Ο Παρθενώνας στέκεται ως κορυφαίο μνημείο εδώ και 2.500 χρόνια και θεωρείται ύψιστο σύμβολο της ελευθερίας της σκέψης, της δημοκρατίας της σκέψης, της φιλοσοφίας, της αρμονίας και της ανωτερότητας. Αποτελεί το αξεπέραστο μνημείο του Δυτικού πολιτισμού. Η ΟΥΝΕΣΚΟ επέλεξε τον Παρθενώνα ως έμβλημα της και συμπεριέλαβε τον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης στον κατάλογο με τα μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

Τα Γλυπτά του Παρθενώνα
Από τους 97 σωζόμενους λίθους από τη ζωφόρο του Παρθενώνα, οι 56 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 40 στην Αθήνα. Από τις 64 σωζόμενες μετόπες, οι 48 βρίσκονται στην Αθήνα και οι 15 στο Λονδίνο. Από τις 28 σωζόμενες μορφές των αετωμάτων, οι 19 βρίσκονται στο Λονδίνο και οι 9 στην Αθήνα. Η ζωφόρος του Παρθενώνα θεωρείται ότι απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Οι μετόπες εικονίζουν: στην ανατολική πλευρά τη Γιγαντομαχία, στην δυτική πλευρά την Αμαζονομαχία, στην βόρεια τον Τρωικό Πόλεμο και στην νότια πλευρά τη μάχη μεταξύ Κενταύρων και Λαπίθων. Στο ανατολικό αέτωμα αναπαριστάται η γέννηση της Αθηνάς, ενώ στο δυτικό αέτωμα η διαμάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας.

Πρόταση για συνεργασία
Η Ελλάδα επιδιώκει τη συνεργασία με τη Μεγάλη Βρετανία στο όνομα του ίδιου του μνημείου και της παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μέσω διμερούς πολιτιστικής και εκπαιδευτικής συνεργασίας. Πιο συγκεκριμένα η πρόταση αφορά στην έκθεση των Γλυπτών του μνημείου στην ειδική αίθουσα του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης. Η Ελλάδα και η Μεγάλη Βρετανία μπορούν να συνεργαστούν για την αναβίωση του Παρθενώνα. Η αποκατάσταση της ενότητας των Γλυπτών θα μας δώσει την δυνατότητα να εμπλουτίσουμε τη γνώση μας γι’ αυτό το μοναδικό μνημείο, να εμβαθύνουμε στις μελέτες μας και να αποκαλύψουμε στις επόμενες γενιές τα επιτεύγματα της ανθρωπότητας. Κείμενα και εικόνες από την Ε. Κόρκα Προϊστάμενη του Τμήματος Ελληνικών και Ξένων Αρχαιολογικών Ιδρυμάτων, Οργανισμών και Διεθνών Θεμάτων από την έκδοση “Η Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα”, Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, Α’ Έκδοση 2002, Β’ Έκδοση Αθήνα 2003. (Εκδόσεις Καπον)

Παρουσίαση των Γλυπτών του Παρθενώνα (ppt)

Από τον γλυπτό διάκοσμο του ναού σώζονται τα ακόλουθα τμήματα:

Μετόπες

Ανατολική πλευρά (Γιγαντομαχία)
στο Μουσείο Ακροπόλεως: όλες οι πλάκες (14) – στη θέση τους έχουν τοποθετηθεί αντίγραφα

Δυτική πλευρά (Αμαζονομαχία)
στη θέση τους στο μνημείο: όλες οι πλάκες (14)

Βόρεια πλευρά (Τρωικός Πόλεμος)
στη θέση τους ή στο Μουσείο Ακροπόλεως: 13 πλάκες ακέραιες ή σε θραύσματα

Νότια πλευρά (αγώνας Λαπιθών-Κενταύρων)
στη θέση τους στο μνημείο: 1 πλάκα
στο Μουσείο Ακροπόλεως: 11 πλάκες ακέραιες ή σε θραύσματα
στο Βρετανικό Μουσείο: 16 πλάκες ακέραιες ή σε θραύσματα (θραύσματα των 6 από αυτές φυλάσσονται και στο Μουσείο Ακροπόλεως)

Αετώματα

Ανατολικό αέτωμα (γέννηση της Αθηνάς)
στο Μουσείο Ακροπόλεως: 4 μορφές (C, H, N, P)
στο Βρετανικό Μουσείο: 10 μορφές (A, B, D, E, F, G, K, L, M, O)

Δυτικό αέτωμα (αγώνας Αθηνάς και Ποσειδώνα)
στο Μουσείο Ακροπόλεως: 8 μορφές (B, E, J, K, S, U, V, W)
στο Βρετανικό Μουσείο: 4 μορφές (A, P, Q, T)
θραύσματα της ίδιας μορφής στο Βρετανικό Μουσείο και στο Μουσείο Ακροπόλεως: 6 μορφές (C, H, L, M, N, O)

Ζωφόρος
Απεικόνιζε τα Μεγάλα Παναθήναια και την αποτελούσαν 115 πλάκες (119 ανάγλυφες επιφάνειες, αφού οι γωνιαίοι λίθοι αριθμούνται διπλά). Από αυτές σώζονται πλήρεις ή σε θραύσματα 112 πλάκες. Ειδικότερα:

Δυτική πλευρά (σώζονται και οι 16 πλάκες)
στο Μουσείο Ακροπόλεως: 13 πλάκες
στο Βρετανικό Μουσείο: 2 πλάκες
θραύσματα της ίδιας πλάκας στο Βρετανικό Μουσείο και στο Μουσείο Ακροπόλεως: 1 πλάκα

Νότια πλευρά (σώζονται 41 πλάκες)
στη θέση τους στο μνημείο: 2 πλάκες
στο Μουσείο Ακροπόλεως: 12 πλάκες
στο Βρετανικό Μουσείο: 24 πλάκες
θραύσματα της ίδιας πλάκας στο Βρετανικό Μουσείο και στο Μουσείο Ακροπόλεως: 3 πλάκες

Βόρεια πλευρά (σώζονται 46 πλάκες)
στο Μουσείο Ακροπόλεως: 24 πλάκες
στο Βρετανικό Μουσείο: 15 πλάκες
θραύσματα της ίδιας πλάκας στο Βρετανικό Μουσείο και στο Μουσείο Ακροπόλεως: 7 πλάκες

Ανατολική πλευρά (σώζονται 9 πλάκες)
στο Μουσείο Ακροπόλεως: 3 πλάκες
στο Βρετανικό Μουσείο: 1 πλάκα
θραύσματα της ίδιας πλάκας στο Βρετανικό Μουσείο και στο Μουσείο Ακροπόλεως: 5 πλάκες

odysseus.culture.gr