24γράμματα:, Ιστορία της Λογοτεχνίας
Ανάλυση του έργου “Οι Άθλιοι των Αθηνών” του Ιωάννη Κονδυλάκη
Sep
24grammata.com/ ιστορία της Λογοτεχνίας
Διαβάστε ολόκληρο το έργο “Οι Άθλιοι των Αθηνών” στο e-book του 24grammata.com
Οι Άθλιοι των Αθηνών του Ιωάννη Κονδυλάκη δημοσιεύτηκαν πρώτη φορά στην εφημερίδα Εστία από την 1η Ιουνίου ως τις 5 Νοεμβρίου 1894. Ο συγγραφέας υπέγραφε το έργο με το ψευδώνυμο Βαρδής Γύπαρης. Το έργο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί νατουραλιστικό μυθιστόρημα και ο συγγραφέας (όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του έργου) είχε επηρεαστεί από τους Αθλίους του Βίκτωρος Ουγκώ, αλλά και από τους υπόλοιπους εκπροσώπους του γαλλικού νατουραλισμού (Balzac, Flaubert, Emil Zola). Βασική ηρωίδα του έργου είναι η Μαριώρα Λωρέντζου μια δεκαεξάχρονη κοπέλα από την Τήνο, η οποία έρχεται στην Αθήνα για να εργαστεί και με αυτό τον τρόπο να εξοικονομήσει τα απαραίτητα χρήματα για την προίκα της. Στους τέσσερις τόμους του έργου ο Κονδυλάκης μας περιγράφει τις περιπέτειες της Μαριώρας στην Αθήνα της δεκαετίας του 1870, μας παρουσιάζει πλήθος χαρακτήρων της αθηναϊκής κοινωνίας και στηλιτεύει την κοινωνική και ηθική εξαθλίωση, την αδικία και τη διαφθορά της κοινωνίας με την οποία έρχεται σε επαφή η αθώα Μαριώρα. Η ηθική διδασκαλία όλου του έργου συνοψίζεται σε μια ρήση της μητέρας της Μαριώρας στην αρχή κιόλας του έργου: «Εις τας πόλεις ήσαν στημέναι πολλαί παγίδες κατά της αθωότητος και της αρετής και ότι έπρεπε να δυσπιστή και να προσέχη». Ο Κονδυλάκης χρησιμοποιώντας μια απλή καθαρεύουσα γλώσσα περιγράφει παραστατικά τον υπόκοσμο εκείνης της εποχής και εκθέτει πολλά καυτά κοινωνικά προβλήματα. Σύμφωνα με τον Π. Δ. Μαστροδημήτρη («Τα μυθιστορήματα του Ιωάννη Κονδυλάκη», Η νεοελληνική σύνθεση. Θέματα και κατευθύνσεις της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Εκδόσεις Νεφέλη, Αθήνα, 1999, σ. 207) η μεγάλη έκταση του έργου και ο επεισοδιακός χαρακτήρας των επιμέρους κεφαλαίων – καθένα από τα οποία παρουσιάζει και ένα σχετικό αυτόνομο περιστατικό – οφείλεται στον τρόπο έκδοσης του έργου με τη μορφή συνεχούς σειράς επιφυλλίδων. Παρ’ όλα αυτά αναμφισβήτητη είναι η αφηγηματική δεξιότητα του Κονδυλάκη, που κρατά σε εγρήγορση τον αναγνώστη και έκανε τους Άθλιους των Αθηνών ένα απ’ τα δημοφιλέστερα αναγνώσματα της εποχής του.