Τα αντικείμενα “Φετίχ” του καπνιστή

Καλειδοσκόπιο (ένθετο του 24grammata.com)

 Αρχισυντάκτης και Υπεύθυνος του Καλειδοσκοπίου: Απόστολος Θηβαίος

Η… «ΚΟΜΨΗ» ΟΨΗ ΤΟΥ ΚΑΠΝΟΥ.

Μιλώντας για το τσιγάρο και το κάπνισμα, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το γεγονός πως η συγκεκριμένη απόλαυση, όπως και κάθε άλλη, συνδέεται άμεσα τόσο με μια ορισμένη ψυχολογία, όσο και με μια σειρά από αντικείμενα, τα οποία κάθε άλλο παρά αδιάφορα παραμένουν για το χρήστη. Αυτά συμπληρώνουν ή καθιστούν πιο εύκολη και κυρίως πιο ποιοτική την πρόσληψη του καπνού. Συχνά χρησιμοποιούνται όχι τόσο με αφορμή τη λειτουργικότητά τους, όσο κυρίως εξαιτίας της κομψότητας, την οποία προσδίδουν σε μια μάλλον άκομψη συνήθεια. Εξειδικευμένα καταστήματα, με μια ευρεία γκάμα αντικειμένων καπνού υπάρχουν σε όλες τις πόλεις και στις περισσότερες των περιπτώσεων εξαργυρώνουν την εξειδίκευσή τους σε μια τόσο διαδεδομένη απόλαυση με υψηλές τιμές.
Παρόλες όμως τις απαιτήσεις για τη μεγιστοποίηση της απόλαυσης του καπνού, δεν πρέπει να ξεχνούμε πως η σχέση των αντικειμένων αυτών με τον καπνό αποτελεί μια ακόμα εξάρτηση, ίσως πιο ισχυρή από αυτήν του τσιγάρου. Η υλιστική εποχή μας, η ανάγκη για επιβεβαίωση ενός ορισμένου, κοινωνικού επιπέδου, η καλαισθησία και τα εξαιρετικά, κατασκευαστικά υλικά των συγκεκριμένων αντικειμένων καθιστούν τη χρήση τους κάτι παραπάνω από επιβεβλημένη, επιβεβαιώνοντας έτσι την άποψη που θέλει μεγάλο ποσοστό καπνιστών να ενδίδουν στον καπνό, όχι μόνο για την άμεση απόλαυση, αλλά και για την ικανοποίηση μιας άλλης ανάγκης, αυτής του καταναλωτισμού και του προσδιορισμού της ύπαρξης μέσω υλικών προεκτάσεων. Η ψυχολογία βρίσκει σε αυτά τα αντικείμενα ειδικούς συσχετισμούς, οι οποίοι όχι μόνο δεν τα καθιστούν δευτερεύοντα, αλλά επιτείνουν τη χρησιμότητά τους.
Ένα από εκείνα τα είδη, τα οποία σχετίζονται με τον καπνό και περιβάλλονται από μια πλούσια ιστορία είναι ο ναργιλές. Ασιατικής προέλευσης, ο ναργιλές αποτελεί ίσως τον πιο υγιή τρόπο πρόσληψης του καπνού. Ονομάστηκε έτσι από την ινδική λέξη «ναργκιούλ» που σημαίνει «καρύδα». Προφανώς από το σκληρό και ανθεκτικό περίβλημα του καρπού της κατασκευάστηκαν οι πρώτοι ναργιλέδες. Η διύλιση του καπνού στο νερό εξασφαλίζει τη λήψη καθαρού καπνού, απαλλαγμένου από τις προσμίξεις της βιομηχανικής επεξεργασίας. Η γυάλινη σφαίρα ή αλλιώς φιάλη, το μεταλλικό στέλεχος, ο γνωστός «λουλάς», δηλαδή η εστία και ο εύκαμπτος σωλήνας, αποτελούν τα κυρίως μέρη του ναργιλέ. Εξαιτίας αυτών, του αποδόθηκε από τους χρήστες κατά το παρελθόν το προσωνύμιο «βάσανο.» Σήμερα ο ναργιλές δεν χρησιμοποιείται ευρέως. Η χρήση του έχει περάσει μάλλον στην ιστορία, ενώ αποτελεί διακοσμητικό αντικείμενο στους χώρους, όπου ακόμα υφίσταται. Πληθώρα καταστημάτων με ναργιλέ έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια, κυρίως της επιθυμίας των χρηστών να γνωρίσουν έναν εναλλακτικό, αλλά παρωχημένο πια, τρόπο απόλαυσης του καπνού.
Η ταμπακιέρα συνιστά ένα από τα πιο γοητευτικά και περιφερειακά του καπνίσματος αντικείμενα. Η χρήση της δεν είναι άλλη από την αποθήκευση και την κομψότερη μεταφορά έτοιμων τσιγάρων. Συνιστά μάλλον είδος πολυτελείας, ενώ πολλές από αυτές είναι πραγματικά έργα τέχνης, με σκαλιστά ή χαραγμένα σχέδια, τα οποία τις διαφοροποιούν και τις καθιστούν μοναδικές και αναντικατάστατες. Στα πλαίσια μιας πολιτικής «αργκό», η ταμπακιέρα έχει επιστρέψει για τα καλά στη ζωή μας, αν και παραμένει επιδεικτικά άδεια!
Χρηστικά αντικείμενα για το στρίψιμο του τσιγάρου, πουροκόφτες, δερμάτινες καπνοθήκες, υγραντήρες, φίλτρα αποτελούν μερικά μόνο από τα αντικείμενα που πλαισιώνουν το κάπνισμα και τα οποία πλέον παράγονται σε διάφορα είδη, σχέδια ή  ποιότητες, στοχεύοντας και αυτά με τη σειρά τους στη μεγιστοποίηση της απόλαυσης του καπνού. Ακόμα και αν κάποιος παραμένει φανατικός αντικαπνιστής, δεν μπορεί παρά να εντυπωσιαστεί από την ποικιλία και την κομψότητα τέτοιων, σχετιζόμενων αντικειμένων.
Γιατί τελικά, το κάπνισμα είναι πολλά περισσότερα από εκείνα τα δαχτυλίδια που συνήθιζες να κάνεις μικρός, τότε που έφηβος δοκίμασες και κατάλαβες την εμμονή του πατέρα που θα θυσίαζε ακόμα και το φαγητό για να μην στερηθεί τον καπνό του.
Οι φωτογραφίες του άρθρου, απλά, επιβεβαιώνουν τη μοναδικότητα όλων αυτών των εκπληκτικών στην κατασκευή ειδών καπνιστή.