Ελλάδα 1821 - 1864, Ιστορία, Ιταλικά, Σπάνια ή παλαιά βιβλία
Η απεικόνιση της Επανάστασης του 1821 στα έργα ιταλών ζωγράφων.
24grammata.com/ Ελλάδα 1821-1864
το παρόν κείμενο αποτελεί μέρος επιστημονικής έρευνας, που βρίσκεται σε εξέλιξη
Στυλιανή Μπίκα
Υπ. Διδάκτωρ στο Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας Α.Π.Θ.
[email protected]
24grammata.com- free ebook / κατηγορία επιστημονικές μελέτες
Η εκδήλωση της ελληνικής Επανάστασης συνέπεσε χρονικά με τις σκληρές αποφάσεις της Ιερής Συμμαχίας έπειτα από το Συνέδριο της Βιέννης το 1815. Η πολιτική αλλά και η διπλωματική συγκυρία ήταν εξαιρετικά δυσχερείς. Οι Ευρωπαίοι την περίοδο αυτή αναζητούσαν ένα πραγματικό σύστημα ισορροπίας μεταξύ των Δυνάμεων. Όμως υπήρχαν στην Ιταλία εξεγέρσεις (σε Νεάπολη και Σαρδηνία), όπως στην Ισπανία επίσης, ενώ ερχόταν να προστεθεί και η είδηση της Ελληνικής Επανάστασης.
Η ελληνική εξέγερση αποτελούσε απειλή για την ευρωπαϊκή κατάσταση των πραγμάτων γιατί υπονόμευε την αρχή της νομιμότητας, δηλαδή την αποκατάσταση των συνόρων των Ευρωπαϊκών Ηγεμονιών όπως ήταν περίπου πριν τους Ναπολεόντειους πολέμους. Τα ισχυρά ευρωπαϊκά κράτη και οι κυβερνήσεις τους γνώριζαν πως η επανάσταση αυτή ήταν ικανή να επηρεάσει τα συμφέροντα τους και να κλυδωνίσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία, η ύπαρξη της οποίας διασφάλιζε κλειστά τα Στενά για τους Ρώσους, αποτελούσε μια πρόσφορη χώρα για οικονομική εκμετάλλευση από τους Άγγλους, δεν επέτρεπε στους Γάλλους να δραστηριοποιηθούν στη Μεσόγειο και κρατούσε υποταγμένα τα Βαλκάνια στο Σουλτάνο διασφαλίζοντας τα συμφέροντα της Αυστρίας.
Η κοινή γνώμη όμως διέπονταν από φιλελληνικά αισθήματα και η φιλελληνική ιδέα γεννήθηκε μέσα στη συνείδηση των πνευματικών ανθρώπων της Ευρώπης οι οποίοι, έχοντας έρθει σε επαφή με τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, διατηρούσαν την συμπάθειά τους για τους απογόνους των αρχαίων Ελλήνων. Mεγάλο μέρος αυτών των ευρωπαίων πολιτών θέλησαν να συστρατευθούν με τους Έλληνες εξεγερμένους. Η ύπαρξη του φιλελληνικού ρεύματος έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821 γιατί δεν εκδηλώθηκε μόνο στο ιδεολογικό πεδίο. Αποδείχθηκε στην πράξη ως μια εκδήλωση συμπαράστασης αφού από την Ευρώπη στέλνονταν χρήματα, τρόφιμα και πολεμοφόδια προς τους Έλληνες αλλά και στρατολογούνταν εθελοντές. Ο ξεσηκωμός των Ελλήνων δεν προκάλεσε τυχαία την έντονη κινητοποίηση εθελοντών σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Οι άνθρωποι αυτοί, πνεύματα ανήσυχα και φιλελεύθερα, πρώην στρατιωτικοί με εξαίρετες γνώσεις, αρχαιολάτρες και ρομαντικοί καλλιτέχνες, φλογεροί οπαδοί της δημοκρατίας και νέοι κυρίως άνθρωποι, φοιτητές γεμάτοι ενθουσιασμό και ορμή ερχόταν να εκδηλώσουν την συμπαράστασή τους προς τον ελληνικό λαό. Πολλοί ήταν εκείνοι που κατηγορήθηκαν ως πράκτορες ξένων δυνάμεων τυχοδιώκτες· ασφαλώς υπήρξαν και τέτοια στοιχεία, αλλά δεν αποτελούν αντικείμενο αυτής της μελέτης. Όσοι χαρακτηρίστηκαν Φιλέλληνες, ήταν απλώς οι λάτρεις μιας αρχαιότητας που αφυπνίστηκε ύστερα από αιώνες. ΄Εχοντας πηγή έμπνευσης την κλασική τους παιδεία και την αγάπη τους για την ελευθερία, διαμόρφωσαν με τις ιδέες τους τη συνείδηση του δυτικού κόσμου και δημιούργησαν πρότυπα για την ελευθερία της σκέψης και την αξιοπρέπεια του ατόμου.
Αποτέλεσαν το πρώτο κίνημα αλληλεγγύης στη νεότερη Ιστορία, δίνοντας τη δυνατότητα στον δυτικό κόσμο να ανακαλύψει για μια ακόμη φορά τις ρίζες του στην κλασική αρχαιότητα και στους Έλληνες να ενταχτούν στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Επρόκειτο για μια σχέση αμφίδρομη που άνθισε μέσα από τις μεγάλες κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές αλλαγές που συντελούνταν στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα στη δυτική Ευρώπη.
Πέρα όμως από την υλική βοήθεια υπάρχει και η εκδήλωση του φιλελληνικού πνεύματος μέσα από την τέχνη και ιδιαίτερα μέσα από τη ζωγραφική.
Το Φιλελληνικό Κίνημα που εκδηλώθηκε στην Ιταλική Χερσόνησο με πολλούς τρόπους και ενεργά οφείλεται στο γεγονός ότι στο έδαφός της υπήρχαν μικρά βασίλεια-κράτη και ένα μεγάλο μέρος της βρισκόταν υπό αυστριακή κατοχή. Η καταπίεση ήταν τόσο τυραννική που προκάλεσε την αντίσταση των Καρμπονάρων1 και της ιταλικής διανόησης. Δύο επαναστάσεις το 1820 και το 1821 στο βασίλειο της Νεαπόλεως και των Δύο Σικελιών καθώς και στο βασίλειο της Σαρδηνίας και του Πεδεμοντίου καταπνίγηκαν στο αίμα από τους Αυστριακούς και μετά από αυτό Ιταλοί και Έλληνες πατριώτες λογίζονταν συμμαχητές. Οι φιλελεύθερες ιδέες αποτελούσαν συνδετικό κρίκο που ένωνε τους δύο λαούς. Επιπρόσθετα υπήρχε και το κοινό στοιχείο της Χριστιανικής θρησκείας που θεωρήθηκε ως ένα από τα αίτια της ανάπτυξης του ιταλικού φιλελληνισμού. Ο ελληνικός και ο ιταλικός λαός είχαν μακραίωνη παράδοση και η ιστορική εμπειρία του παρελθόντος τους ένωνε.
Οι Ελληνικές παροικίες οι οποίες είχαν ιδρυθεί στην Ιταλική Χερσόνησο σταδιακά μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 στη Βενετία, το Λιβόρνο, την Πίζα, την Τεργέστη, τη Νεάπολη και αλλού άκμαζαν στο ιταλικό έδαφος και πρόσφεραν τις κατάλληλες συνθήκες για την εκδήλωση του φιλελληνικού κινήματος το οποίο εκδηλώθηκε ως εξής:
1. Περίθαλψη Ελλήνων στρατιωτών και προσφύγων με ελεύθερη δράση και διακίνησή τους.
2. Προώθηση στην Ελλάδα Ιταλών αλλά και άλλων φιλελλήνων.
3. Μεταφορά πολεμοφοδίων και οπλισμού στην Ελλάδα.
4. Οικονομική ενίσχυση του Ελληνικού λαού.
5. Εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και εκκλήσεις υπέρ των Ελλήνων.
6. Σύνδεση των Ελλήνων με άλλες Ευρωπαϊκές Φιλελληνικές εταιρείες και κομιτάτα.
Στο ελληνικό έδαφος η πλειονότητα των Ιταλών αφοσιώθηκε στους σκοπούς του αγώνα και πολλοί ήταν εκείνοι που θυσιάστηκαν για την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Ειδικά στη μάχη του Πέτα, έπεσαν ηρωικώς μαχόμενοι 18 Ιταλοί πατριώτες. Οι Ιταλοί εθελοντές οι οποίοι κατέφθασαν στην Ελλάδα από το καλοκαίρι του 1821 μέχρι και το τέλος του Αγώνα ήταν 137. Κατάγονταν οι περισσότεροι από το Πεδεμόντιο και τη Σαρδηνία ενώ σημαντικός αριθμός ήταν από την Νεάπολη και τη Σικελία…
24grammata.com- free ebook / κατηγορία επιστημονικές μελέτες