Ο µέτριος βίος του Αλέξανδρου Βαλέτα, Μάνος Τασάκος

ΣΕΙΡΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ (αρ. σειράς 28)

Τίτλος: Ο µέτριος βίος του Αλέξανδρου Βαλέτα

Συγγραφέας: Μάνος Τασάκος

Διόρθωση κειµένου: Σωτήρης Αθηναίος

Τόπος – Χρονολογία πρώτης έκδοσης: Αθήνα, Οκτώβριος 2017

ISBN: 978-618-5302-21-4

 

Σελίδες: 164.      Διάσταση σελίδας: 15x23cm

Γραµµατοσειρά: Minion Pro

Χαρτί: Chamois 120gr

 

Εκδόσεις: 24γράµµατα / Γιώργος Δαµιανός

Διευθύνσεις / Κεντρική Διάθεση:

α. Πεντέλης 77, Χαλάνδρι

 

Τηλ.: +30 210 612 70 74,

Email: [email protected]

Web site: www. 24grammata.com

e-shop: www. 24grammata.com

 

Copyright © 2017 24γράµµατα

Η φωτογραφία του εξωφύλλου είναι η μοναδική φωτογραφία του Αλέξανδρου Βαλέτα που διασώζεται ως σήμερα. Η πρωτότυπη κληροδοτήθηκε από τον Ανδρέα Αποστολίδη, μαζί με άλλα χειρόγραφα πολύτιμα και παλαιά βιβλία στην Εθνική βιβλιοθήκη. Έγινε ευρύτερα γνωστή από την δημοσίευσή της στο πρώτο βιβλίο τού Νίκου Λαμπρόπουλου «Θρυαλλίδες».

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Προλογικό………………………………………………….      13

Το σχολείο μας……………………………………………      17

Η επιστροφή……………………………………………….      19

Ένα αστείο στοίχημα…………………………………….      21

Ο Λαμπρόπουλος κλέβει μια εκκλησία…………….      25

Η στοιχειωμένη σοφίτα…………………………………      29

Τα χρόνια του μωσαϊκού……………………………….      30

Ο καημός του εμπόρου…………………………………      34

Τα χρόνια της λαδομπογιάς……………………………      35

Μια εποικοδομητική συζήτηση………………………      40

Ναυάγια……………………………………………………..      46

Τα χρόνια της επαναστάσης…………………………..      47

Απόδραση…………………………………………………..      51

Των πρώτων ερώτων…………………………………….      53

Πρόωρα άνθισε και αυτός και πρόωρα εμαράθη.      56

Μια δεύτερη γνώμη………………………………………      64

Με τα δέντρα θα μετρηθείς…………………………….      71

Και πότε, επιτέλους θάρθει η Άνοιξις………………      73

Μια απρόσμενη αποκάλυψις………………………….      77

Άνθη επιταφίου……………………………………………      85

Και ησυχία θανάτου ορφάνεψε το σπίτι……………      86

Ο Λαμπρόπουλος δέχεται μια επιστολή……………      90

Ο Λαμπρόπουλος χάνεται σε συλλογισμούς……..      96

Ακαμψία…………………………………………………….      99

Δρόμους ταπεινούς λαχτάρησα να περπατήσω….    100

Εξελίξεις…………………………………………………….    103

Ο κουμπαράς………………………………………………    109

Νέες σκιές καραδοκούν, κατάληξη

των νέων μονοδρόμων……………………………..    110

Ο Λαμπρόπουλος συναντά υπουργό,

ένα μετέωρο ερώτημα…………………………….    119

Πάντα στη νιότη σου γυρνάς, ωσάν εγκληματίας.    128

Ο Μανιάτης απολαμβάνει στιγμές θριάμβου……..    132

Ο Λαμπρόπουλος τακτοποιεί τις σκέψεις του……    141

Ένα τέλος που υπόσχεται πολλά……………………..    146

«Θρυαλλίδες» παρουσίαση…………………………….    154

Επίμετρο…………………………………………………….    159

 

Σήμερα είναι πια σε όλους γνωστό το συγγραφικό έργο και το ταλέντο τού δημοσιογράφου Νίκου Λαμπρόπουλου. Είναι επιπλέον κοινώς αποδεκτό, πως από το σύνολο τού μεγάλου του έργου, οι «Θρυαλλίδες», (το πρώτο του μυθιστόρημα), είναι το πιο έντονο, το πιο καλογραμμένο, εκείνο που και μόνο του εάν υπήρχε, θα ήταν αρκετό για να προσδώσει στο συγγραφέα του τον τίτλο τού σημαντικού λογοτέχνη.

Μετά το θάνατό του πολλές λεπτομέρειες έγιναν γνωστές, (σε βαθμό μάλιστα υπερβολής), οι επανεκδόσεις των βιβλίων του ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο και το ενδιαφέρον τού κόσμου ήταν τόσο, που η εκδοτική του εταιρία σε συνεργασία με καλούς του φίλους και συνεργάτες, προχώρησε στην θεμελίωση ιδρύματος, όπου εκτίθεται το σύνολο σχεδόν τής δημοσιογραφικής και λογοτεχνικής του δημιουργίας.

Όταν η δόξα εμφανίζεται ξαφνικά, γεγονότα από το παρελθόν, άλλοτε ασήμαντα και άλλοτε ουσιώδη, εξανεμίζονται, χάνουν την πραγματική τους διάσταση και τα πρόσωπα αποκτούν διάσταση μυθική. Όμως για μένα, ισόβιο θαυμαστή τού έργου του και ερευνητή τής προσωπικής του ζωής, (μόνο φυσικά σε ό,τι αφορά γεγονότα που επηρέασαν τη μετέπειτα συγγραφική πορεία του), το παρασκήνιο και οι δυσκολίες μιας αχάριστης περιόδου, τής λεγόμενης πρώιμης, έχουν την ιδιαίτερη σημασία τους. Καταδείχνουν τον τρόπο σκέψης και αποδεικνύουν τη σημασία του τυχαίου, της μοίρας και των ασήμαντων φαινομενικά λεπτομερειών, που όμως χωρίς την ύπαρξή τους θα μιλούσαμε σήμερα εντελώς διαφορετικά, για ένα από τα μεγαλύτερα κεφάλαια της πνευματικής ζωής τού τόπου.

Εντελώς τυχαία και κάτω από περίεργες συνθήκες, (που ασφαλώς λιγοστό ενδιαφέρον έχει η περιγραφή τους για τον αναγνώστη), ήρθαν στην κατοχή μου πληροφορίες για την περίοδο που προηγήθηκε τής έκδοσης των «Θρυαλλίδων». Ακόμα πιο επισταμένη έρευνα μού αποκάλυψε γεγονότα άγνωστα, μα και τόσο γοητευτικά στην προσπάθεια κατανόησης τής ανθρώπινης φύσης και συμπεριφοράς.

Οι σελίδες που ακολουθούν, θέλω να πιστεύω, πως δεν είναι απλώς το παρασκήνιο μιας επιτυχημένης συγγραφικής δραστηριότητας. Καταγράφουν για πολλοστή φορά, αιώνια και αναπάντητα ερωτήματα που έχουν στο παρελθόν απασχολήσει με βάσανο ισόβια, τα μεγαλύτερα ονόματα τής επιστήμης, της φιλοσοφίας και της τέχνης.

Έξοχα περιγράφει τα διακυβεύματα μιας μάχης καταδικασμένης σε επανάληψη και τελικά συντριπτική ήττα ο ίδιος ο Λαμπρόπουλος, από την εποχή ακόμα που έγραφε τις διάσημες κριτικές του στις πολιτιστικές σελίδες της εφημερίδας του…

«…η προσπάθεια του ανθρώπου ν’ αλλάξει το χαρακτήρα του, αυτοκαταστροφικές επιλογές, κρίσιμα διλήμματα, προσωπικότητες αδύναμες και γι’ αυτό παρασυρμένες, προδομένες ιδέες και οράματα και προπαντός η μοίρα τού πάθους, της ασυμβίβαστης ουτοπίας μέσα σε κοινωνίες με όρια περιορισμένα και ανοχή τις περισσότερες φορές μηδενική… ετούτα τα πάθη στην ακραία έκφρασή τους προαναγγέλλουν πάντοτε μία ήττα. Και μια διάψευση που λίγο απέχει από θάνατο…».

Εντυπωσιάζει πάντοτε σε όλη τη διάρκεια τής ανθρώπινης ιστορίας, εκείνη η μεγάλη προσωπικότητα, που με πείσμα μοναδικό, κολυμπά αντίθετα στο ρεύμα και με τρόπο τυφλό, πολλές φορές και βίαιο, αλλάζει την μοίρα των ανθρώπων. Όμως, πιότερος θαυμασμός νομίζω αρμόζει στους άσημους και άδοξους πιονέρους, που αρνήθηκαν να συμβιβαστούν με το μέτριο και σε τούτη την προσπάθεια τα έχασαν όλα. Ζωές μοναχικές που γονίδιο σπάνιο τις κράτησε όρθιες ως το τέλος, σαν σύμβολα παγκόσμια τού ανυποχώρητου, του ασυμβίβαστου, της τυφλής πίστης στην απόλυτη ουτοπία.

Άλλη φιλοδοξία δεν έχουν οι γραμμές που ακολουθούν, από το να δώσουν λίγο χώρο, λίγη μνήμη, σε προσωπικότητες μοναχικές που έφυγαν αθόρυβα, χωρίς ποτέ να δουν ακροατήριο στα μεγαλειώδη τους και ανεκπλήρωτα όνειρα…

 

Αθήνα, φθινόπωρο τού 2009

Μάνος Τασάκος

Το σχολειό μας εἶναι χτισμένο στὰ προσήλια (πέντε περίπου χιλιόμετρα ἀπ’ την πλατεία). Κάποτε ἔχει δάσκαλο, κάποτε παπά (δεν φτάνουν πάντα οι παράδες). Το σχολειό μας ἔχει δυό μαθητές (ἀπό τον πρώτο πόλεμο, πάντα δυό μαθητές)

 

Στο σχολειό μας φυσάει το ρεύμα τού κάμπου, στην αυλή του μοσκοβολούν πυρωμένα λιόδεντρα.

Από την σκέπη  το μάτι φτάνει στην θάλασσα κι οι μαθητές  μπορούν ολημερίς να κάμουν ό,τι θέλουν..

 

(Ο δάσκαλος απόρησε – πού είναι οι άλλοι;..

Έχει αέρα κύριε εδώ πάνω, απάντησε ο ένας μαθητής,

έχει αγέρι, είναι χειμώνας, η παγωνιά μπορεί να σε σκοτώσει…)

 

Το σχολειό μας έκλεισε, διότι είναι…

«… κτίριον παλαιόν πέτρινον, διαθέτει δώδεκα αιθούσας εις ἀρίστην κατάστασιν το βοηθητικόν τής διδασκαλίας υλικόν άνευ φθοράς…»

 

καὶ ἐπιπλέον..

«..διαθέτει ὑπόγειον εις εμβαδόν ίσον τού ισογείου, εξαιρετική θερμοκρασίαν συντηρήσεως, θέα εξαιρετική, χώρος επισκεπτών κατωφερής, βοηθητικοί χώροι άθικτοι, απαιτούνται ελάχισται επιδιορθώσεις υαλοπινάκων και προτομών εν προθαλάμω..»

 

Το παλιό μας σχολειό είναι τώρα οινοποιείο πρότυπο. Έχει επισκέψεις, εργάτες, εμπόρους, περιηγητές, τα προσήλια ζωντάνεψαν, οι κάτοικοι επέστρεψαν, ο τουρισμός έφερε κτίστες, μεσίτες, εργολάβους…

 

Το σχολειό μας το στριμώξαν στην άκρη τής αυλής, στο παλιό το δώμα τού επιστάτη. Αραιά και πού περνούν από εκεί οι ελεγκτές και μας κοιτούν στραβά, ενοχλημένοι, την ώρα που βγάζουμε το κεφάλι από την χαλασμένη σκέπη, να νοιώσουμε το αγέρι τού κάμπου, να μυρίσουμε τα λιόδενδρα να δούμε την θάλασσα…

 

Απάνω ακριβώς στο διάλειμμα, ακούμε καμιά φορά που ψιθυρίζουν –  «Ολάκερο δώμα βρε αδερφέ, να πιάνει τόσον χώρο, για δύο μόνο μαθητές, για δυό απομεινάρια..»