H Τελευταία Εξίσωση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή

24grammata.com βιβλίο / Μαθηματικά

Για τον Κ. Καραθεοδωρή διαβάστε στο 24grammata.com:

1. Αϊνστάιν και Καραθεοδωρή εδώ

2. Constantin Carathéodory: His life and work  here

H Τελευταία Εξίσωση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή
Περιγραφή

Το βιβλίο του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη, μια μυθιστορηματική βιογραφία με ήρωα τον κορυφαίο εκπρόσωπο της μαθηματικής επιστήμης και της θεωρητικής φυσικής Κωνσταντίνο Καραθεοδωρή παρουσιάζει, συνοπτικά, την πορεία και την προσωπικότητα του Έλληνα μαθηματικού, ο οποίος πέρασε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στη Γερμανία όπου και διακρίθηκε.

Έμεινε στην Ιστορία ως ένας από τους σπουδαιότερους μαθηματικούς του 20ου αιώνα με ένα έργο τεράστιας επιστημονικής σημασίας.

Ολόκληρη αφήγηση, η ανάμειξη ντοκουμέντων και φανταστικών στοιχείων, έχει ως στόχο την ανάδειξη της προσωπικότητας του κεντρικού ήρωα, ενώ ο αναγνώστης τον ακολουθεί νοερά από τα χρόνια των σπουδών του στο Βερολίνο μέχρι το τέλος του βίου του το 1950.

Ορισμένες από τις πιο δυσάρεστες εμπειρίες της ζωής του συνδέθηκαν, πάντως, με την Ελλάδα, τη χώρα που υπεραγαπούσε και προσπαθούσε να βοηθήσει με κάθε τρόπο. Αναφερόμαστε στην ημιτελή προσπάθειά του, λόγω της Mικρασιατικής Kαταστροφής, να οργανώσει το Ιώνιο Πανεπιστήμιο της Σμύρνης, και την απαράδεκτη στάση που είχαν απέναντί του φοιτητές και καθηγητές, όταν θέλησε να διδάξει στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Η επιστροφή του στη Γερμανία ήταν αναπόφευκτη.

    Παρουσίαση από τον Γιώργο Καρουζάκη

«Μετρώ, γράφω, αλλά δεν γοητεύω το είναι μου. Μπορεί να αντιμετωπίζω με δέος το να μετρήσω μια πυραμίδα, αλλά δεν μπορώ να ονειρευτώ. Μοιάζω με κουρδισμένο ανθρωπάκι που εκτελεί προγραμματισμένες κινήσεις σε μια προγραμματισμένη εργασία. Που είναι το πνεύμα, η σκέψη μου ; Πώς θα μπορέσω να λύσω την απορία μου χωρίς να σκεφτώ τη μαθηματική σχέση ;»

Ο παραπάνω μονόλογος, όπως τον διαβάζουμε στo βιβλίο του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη «Η τελευταία εξίσωση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή» (Εκδ. Στοχαστής), μάς μεταφέρει στα χρόνια που ο κορυφαίος Έλληνας μαθηματικός Κ. Καραθεοδωρή (1873-1950), βρισκόταν στην Αίγυπτο. Το 1898 προσελήφθη, με την ειδικότητα του μηχανικού, ως βοηθός στην κατασκευή του φράγματος του Ασουάν. Εκείνη την εποχή πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει το επάγγελμα του μηχανικού και να αφοσιωθεί στα μαθηματικά.

Το βιβλίο του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη, μια μυθιστορηματική βιογραφία με ήρωα τον κορυφαίο εκπρόσωπο της μαθηματικής επιστήμης και της θεωρητικής φυσικής, παρουσιάζει, συνοπτικά, την πορεία και την προσωπικότητα του Έλληνα μαθηματικού, ο οποίος πέρασε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του στη Γερμανία όπου και διακρίθηκε. Έμεινε στην Ιστορία ως ένας από τους σπουδαιότερους μαθηματικούς του 20ου αιώνα, με ένα έργο τεράστιας επιστημονικής σημασίας.

Η αφήγηση ξεκινά όταν ο Μιχάλης, ένας Έλληνας φοιτητής θα βρεθεί στο Μόναχο για να κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στη Φυσική στο Πανεπιστήμιο της πόλης. Η γνωριμία του και η σχέση που θα ξεκινήσει με την Μαρκέλλα, μια νεαρή κοπέλα με μητέρα Γερμανίδα και πατέρα Έλληνα, αποκτά νέα σημασία όταν ανακαλύπτει ότι μοιράζονται το ίδιο πάθος για τη Μαθηματική Λογοτεχνία.  Επιπλέον, το γεγονός ότι ο Κωνσταντίνος Καραθεoδωρή έζησε στο Μόναχο εμπνέει τους δύο νέους, οι οποίοι αποφασίζουν να ξεδιπλώσουν τις σελίδες της ζωής του πρωτοπόρου επιστήμονα.

O Μιχάλης και η Μαρκέλλα είναι τα πρόσωπα που συνδέουν τον αναγνώστη με τον κεντρικό ήρωα και την εποχή του. Το ενδιαφέρον τους για τη ζωή του Κ. Καραθεοδωρή τροφοδοτεί, επίσης, και το αφηγηματικό παιχνίδι του συγγραφέα με το χρόνο, τις εναλλαγές του παρελθόντος με το παρόν: Ο συγγραφέας δίνει τη δυνατότητα στον αναγνώστη να πλησιάσει τη ζωή στο προπολεμικό Γκέτινγκεν, να βρεθεί στην Αθήνα του Ελευθέριου Βενιζέλου, αλλά και σε μια αίθουσα διαλέξεων στο σύγχρονο Μόναχο. Σε μία από αυτές τις διαλέξεις, ο Μιχάλης θα παρακολουθήσει και τη συνάντηση ορισμένων σύγχρονων δημιουργών που ανέδειξαν με τα βιβλία τους τη Μαθηματική Λογοτεχνία, τον Ντενί Γκετζ, τον Γκιγέρμο Μαρτίνες και τον Απόστολο Δοξιάδη.

Ολόκληρη αφήγηση, η ανάμειξη ντοκουμέντων και φανταστικών στοιχείων, έχει ως στόχο την ανάδειξη της προσωπικότητας του κεντρικού ήρωα. Ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να ακολουθήσει τον Καραθεοδωρή στα χρόνια των σπουδών του στο Βερολίνο, όταν συνδέθηκε με ορισμένους από τους κορυφαίους μαθηματικούς της εποχής του, όπως τον Λάζαρο Φουξ, τον Χέρμαν Σβαρτς, και τον Γκέοργκ Φρομπένιους. Λίγο καιρό μετά θα κάνει ένα ακόμα βήμα που θα ενισχύσει την επιστημονική του εξέλιξη. Θα εγκατασταθεί στο Γκέτινγκεν, την καλύτερη μαθηματική σχολή της Γερμανίας. Εκεί, ορισμένοι διαπρεπείς καθηγητές, όπως ο Ντάβιντ Χίλμπερτ και ο Χέρμαν Μινκόφσκι θα διακρίνουν την ποιότητα του μυαλού του και θα τον ωθήσουν να γίνει πανεπιστημιακός δάσκαλος. Η διατριβή του με θέμα «Περί των ασυνεχών λύσεων στο λογισμικό μεταβολών», θα τους δικαιώσει.

Δεν θα μπορούσε να μη γίνει ιδιαίτερη αναφορά στη φιλική σχέση του Καραθεοδωρή με τον Αϊνστάιν, και την ουσιαστική στήριξη που παρείχε στον διάσημο νομπελίστα, όταν εκείνος διατύπωσε την «ειδική θεωρία της σχετικότητας». Είναι γνωστό ότι σε αυτό το εγχείρημα ο Αϊνστάιν είχε τη συμπαράσταση ελάχιστων συναδέλφων του. Ένας από αυτούς ήταν και ο Κ. Καραθεοδωρή.

Ορισμένες από τις πιο δυσάρεστες εμπειρίες της ζωής του συνδέθηκαν, πάντως, με την Ελλάδα, τη χώρα που υπεραγαπούσε και προσπαθούσε να βοηθήσει με κάθε τρόπο. Αναφερόμαστε στην ημιτελή προσπάθειά του, λόγω της Mικρασιατικής Kαταστροφής, να οργανώσει το Ιώνιο Πανεπιστήμιο της Σμύρνης, και την απαράδεκτη στάση που είχαν απέναντί του φοιτητές και καθηγητές, όταν θέλησε να διδάξει στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Η επιστροφή του στη Γερμανία ήταν αναπόφευκτη. Εκεί είχε, ευτυχώς, την τύχη να αποχωρίσει από τη θέση του καθηγητή το 1938 καταξιωμένος, με τις τιμές που του άξιζαν.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, μόνος μετά το θάνατο της συζύγού του, είχαν τον πικρό απόηχο της απώλειας της αγαπημένης του συντρόφου, αλλά και τη βαριά σκιά της παρακμής που άφησε κληρονομιά στην ανθρωπότητα ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. http://thalesandfriends.org/